Saodat toxirovna toshaliyeva r e k r u t m e n t

5.5. Maxsus dasturlar va mobil ilovalardan foydalanish 
 
Rekruting kompaniyalarining ish jarayonini avtomatlashtirish uchun 
dasturiy mahsulotlar ko‘pchilik kompaniyalar uchun arzonroq va erishsa 
bo‘ladigan bo‘lmoqda. Afzalliklari ravshan - kerakli ma'lumotlarni qidirish 
va tuzish tezligi. Vaqt o‘tishi bilan turli xil qurilmalarni: kompyuterlar, 
smartfonlar, telefonlarni birlashtiradigan tashqi va ichki rekruterlar uchun 
dasturlar paydo bo‘ladi. 
Bu rekruterlarning samaradorligini sezilarli darajada oshiradi va 
buyurtmachi - ish beruvchilar uchun vaqtni tejaydi. 
Mobil telefon – rekruterning asosiy vositasidir.
Dunyoni o‘zgartirgan zamonaviy telefonlarning ajoyib xususiyatlari, 
shuningdek, rekruting jarayonini ham o‘zgartirdi. Ular sizga bir daqiqaga 
ham professionallar ovini to‘xtatmaslikka imkon beradi. Rekruterlar uchun 
ayniqsa muhim funktsiyalar bular: mobil 3G Internet, kompaniya haqida 
xabarlar, videolar yuborish; telefonda mavjud job-saytlari. Rekruterlar ofis 
kompyuteriga kamroq bog'liq bo‘lishadi. Vaqt o‘tishi bilan mobil telefon 
rekruter ish joyining majburiy jihoz (virtual) iga aylanadi. 

---

88 
6-BOB. REKRUTMENT TEXNOLOGIYA VA VOSITALARI 
 
6.1. Rezyume tahlili 
Tanlov jarayoni nomzod rezyumeda o‘zi to‘g'risida bergan 
ma'lumotlarni chiziqli rahbar bilan kelishilgan 
mezonlar bilan 
taqqoslashdan boshlanadi. 
Ko‘pincha bo‘sh ish o‘rinlari izlovchilari o‘z rezyumelarini elektron 
pochta yoki faks orqali yuborishadi. Bunday holda, asosiy e'tibor kuzatuv 
xatining mavjudligiga yoki yo‘qligiga va uning mazmuniga qaratilishi 
kerak. Shuningdek, ushbu xat bitta kompaniyaga / rekruting agentligiga 
yuborilganmi yoki bir vaqtning o‘zida bir nechta kompaniyalarga bir guruh 
manzilga yuborilganligiga e’tibor qaratish lozim. 
Ta'kidlash kerakki, kuzatuv xati nomzodni faqatgina rezyumening 
o‘zini yuborganlardan ajratib turadi va ushbu lavozimning boshqa murojaat 
etuvchilariga nisbatan uning bahosini sezilarli darajada oshiradi. Bunday 
holda, rekruter xatni quyidagi parametrlar bo‘yicha tahlil qilishi kerak:
- rezyumedagi ma'lumotlarning takrorlanishi;
- ohang tarzi (ijobiy, takabbur, mag’rur va boshqalar);
- ish aloqasi tili;
- savodxonlik. 
Ham haqiqiy va shuningdek noto‘g'ri ma'lumotni aks ettiruvchi 
rezyumeni mohirona tuzadigan va aksincha, o‘zlarini "sotishga" qodir 
bo‘lmagan nomzodlar bor. Shunga qaramay, har qanday rezyumeda 
lavozimga nomzodni dastlabki baholash uchun barcha zarur ma'lumotlar 
mavjud. Rekruter da’vogar o‘zi to‘g'risida xabar bergan ma'lumotni tahlil 
qilishni o‘rganib, suhbatlar o‘tkazishga vaqtni sezilarli darajada tejash va 
potentsial xodimlarni tanlash ishlarini soddalashtirishi mumkin. 
Potentsial ish beruvchining ehtiyojlariga mos rezyumeni ajrata olish 
kerak. Bunday rezyumelar ish vazifalari, funktsiyalari va yutuqlarining 
batafsil tavsifi, shuningdek, ushbu lavozim uchun zarur bo‘lgan ko‘nikma 
va bilimlarga to‘lib-toshgan bo‘ladi. 
“To‘g'ri” rezyumeni tashxis qilish rekruter uchun quyidagi 
bosqichlarni o‘z ichiga oladi. Birinchidan, tekshiriladigan ko‘rsatkichlarni 
ajratish kerak (siz ixtiyoriy tekshirishingiz mumkin bo‘lgan ma'lumotlar, 
masalan, savdo hajmi, loyihaning boshlanish va tugash sanalari va 
boshqalar). 
Ikkinchidan, 
rezyume 
nutqining 
lingvistik 
tahlilidan 
foydalanishingiz mumkin. Agar nomzod o‘z ishining tavsifida asosan 
o‘tgan zamon tugallangan birinchi shaxs birlikdagi fe'llardan foydalangan 
bo‘lsa (masalan, "tashkil etdim", "o‘tkazdim", "ishlab chiqdim", "olib 

---

89 
chiqdim"), unda u o‘zining haqiqiy ish tajribasini tasvirlaydi. Agar rezyume 
fe’ldan yasalgan otlar bilan to‘la bo‘lsa (masalan, "ish", "ishlash", " qurish", 
"joriy qilish", "chiqarish"), ko‘rinishidan u erishilgan natijalarga aloqador 
emas. 
Pir Mornel o‘zining "Samarali yollash texnologiyalari" kitobida juda 
samarali va qiziqarli rezyumeni qayta ishlash tizimini yaratgan. U barcha 
rezyumelarni uchta guruhga bo‘lishni taklif qiladi:
A guruhi - shubhasiz tashkilotdan telefon qo‘ng'iroqlarini kutadigan 
nomzodlar, chunki ularning rezyumelari va kuzatuv xatlari etarlicha qiziq 
edi. 
B guruhi – ehtimol ular ham yana qo‘ng'iroq qilish bilan taqdirlanishi 
mumkin bo‘lgan nomzodlarning rezyumelari, ammo eng oxirgi navbatda. 
C guruhi – boshqa barcha grammatik xatolar va xatolar bilan 
rezyumelarni yuborganlar. Bundan tashqari, da’vo qilayotgan ish uchun 
etarli darajada tayyor bo‘lmagan nomzodlarning rezyumelari ushbu guruhga 
qoldiriladi. 
Rezyumeni guruhlarga bo‘lgandan so‘ng, A guruhini diqqat bilan 
ko‘rib chiqish kerak. Agar suhbatga taklif etish uchun etarlicha nomzodlar 
yig’ilmasa, u holda B guruhiga o‘tish mumkin. Piter Morenl C guruhiga 
qaytmaslikni maslahat beradi. 
Nomzod to‘g'risidagi ma'lumotni rezyumelar va lavozim talablari 
asosida taqqoslashda rekruterlarning keng tarqalgan noto‘g'ri taxminlarini 
belgilaymiz:
- chiziqli rahbar faqat har jihatdan mutlaqo mos keladigan kishini 
ishga oladi;
- chiziqli rahbar malaka tavsifiga to‘liq mos keladigan kishini ishga 
oladi; 
- ish haqi qayta ko‘rib chiqilmaydi; nomzod bitta sohadan bo‘lishi 
kerak; 
- nomzod ma'lum bir ish tajribasiga ega bo‘lishi kerak; nomzod 
ustuvor universitetlar ro‘yxatidan ma'lum bir mutaxassislik bo‘yicha 
ma'lumotga ega bo‘lishi kerak va hokazo. 
Taxminlar har doim ham oqlanmaydi. Agar shunday asosda rekruter 
faqat rezyumesidagi ma'lumotlarga asoslanib nomzodni rad etsa, u munosib 
mutaxassisni yo‘qotib qo‘yishi mumkin va kompaniyaning raqobatchilari 
qimmatbaho ishchiga ega bo‘lishlari mumkin. Lavozimga qo‘yiladigan 
talablar va nomzodning rezyumelarini taqqoslash bilan bir qatorda, uning 
tarkibidagi ma'lumotlarni potentsial xatar omillariga e'tibor berib, 
sinchkovlik bilan o‘rganish kerak (6.1-jadval). Nihoyat, rekruter, agar 

---

90 
ma'lumotlar bazasida mavjud bo‘lsa, nomzodning yangi rezyumeni 
avvalgisi bilan solishtirishi kerak. Shu tariqa hayratlanarli farqlarni topish 
mumkin: masalan, uch yil oldin rezyumeda, kishi bir universitetda 
o‘qiyotganligini da'vo qilgan bo‘lsa, hozirda esa u mutlaqo boshqa 
universitetni tugatganligini ko‘rsatadi. Yoki avvalgi rezyume bo‘yicha 
ma'lum sanalarda u bir kompaniyada, yangi nusxasida - boshqasida 
ishlagan. Ehtimol, buning hech qanday yomon joyi yo‘q, ammo bunday 
nomuvofiqliklarni albatta aniqlashtirish kerak.