Savollarga javob



Yüklə 29,98 Kb.
səhifə3/5
tarix26.10.2023
ölçüsü29,98 Kb.
#131949
1   2   3   4   5
Manaviyat va falsafa 1

Neopozitivizm - (neo... va pozitivizm) — 20-asr falsafasidagi asosiy yoʻnalishlardan biri. Pozitivizmning hozirgizamon shakli N.ga Vena toʻgaragi qatnashchilari M. Shlik, R. Karnap, O. Neyrat asos solgan. N.ning Angliyada tarqalishida B. RasselL. Vitgenshteyn va boshqa katta oʻrin tutgan. N.ning asosiy gʻoyalari empirizm va fenomenalizmta (J. BerkliD.Yum) borib taqaladi.
Struturalizm - (lot. structure — tuzilish, joylashish, tartib) — tilshunoslik,adabiyotshunosliketnografiya, tarix va shu kabi gumanitar fanlarda struktur usullar va modellashtirishdan, formallashtirish, semiotika, matematikalashtirish elementlaridan foydalanish bilan bogʻliq yoʻnalish;20-asrning 20y.larida paydo boʻlgan. S.ning tadqiqot obʼyekti belgi tizimlari (til, fan, sanʼatmifologiya, moda, reklama) majmui sifatida olingan madaniyatdir.
Germenevtika - (qadimgi yunoncha ἑrmēnestukk - "talqin qilish san'ati", ἑrmēneōʼn so'zidan - "talqin qilish, sharhlash", etimologiyasi noaniq) - sharhlash tamoyillarini o'rganish (masalan, har qanday matn yoki talqin tamoyillari tushunchalar tizimlari), chunki har qanday matn yoki tushunchalar (aniqlanmagan) muhit va kontekstda tuzilgan . Xususan, u quyidagi ma'nolarda ishlatilishi mumkin:

  • talqin qilish san’ati, matnlarni, shu jumladan klassik antik davr matnlarini talqin qilish va tushunish nazariyasi

  • 20-asr falsafasining adabiy matnlarni talqin qilish nazariyasi asosida rivojlangan yo'nalishi.

Pragmatism - (yun. pragmatos — ish, harakat) — falsafiy taʼlimot. 19-asrning 70-yillarida AQSH da shakllanib keng rivojlandi, bu mamlakat maʼnaviy hayotiga katta taʼsir koʻrsatdi. Oʻtmish falsafasini hayotdan ajralib qolgan, mavhum, kuzatuvchan xarakterga ega deb bilgan.
Ekzistensializm - (lot. — yashash, mavjudlik), mavjudlik falsafasi — falsafadagi yoʻnalish. 20-asr boshida Rossiyada, Birinchi jahon urushidan keyin Germaniyada, Ikkinchi jahon urushi davrida Fransiyada, urushdan keyin boshqa mamlakatlarda paydo boʻlgan. S.Kyerkegor (1813—55) taʼlimoti, hayot falsafasi, fenomenologiya E.ning gʻoyaviy manbai hisoblanadi.


Yüklə 29,98 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə