www.gov.uz www.stat.uz www.csm.gov.uz. www.uzse.uz www.worldbank.org www.imf.org www.iosco.org
www.world-exchanges.org www.s&p.com www.moodys.com www.micex.ru
ILOVALAR
Yirik fond birjalarda aktsiyalar savdosining dinamikasi, mln. doll.
№Bi
|
rja nomi 20
|
02
|
2003
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
1
|
American SE
|
642 181,0
|
563 433,7
|
590 652,0
|
608 091,0
|
601 188,0
|
670 191,0
|
|
2
|
Nasdaq
|
7 254 594,3
|
7 068 213,2
|
8 767 121,2
|
10 086 739,9
|
11 807 491,0
|
28 116 000
|
36 446 000
|
3
|
NYSE Group
|
10 310 055,2
|
9 691 335,3
|
11 618 150,7
|
17 858 365,5
|
21 789 470,5
|
29 210 993,0
|
33 639 000
|
4
|
Hong Kong Exchanges
|
194 003,6
|
296 155,9
|
439 463,8
|
464 272,5
|
832 400,1
|
2 139 910,2
|
1 629 000
|
5
|
Tokyo SE Group
|
1 564 243,9
|
4 904 945,4
|
3 218 112,8
|
4 481 721,6
|
5 822 821,9
|
6 476 147,9
|
5 586 000
|
6
|
Deutsche Burse
|
1 212 301,6
|
1 299 327,4
|
1 541 122,7
|
1 915 304,5
|
2 737 195,3
|
4 324 928,4
|
3 881 000
|
7
|
Euronext
|
1 974 133,7
|
1 936 573,0
|
2 472 131,7
|
2 906 208,2
|
3 853 321,4
|
5 648 760,7
|
4 454 000
|
8
|
London SE
|
4 001 339,9
|
3 609 718,2
|
5 169 023,6
|
5 677 721,0
|
7 571 698,6
|
10 324 685,9
|
6 474 000
|
Ayrim fond birjalarining listingiga qo‘yilgan talablar6
Nyu York fond birjasi
|
Oxirgi yil uchun soliqni to‘lagunga kadar bo‘lgan foyd
|
2,5mln.doll.
|
Oldingi ikki yil uchun olingan foyda
|
2,0 mln.doll.
|
Moddiy aktivlarning sof qiymati
|
18,0 mln.doll.
|
Ommaviy egalikdagi aktsiyalar miqdori
|
1,1 mln.doll
|
Aktsiyalarning kurs qiymati
|
18,0 mln.doll.
|
100 va undan ko‘p aktsiyalarga ega bo‘lgan aktsiyadorlarning minimal soni
|
kamida 2 mingta
|
Mazkur emitent aktsiyalari savdosining o‘rtacha oylik xajmi
|
Keyingi 6 oy ichida kamida 100 ming doll.
|
Ma’lumotlarni oshkora etish bo‘yicha talablar
|
To‘liq oydinlik . Talab qilinganda birja haqida asosli ma’lumotlarni takdim etish
|
Frantsiya
|
|
Rasmiy bozor
|
Ikkilamchi bozor
|
Ommaviy egalikdagi aktsiyalar ulushi
|
25%
|
10%
|
Hisobot
|
Auditor tomonidan tasdiqlangan keyingi uch yil ichidagi nashr etilgan balans
|
Auditor tomonidan tasdiqlangan keyingi ikki yil ichidagi balans
|
Taqdim etilayotgan ma’lumot
|
Listing olinishidan oldingi yil uchun
apktsiyalarning barcha sotuvlari haqida ma’lumot
|
Listing olinishidan oldingi yil uchun
aktsiyalarning barcha sotuvlvri haqida ma’lumot
|
Buyuk Britaniy
|
|
Rasmiy bozor
|
Alternativ bozor
|
Ommaviy egalikdagi aktsiyalar ulushi
|
25%
|
10%
|
Qimmatli qog‘ozlarning bozor narxi
|
700 ming.f.st. aktsiyalar 200 ming f.st. obligatsiyalar
|
Rasmiy cheklanishlar yo‘q
|
Hisobot
|
Auditor tomonidan tasdiqlangan keyingi uch yil ichidagi nashr etilgan balans
|
|
Taqdim etilayotgan ma’lumot
|
Kompaniyada sodir bo‘lgan barcha ahamiyatli o‘zgarishlar haqida ma’lumot Markaziy gazetada bosib chiqarilgan emissiya prospekti.
|
Kompaniyada sodir bo‘lgan barcha ahamiyatli o‘zgarishlar haqida ma’lumot . Emissiya prospekti Extel kompaniyaning ma’lumotlar bazasida mavjud
|
Germaniya
|
|
Rasmiy bozor
|
Tartiblashtiriladigan bozor
|
Ommaviy egalikdagi aktsiyalar ulushi
|
25%
|
10%
|
Qimmatli qog‘ozlarning bozor narxi
|
2 mln. v . aktsiyalar 0,5 mln.evro obligatsiyalar
|
0,5 mln. vro
|
Hisobot
|
Auditor tomonidan tasdiqlangan keyingi uch yil ichidagi nashr etilgan balans
|
Yo‘q
|
Taqdim etilayotgan ma’lumot
|
Kvartal hisobotlarini takdim etish
|
Yillik hisobotni taqdim etish
|
6 Ушбу маълумотлар жаҳон молиявий-иқтисодий инқирозидан олдинги йиллар бўйича келтирилган.
O’zbekistonda qimmatli qog‘ozlar bozori hajmining dinamikasi7
Ko‘rsatkich
|
2000
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
AJ soni dona
|
4909
|
4757
|
4716
|
4305
|
2271
|
2114
|
2017
|
1925
|
1822
|
1619
|
AJ umumiy ustav fondi, mlrd.so‘m
|
4987,0
|
4854,0
|
1895,6
|
1993,6
|
2271,0
|
2787,3
|
2996,4
|
3255,5
|
4545,6
|
5805,1
|
Chiqarilgan aktsiyalar soni, mln.dona
|
6597,8
|
6623,5
|
6822,7
|
7052,2
|
2506,8
|
4623,0
|
2093,7
|
2928,0
|
3761,5
|
2145,2
|
Emissiya miqdori, dona
|
630
|
650
|
625
|
514
|
310
|
214
|
113
|
118
|
128
|
245
|
Bir aktsiyaning o‘rtacha nominal qiymati
so‘m
|
13,23
|
13,65
|
0,03
|
0,03
|
110,38
|
165,88
|
698,83
|
899,53
|
827,61
|
796,9
|
AJ sof foydasi, mlrd.so‘
|
|
|
215,9
|
255,8
|
420,6
|
487,4
|
1278,6
|
1323,2
|
1352,1
|
1371,4
|
Aktsiyalar bozori savdosining hajmi,
mlrd.so‘m, sh.j.:
|
17,1
|
26,1
|
41,7
|
74,7
|
115,1
|
142,5
|
330,79
|
389,72
|
705,7
|
748,1
|
Birlamchi bozorda, mlrd.so‘m
|
0,62
|
1,22
|
2,025
|
6,416
|
27,55
|
61,578
|
53,33
|
268,77
|
483,4
|
560,4
|
uyushgan bozor
|
0,46
|
0,68
|
1,645
|
6,31
|
5,45
|
1,72
|
2,77
|
135,11
|
31,0
|
18,5
|
uyushmagan bozor
|
0,16
|
0,54
|
0,38
|
0,107
|
22,1
|
59,85
|
50,56
|
133,66
|
452,4
|
541,9
|
Ikkilamchi bozorda, mlrd.so‘m
|
16,48
|
24,88
|
39,67
|
68,28
|
87,55
|
53,8
|
218,2
|
120,95
|
222,3
|
187,7
|
uyushgan bozor
|
0,68
|
1,13
|
5,54
|
12,45
|
22,76
|
26,3
|
115,3
|
77,45
|
87,9
|
73,4
|
uyushmagan bozor
|
15,8
|
23,75
|
34,13
|
55,83
|
64,79
|
27,5
|
102,9
|
43,5
|
134,4
|
114,3
|
Korporativ obligatsiyalar muomalasi
hajmi, mlrd.so‘m, sh.j.:*
|
0,484
|
0,590
|
5,818
|
16,147
|
28,772
|
11,106
|
0,012
|
4,5
|
2,6
|
1,5
|
birlamchi boz
|
0,4
|
0,5
|
3,2
|
7,4
|
22,0
|
5,7
|
0,003
|
1,8
|
2,2
|
0,9
|
ikkilamchi boz
|
0,084
|
0,09
|
2,618
|
8,747
|
6,772
|
5,406
|
0,009
|
2,7
|
0,4
|
0,6
|
DQMO, mlrd o‘m, h.j.:
|
112,8
|
67,7
|
68,4
|
45,5
|
41,1
|
18,2
|
1,5
|
68,4
|
45,5
|
|
birlamchi boz
|
47,3
|
29,3
|
21,7
|
30,1
|
28,5
|
11,2
|
1,4
|
56,1
|
41,2
|
|
ikkilamchi boz
|
65,5
|
38,4
|
46,7
|
15,4
|
12,6
|
7,0
|
0,1
|
12,3
|
4,3
|
|
DO’MG’M, mlrd.so‘m, sh.j.:
|
|
|
-
|
-
|
30,0
|
36,1
|
57,6
|
-
|
-
|
29,4
|
birlamchi boz
|
|
|
-
|
-
|
20,7
|
18,7
|
38,5
|
-
|
-
|
19,3
|
ikkilamchi boz
|
|
|
-
|
-
|
9,3
|
17,4
|
19,1
|
-
|
-
|
10,1
|
Markaziy Bank obligatsiyalari
mlrd.so‘m, sh.j.:
|
|
|
1,0
|
1,5
|
2,3
|
2,9
|
206,0
|
-
|
-
|
|
birlamchi bozor
|
|
|
0,8
|
1,2
|
1,9
|
2,4
|
206,0
|
-
|
-
|
|
ikkilamchi bozor
|
|
|
0,2
|
0,3
|
0,4
|
0,5
|
|
-
|
-
|
|
Depozit sertifikatlari**
|
2,341
|
3,584
|
9,081
|
24,283
|
25,6
|
34,7
|
50,3
|
68,1
|
-
|
5,5
|
Jamg‘arma sertifikatlari**
|
100,0
|
382,045
|
96,0
|
390,7
|
322,6
|
440,3
|
670,4
|
990,1
|
1500,0
|
202,0
|
7 Манба: ДМҚ, ҚҚБМНҚМ, “Тошкент” РФБ ва “Ўзбекистон иқтисодиёти” таҳлилий бюллетени.
Tarmoqlar bo‘yicha “Toshkent” RFBda investorlarning faolligi8
Tarmoqlar (emitentlar)
|
Investorlar jismoniy shaxs
|
Investorlar yuridik shaxs
|
Summa, mln. so‘m.
|
Salmog‘i,
%
|
Summa,
mln. so‘m.
|
Salmog‘i,
%
|
Banklar
|
7 008
|
53,6
|
32 390
|
42,1
|
Qurilish
|
1 959
|
15,0
|
3 413
|
4,4
|
Agrosanoat kompleksi
|
1 894
|
14,5
|
4 643
|
6,0
|
Sug‘urta
|
1 150
|
8,8
|
6 239
|
8,1
|
Sanoat
|
193
|
1,5
|
24 166
|
31,4
|
Aloqa
|
11
|
0,1
|
140
|
0,2
|
Ijtimoiy soha
|
278
|
2,1
|
1 478
|
1,9
|
Transport
|
270
|
2,1
|
187
|
0,2
|
Lizing
|
-
|
-
|
1 630
|
2,1
|
Boshqalar
|
311
|
2,4
|
2 619
|
3,4
|
Jami
|
13 074
|
100
|
76 905
|
100
|
8 ҚҚБМНҚМ ва “Тошкент” РФБ маълумотлари асосида муаллиф томонидан тайёрланган. Манба:www.csm.gov.uz, www.uzse.uz
Birjadan tashqari uyushgan bozor (Elsis - savdo)ning tarmoqlar bo‘yicha tarkiblanishi9
Uyushmagan qimmatli qog‘ozlar savdo tizimining tarmoqlar bo‘yicha tarkiblanishi10
9 ҚҚБМНҚМ маълумотлари ва 2009 йилги ҳисоботи асосида муаллиф томонидан тайёрланган. 10 ҚҚБМНҚМ маълумотлари ва 2009 йилги ҳисоботи асосида муаллиф томонидан тайёрланган. Манба:www.csm.gov.uz
2
Mamlakatlar qimmatli qog‘ozlar bozori faoliyatini rivojlantirishga qaratilgan xalqaro o‘ttizlik guruhi tavsiyalari11
№
|
Xalqaro o‘ttizlik guruhining 20 ta tavsiyasi
|
|
O’zaro mos operatsiyalar global tarmog‘ini tuzish.
|
1.
|
Avtomatlashtirilgan kommunikatsiyalarni joriy qilish asosida qog‘ozli hujjatlar almashinuvini
yo‘q qilish.
|
2.
|
Ma’lumotlar standartlari va protokollarini garmonizatsiyalashtirish.
|
3.
|
Informatsiyani ochib berishning tavsiya etilayotgan standartlarini ishlash chiqish va joriy qilish.
|
4.
|
Turli hisob kitob depozitar tizimlar va ular bilan bog‘liq to‘lov va diling tizimlari o‘rtasidagi
vaqt oraliqlarini sinxronlashtirish.
|
5.
|
Institutsional investorlar bitishuvlari bo‘yicha solishtirib tekshirishni avtomatlashtirish va
standartlashtirish.
|
6.
|
Markaziy hisob kitoblar tashkilotlaridan foydalanishni kengaytirish.
|
7.
|
Hisob-kitoblarni tezlashtirish uchun qimmatli qog‘ozlar bo‘yicha qarz va garovga berishni
ruhsat etish.
|
8.
|
Aktivlar bo‘yicha hizmat ko‘rsatish jarayonlarini avtomatlashtirish va standartlashtirish. Bu o‘z ichiga quyidagilarni oladi: korporativ munosabatlar, soliq imtiyozlaridan foydalanish,
norezidentlar tomonidan qimmatli qog‘ozlarga egalik qilishni cheklash.
|
|
Risklarni pasaytirish.
|
9.
|
Kliring va hisob kitoblarni amalga oshiruvchi tashkilotlarning moliyaviy barqarorligini ta’minlash.
|
10.
|
Hisob-kitob va depozitar tashkilotlar mijozlarining risklarini boshqarililishini kuchaytirish.
|
11.
|
Aktivlarni bir vaqtning o‘zida va natijaviy ko‘chirishni hamda ularga oson ega bo‘lishni
ta’minlash.
|
12.
|
Fors ajor holatlarda faoliyatni samarali rejalashtirish va amalga oshirilishini ta’minlash.
|
13.
|
Tizimli ahamiyatga ega bo‘lgan tashkilotlarda mumkin bo‘lgan nosozliklarni mavjud
ekanligiga e’tibor berish lozim.
|
14.
|
Kontraktlarni majburiy bajarish ehtimolini baholashni kuchaytirish.
|
15.
|
Qimmatli qog‘ozlarga bevosita (to‘g‘ri) a bilvosita egalik bo‘yicha qonuniy aniqlikni
oshirish.
|
16.
|
Natijaviy netting tartibini va bitishuvni nihoyasiga etkazmaslik chog‘ida ujudga keluvchi
zararni baholashning rivojlangan tizimini tan olish va qo‘llab-quvvatlash.
|
|
Boshqarish darajasini oshirish
|
17.
|
Kliring va depozitariy tashkilotlari rahbarlari tomonida tegishli malaka va tajribaga ega bo‘lgan shaxslarni tayinlanilishini ta’minlash.
|
18.
|
Kliring va hisob kitob tarmoqlariga erkin kirishni ta’minlash.
|
19.
|
Hisob-kitob va depozitar tashkilotlar muassislari manfaatlariga nisbatan majburiy va samarali
diqqat-e’tiborni ta’minlash.
|
20.
|
Hisob-kitob va depozitar operatsiyalarni amalga oshiruvchi tashkilotlarni muntazam
muvofiqlashtirish va nazorat qilinishini rag‘batlantirish.
|
11 Ушбу тавсиялар Иқтисодий хамкорлик ва ривожланиш ташкилоти (ИҲРТ) томонидан ишлаб чиқилган.
3
Dostları ilə paylaş: |
