SaqarTvelos teqnikuri universiteti biznes-inJineringis fakulteti ekonikuri kvlevis meTodebi


meTodologiis ZiriTadi tipebi da doneebi



Yüklə 1,39 Mb.
səhifə7/62
tarix11.04.2018
ölçüsü1,39 Mb.
#37122
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   62

4. meTodologiis ZiriTadi tipebi da doneebi


meTodologia, rogorc raime realobis Seswavlis xerxi (saSualeba) mravalvariantiani da многомерна ?

SedarebiT rTulia, rogorc zemoT aRvniSneT, nebismieri socialuri sistemis meTodologia. amasTan, rac ufro ganviTarebulia Sesaswavli socialuri sistema, saWiroa miT ufro rTuli meTodologiuri xerxebis gamoyeneba.

meTodologiis pirveli, yvelaze gavrcelebuli klasifikaciaa misi danawileba codnis im sferoebis (mecnieruli sferoebi) mixedviT, sadac gamoiyeneba mocemuli meTodologia. magaliTad, filosofia daamuSavebs da gamoiyenebs filosofiur meTodologias sinamdvilis sxvadasxva sferos SeswavlisaTvis. Istoria Tavis obieqtTan mimarTebaSi, rogorc qronologiuri TanmimdevrobiT calkeuli SemTxvevebisa da adamianTa sazogadoebis cxovrebiseuli faqtebis amsaxveli – gamoiyenebs istoriul meTodologias; politikur mecnierebebs aseve gaaCniaT Tavisi sakuTari meTodologia- politikuri mecnierebis meTodologia da a.S. da bolos, ekonomikuri mecniereba nebismieri mecnierebis msgavsad SeimuSavebs da iyenebs sakuTar ekonomikur meTodologias- mis Sesaxeb saubari iqneba me-4-e TavSi.

meTodologia SeZleba agreTve davyoT mevnierul meTodologiad da codnis sxva tipebis meTodologiad, magaliTad, religiur meTodologiad, magiur da mistikur meTodologiad, ,,sari azris’’ meTodologiad da a.S.

imis mixedviT, Tu rogori tipis urTierTobas ikvlevs, raodenobrivs Tu xarisxobrivs, aqedan gamomdinare, misi dayofa SeiZleba rogorc raodenobriv, ise xarisxobriv meTodologiad. sociologiaSi, magaliTisTvis am ori tipis meTodologiam warmoqmna sociologiis ori tipi-raodenobrivi da xarisxobrivi. Tu raodenobrivi sociologia upiratesad mimarTulia socialur struqturebs, socialur institutebsa da organizaciebs Soris urTierTdamokidebulebis problemebi Seiswavlos (magaliTad, medicina da ganaTlebis sistema, rogorc socialuri institutebi: rogoria maTi funqciebi da maT Soris urTierToba mocemul sazogadoebaSi) maSin xarisxobrivi sociologia dakavebulia am urTierTobebis realuri praqtikis subieqturi aspeqtebiT: ras niSnavs am sazogadoebaSi ,,eqimad yofna’’ an ,,maswavlebloba’’ da rogoria ,,eqimisa’’ da ,,maswavleblis’’ urTierTobis praqtika sinamdvileSi. Pirveli rigis problemebis SemecnebisaTvis aucilebelia socialuri codna, romelic eyrdnoba ganzogadoebuli monacemebis aRsawerad axsnas. Konkretuli adamianebis gamocdilebis, gancdebis, drZnobebis da maTi praqtikis SecnobisaTvis. meore rigis problemebisaTvis aucilebelia codna dafuZnebuli iyos upiratesad gagebaze da interpretaciaze.

meTodologiis klasifikaciis kidev erTi variant esaa maTi dayofa meTodebis tipis mixedviT da, romelsac, rogorc sakvanZos, iyenebs esa Tu is meTodologia. Aaq, magaliTad, SeiZleba mivuTiToT induqciuri, deduqciuri, ,,gasagebi’’ (interpretirebadi), eqsperimentuli, modelirebis, evoluciuri da a.S. meTodologiebi.

da bolos, Zalzed popularulia meTodologiis dayofa sam doned, misi zogadobis xarisxis mixedviT: 1. zogadi; 2. zogadmecnieruli; 3. kerZomecnieruli;

pirveli done – yvelaze maRalia, mesame – yvelaze dabali, meore saSualoa pirvelsa da meores Soris zogadobis xarisxis mixedviT. yvela mecnierebisaTvis (socialuri, sabunebismetyvelo, teqnikuri) meTodologiur safuZvels warmoadgens filosofia.




5. filosofia rogorc yvela mecnierebis sayovelTao meTodologia

SegaxsenebT, rom filosofia mecnierebaa bunebis, sazogadoebis da azrovnebis uzogadesi kanonebis Sesaxeb; aseve adamianisa da kacobriobis miznebisa da Rirebulebebis Sesaxeb. Rogorc axerxebs filosofia Seasrulos sayovelTao meTodologiis roli yvela warmosadgeni da arawarmosadgeni mecnierebisaTvis? ,,filosofia (gansakuTrebiT mis racionalur variantSi) aZlevs mecniers amosaval gnoseologiur orientirebs SemecnebiTi procesis arsis, misi formebis, doneebis, amosavali wanamZRvrebisa da sayovelTao safuZvlebis, misi sandoobis da WeSmaritebis pirobebis, Semecnebis socialur-istoriul konteqstis da a.S. Sesaxeb. Sesabamisad, filosofia ayalibebs zogad principebs, romelsac sxva mecnieri aSkara an SeniRbuli formiT gamoiyenebs Tavis kvlevaSi.

es agreTve niSnavs, rom filosofia aris sayovelTao meTodologia ekonomikuri mecnierebisaTvis. E.i. filosofia ekonomikisTvisac iZleva zogad maregulirebel principebs, romelsac ekonomikuri mecniereba iyenebs Tavis yoveldRiur kvlevebSi, Tumca, umetes SemTxvevaSi, ekonomistebma ar ician imis Sesaxeb, rom es principebi filosofosebis mieraa damuSavebuli.

ganvixiliT zogierTi sayovelTao (filosofiuri) principebis rogorc meTodologiuris ekonomikur mecnierebaSi moqmedeba: 1. samyaros Secnobis principi. es principi aRiareba nebismieri ekonomikuri movlenebisa da principebis Secnobadobas. Amitom nebismieri ekonomisti-mkvlevari iwyebs ra amaTu im fenomenis Seswavlas, mtkiced acnobierebs, rom sakvlevi fenomeni Secnobadia, xolo Seucnobadi ekonomikuri procesebi saerTod ar arsebobs. 2. ganviTarebis principi. Mocemuli principi moiTxovs ekonomikuri movlenebisadmi dialeqtikur midgomas, e.i. maTi, rogorc drosa da sivrceSi ganviTarebadis ganxilvas. ,,yvela sameurneo procesi unda ganxilul iqnas mis ganviTarebaSi, dinamikaSi- sakiTxi TiTqos aSkarad banalurobamdea dasuli, magram gana SeiZleba vivaraudoT, rom antikuri da Suasaukunebrivi ekonomikuri azri icnobda am princips? Ufro sworad, is danergil iqna filosofiis mier ekonomikur SegnebaSi gacilebiT gvian, ukve axali droebis epoqaSi. 3. praqtikuli ganxorcielebadobis principi. es principi amtkicebs, rom ,,yvelaferi, rac Teoriulad SesaZlebelia da ar aris akrZaluli bunebisa da sazogadoebrivi kanonebiT, praqtikulad ganxorcielebadia” am principis safuZvelSi, Tu mas Tanmimdevrulad gamoviyenebT ekonomikur mecnierebaSi, devs idea, romelic gulisxmobs sameurneo procesebisa da movlenebis marTvis SesaZleblobas da masze mizandasaxulad zemoqmedebis unars.

magram ar Rirs am principis vulgarulad gaazreba, magaliTad, ise, rogorc amas akeTebdnen postkomunisturi epoqis zogierTi politikosi: v.i. lenini, n.s. xruSovi, mao Ze duni, ,, didi naxtomis”, ,,komunizmis@20 weliwadSi aSenebis” ideebi da a.S. iyo absoluturad ararealuri yvelanairi mosazrebiT ekonomikuris CaTvliT da warmoadgendnen sameurneo utopiis nairsaxeobas, e.w. cdas raRac sruliad ganuxorcieleblis danergvis sameurneo cxovrebaSi: 1. determinizaciis principi. Aam principis arsi daiyvaneba im faqtis aRiarebaze, rom TiToeuli Sedegis miRma Tavisi mizezia da rom yvela procesi samyaroSi met-naklebad dakavSirebulia erTmaneTTan. Determinizmis principi ekonomikur mecnierebaSi yvela sameurneo movlenebisa da procesebis sayovelTao ganpirovnebulobis principia. Ees principi iseve, rogorc yvela winamorbedi, ar arsebobda ekonomikuri analizis istoriaSi Tavdapirvelad, misi arseboba masSi gamovlinda XVII- XVIII ss. Determinizmis principis ekonomikuri codnaSi danergvaSi didi roli iTamaSa filosofiam da axali drois mecnierebam (f. bekoni, i. niu toni, t. gobsi da a.S.)


  1. simartivis (,,azrovnebis ekonomikis”) principi. simartivis principi gvTavazobs nebismier sameurneo faqtTan mimarTebaSi veZeboT met-naklebad martivi axsna yvela arsebuli variantebidan. Istoriulad es principi pirvelad gamoCnda XIV s. inglisel filosofosTan uiliam okamTan da amitomac miiRo saxelwodeba ,,okamis samarTebeli”. Is mogviwodebda: ,,nu sawyisTa simravlesaucileblobis zemoT” sxvanairad es principi warmovidginoT Semdegnairad: ,,Tuki arsebobs ufro martivi axsna, ar aris saWiroeba ufro rTulze gadasvlisa, mas Semdeg ,,okamis samarTebeli” (simartivis principi, azrovnebis ekonomiis principi) gaxda Tanamedrove mecnierebis mniSvnelovani meTodologiuri principi. Ees principi misaRebia aseve ekonomikuri procesebis mimarT: fiqroben ra ama Tu im sameurneo movlenebis bunebis Sesaxeb, ekonomistebi, upirveles yovlisa, eZeben axsnis martiv variants, Semdeg ukve ufro rTuls. Ees yvelaferi mimdinareobs mkvlevaris intuiciis, qvecnobieris da instiqtis doneze. magaliTad, erovnuli valutis kursis dacema-rogorc wesi, am qveyanaSi inflaciis Sedegia (es yvelaze martivi axsnaa) magram es SeiZleba dakavSirebuli iyos sagadasaxado balansis gauaresebasTan, misi deficitis zrdiT (ufro rTuli axsna). sxvaTa Soris, umetes SemTxvevaSi, pirvelic da meorec mWidro kavSirurTierTobaSia erTmaneTTan.


Yüklə 1,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   62




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə