tizimni tashkil etadi. Odatda tizim deyilganda, birbirlari bilan o'zaro aloqada bo'lgan va
muayyanbutunlikni tashkil etuvchi, alohida tarzda
tartiblashgan elementlar majmui tushuniladi. Tabiatdaga narsalar, jamiyatdagi hodisa va
jarayonlarbir butun tizimni tashkil etadi. Tizimli yondashuvningasosiy vazifalaridan biri o
byekt to'g'risidagi barchabilimlarni bir butun sistemaga keltirishdir.
Sotsial tizimlar formatsion, madaniy, individual-shaxsiy sifat va darajalarida ko'rilishi
mumkin.Formatsionyondashuvda jamiyatda ishlab chiqaruvchi kuchlar va iqtisodiy
munosabatlar sotsial, mafkuraviy va siyosiy munosabatlardan iborat tabiiy-tarihxiy
birbutun sistemadir.Sotsial
tizimlarning
murakkab ierarhiyasimavjud.
Jamiyatning yaxlit bir butunligi eng katta tizim hisoblanadi. Uning iqtisodiy,
sotsial, siyosiy va mafkuraviy kabi
muhim ost tizimlari mavjud.
Boshqa ost tizimlar - sinflar, etnik tuzilma va
hokazolar. Sanab o'tilgan ost tizimlar o'znavbatida bir qancha boshqa tizimlardan
iborat.hozirgacha jamiyat hayotini sotsiologik jihatdan tadqiq qilish, asosan, ikki
yo'nalishdarivojlanib keldi.Birinchi yo'nalish: O.Kontdan boshlab fransuz sotsiologi
E.Dyurkgeim orqali ivojlantirilgan amerikalik olim T.Parsonslarning psixologik ta'limotidir.
Bu yo'nalishda ijtimoiy tizimning o'zgarishi tashqi kuchlarta'siri orqali tushuntirilib, ko'pro
q psixologik jihatlargae'tibor berilgan.Ikkinchi
yo'nalish: marksistik sotsiologik ta'limot bo'lib,unda ijtimoiy tizim ziddiyatlar
asosida, ichki kuch ta'siri orqali tushuntirilib, materialistic mohiyatga ega bo'lgan moddiy
munosabatlarning belgilovchi
roliga asosiy e'tibor qaratilgan.
«Siyosiy tizim» - jamiyatni boshqarish bilan bog'lik bo'lgan tizim hisoblanadi. Bu tizim
tarkibiga barcha siyosiy tashkilotlar, davlat, huquqiy organlar (sud, prokuratura, militsiy
a, qamoqhona va boshqalar), siyosiy partiyalar, jamoat tashkilotlari va ular bilan bog'liq
bo'lgan
siyosiy munosabatlar kiradi.
Dostları ilə paylaş: