Radyo telev zyon s nema anab L m dali lat n amer ka
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
132 (Johnson, 2005: 34). 1960’larda politik idealizm ve film biçimi önemliyken, günümüzde öncelikle seyirci sayısı önemli olmuştur (Johnson, 2005: 14). Latin Amerikalı yeni sinemacılar, Fransız yeni dalgasına benzer bir yapı oluşturmaktadır. Her bir sinemacı ayrı ayrı kendi sinemasal dilini oluşturmaya çalışmakta ve kendi ekonomik koşullarını kendisi oluşturmaktadır. Yeni Latin Amerika sineması 1960’ların muhalif sinema hareketleri gibi ortak bir payda oluşturamamış ya da belirli bir akım çevresinde toplanamamıştır. Yeni sinema bir akımdan çok farklı seslerden oluşan bir bütünlük sergilemektedir. talyan yeni gerçekçiliği, 1960’ların sinema hareketlerine olduğu gibi 2000’lerin yeni sinemasına da esin kaynağı olmayı sürdürmektedir. Yeni gerçekçiliğin sinema biçimi, halkın içinden halkı anlatması, amatör oyuncular ve şartlarla ucuza film yapabilmeyi olanaklı kılması yeni sinemanın da özellikleri arasındadır. Yeni Latin Amerika sineması kendi sinemasal geçmişinden de etkilenmektedir. Cinema Novo gibi muhalif sinema hareketlerinin yanı sıra geleneksel türlerin de etkisi yeni sinemada görülmektedir. 1960’ların sinema hareketlerinden farklı olarak Latin Amerika’nın sinema geçmişi yeni sinemacılar için yabancı sinema hareketleriyle beraber etkili olmaktadır. Latin Amerika sinemasının tarihsel bağlantıları kuvvetlidir (Nagip, 2003: xix). Yeni Latin Amerika sineması, genel olarak devletten ve büyük yapımcılardan bağımsız hareket edebilen bir sinemadır. Ekonomik olarak küçük yapımcılara dayanan ama ortak yapımlar sayesinde ayakta durabilen, sanatsal kaygıları göz ardı etmezken bir yandan da gişe başarısı sağlayabilen bir sinemadır. Bir yandan 133 küreselleşmenin etkisiyle uluslararasılaşırken, aslında konularını yerellikten alan ve uluslararası festivaller sayesinde dünyaya açılabilen bir yapı sergilemektedir. Latin Amerika popüler kültüründe sinemanın boşalttığı alana televizyon yerleşmiştir. Televizyon kanallarında yayınlanan telenovela adını alan diziler popüler kültüre egemen olmuştur. Bu dizilerin en önemli özelliklerinden birisi yerli olmalarıdır. Kendi ülkelerine ait hikâyeler anlatırlar. Medya, ulusal kimliğin oluşmasında ensrümental bir yol oynamaktadır (Shaw, Dennison 2005: 3) ve ulusallığın ve yerelliğin tanımlayıcısı konumuna gelmiştir. Yeni sinema televizyondan çok fazla etkilenmektedir. Öncelikle, telenovelaların ulusallık biçimini almıştır. Yeni sinemanın özellikle gişe başarısı kazanan yapımlarında yerellik önemli bir kesimi oluşturmaktadır. Sinema seyircisi yabancı yapımlardan sıkılmış ve yerli olana ilgi göstermektedir. Yeni sinema aynı zamanda televizyon yıldızlarından da yararlanmaktadır. Sinemanın oyuncuları arasında popüler kültür ve televizyon yıldızları önemli bir yer tutmaktayken, sinema oyuncuları da televizyon yıldızlarına dönüşebilmektedir. Televizyon, gecekondulardaki, favelalardaki hayatı anlatırken, zengin-fakir karşıtlığını da vermektedir (Chanan, 1998) ve Latin Amerika sinemasının klasik türlerinin devamı niteliğindedir. Yeni Latin Amerika sinemasında “üçüncü sinema” örnekleri azınlıktadır. Sinemada daha çok “birinci sinema” ve “ikinci sinema” örnekleri bulunmaktadır. “Üçüncü sinema” düşüncesi belgesellerle devam etmektedir. Bunların arasında Fernando Solanas’ın belgeselleri önemli bir yer tutmaktadır. Solanas’ın 2000’li yıllarda yönettiği Yağma Anıları (Memoria del Saqueo, Arjantin, 2004) ve 134 Kimsesizlerin tibarı (La Dignidad de los Nadies, Arjantin, 2005) “üçüncü sinema” örnekleri arasındadır. Solanas, bu belgesellerinde Arjantin’in yakın tarihini anlatır. 1970’li yılları anlatan Milli Stad (Estadio Nacional, Carmen Luz Parot, Şili, 2001) ve Raymundo (Ernesto Ardito / Virna Molina, Arjantin, 2002) gene “üçüncü sinema” örnekleri arsında sayılabilirler. Otobüs 174 (Onibus 174, Jose Padilha / Felipe Lacerda, Brezilya, 2002) ve Gecekonduda syan (Favela Rising, Matt Mochary / Jeff Zimbalist, Brezilya, 2005) ise Brezilya’da Rio’nun favelalarını ve kimsesiz çocukları anlatmaktadır. Otobüs 174’de gerçek bir otobüs kaçırma olayı gösterilirken, sokaklarda büyümüş olan bu olayın failinin geçmişi ve onu bu suça iten nedenler üzerine de durulur. Gecekonduda syan’da, Brezilya’da bir yandan polis diğer yandan uyuşturucu tacirleri tarafından uygulanan şiddet gösterilirken, bu ortamın içinden bir müzik grubunun oluşmasını ve alt gruplarla beraber 100’lerce genç ve çocuk için alternatif bir gelecek yaratma çabasını anlatmaktadır. Bu belgeseller, Solanas ve Getino’nun “üçüncü sinema” teorilerine benzer özellikler taşırlar. Yeni Latin Amerika sinemacıları eskiden farklı olarak Avrupa yerine Latin Amerika’da eğitim görmüşlerdir. Bunun doğal sonucu olarak topluma daha yakındırlar ve eski sinemacılardan sınıfsal olarak da farklılaşmaktadırlar. Sinema artık yönetici sınıflara yakın insanların yapabileceği bir sanat dalı olmaktan çıkmıştır. Latin Amerika’nın genç sinemacılarının yanı sıra 1960’lardan beri sinema yapan yönetmenler de çalışmalarına devam etmektedir. Bu kuşağın içinde eski militanlıklarını sürdürenler bulunurken, popüler alana kayıp politik sinemadan uzaklaşan yönetmenler de yer almaktadır. Üçüncü kuşağı ise, 1970’ler ve 1980’lerde Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|