S, p, d elementlar misolida. Elektron ko‘chish hodisasi

Bor nazariyasi

Atomga energiya berilganda uning elektroni yuqoriroq energetik darajaga ko‘chishi mumkin.Bu holat elektron uchun “qo‘zg‘algan” holat deyiladi.Atom energiyani yutishi yoki ajratishi faqat elektron bir orbitadan boshqa orbitaga o‘tishidagina kuzatiladi.

Vodorod atomida elektron yadro atrofida sharsimon bulut hosil qilib harakatlanadi.Bunda elektronni eng ko’p harakatlanadigan sohasi yadrodan 0,53 * m uzoqlikda bo‘ladi.

Kvant nazariyasi

• Atom tuzilishing kvant nazariyasiga ko‘ra, elektron fazoning ma’lum kichik qismida joylashadi. Fazoning elektron mavjud bo‘lshi mumkinligi 90 %ni tashkil qilgan qismi atom orbitali deyiladi.

Atomni tasavvur qilganda, elektron bulutlar bilan o‘ralgan yadro sifatida tasavvur qilishi kerak.Bu bulutlar shakli turlicha:

s-,p-,d-,f-orbitallar bo‘ladi.

s,p,d,f elektron orbitallar

P-orbital

P-orbital

d-orbital

d-orbital

f-orbital

pog‘ona va pog‘onachalar

• Atomda elektronlarning energetik pog‘ona va pog‘onachalar bo‘yicha taqsimlanishi elektron formulalar (konfiguratsiyalar) ko‘rinishida tasvirlanadi.
• Atomdagi har qaysi elektron eng kam energiyali erkin orbitalni egallaydi (eng kam energiya prinsipi).

Elektronlarning to‘lib borishi

• Elementning tartib raqami ortishi bilan elektronlar orbital va pog‘onalarni ularning energiyasi ortishi tartibida to‘ldiradi:

pog‘onalar 1 dan 7 ga tomon,

pog‘onachalar esa s — p —d—f

tartibida to‘lib boradi.

elektron formulalar(I-davr)

1H ) 1s1

1

2He ) 1s2

2

II-davr elementlari

) ) 1s2 2s1

•  

2s1
1s2
2p0
2
1
) ) 1s2 2s2 2p6
2 8
1s22s22p6
1s2
2s2
2p6
1s22s22p0