- Sizin gözotçini/. varmı? - dcyo Fransuaza pıçıltı ilo soruşdu.
Dominik Fransuazanın burada olmasından o qodor hcyrot içindo
idi ki, holo do özüno golo bilmomişdi vo indi o yalnız başınm horo-
kotilo qapını göstororok qıza cavab vcrdi. Divarın dalından xorultu
sosi golirdi; osirin onsuz da qaça bilmoyocoyini qot etmiş gözotçi
yuxusuna haram qatmayıb qapı ağzında yıxılıb yatmışdı.
- Qaçmaq lazımdır, - deyo Fransuaza hoyocanla danışırdı. - Mon
goldim ki, sizdon rica edim qaçasınız vo sizinlo vidalaşım.
Lakin Dominik sanki onu cşitmirdi. O yalnız bu sözlori tokrar
edib dururdu:
- Bu no cür olan işdir... Bu sizsinizmi, sizsinizmi... Oh, siz moni
no qodor qorxutdunuz. Siz yıxılıb ozilo bilordiniz.
O, qızın ollorini ollorino ahb öpdü.
- Bilsoniz sizi no qodor scvirom, Fransuaza! Siz morhomətli
olduğunuz qodor do cosarotlisiniz. Mon yalm z bir şcydan qorxu-
ram: sizi görmomiş ölümo gcdocokdim... İndi budur siz burdasımz,
indi onlar moni gülloloyo bilorlor. Sizinlo on bcş doqiqo vaxt kcçir-
dikdon sonra mon hor bir şcyo hazır olacağam.
Dominik yavaş-yavaş qızı özüno to ro f çokdi vo Fransuaza
başmı onun çiynino qoydu. Tohlüko onlan bir-birino yaxınlaşdırdı.
Bir-birini qucaqlayaraq onlar hor şeyi unutdular.
- Ah, Fransuaza, - deyo Dominik m chriban bir soslo davam
cdirdi, - bu gün müqoddos Lüdovik günüdür, çoxdan bori g özlə-
mokdo olduğumuz toyun toyin cdildiyi gündür! İndi ki birycrdəyik,
burda təkik, toyin ctdiyimiz görüş gününo vəfalı çıxmışıq, dcmok
hcç bir şey bizi ayrı sala bilmodi... Axı bu açılan səh ər bizim
toyumuzun səhoridir, dcyilmi?
- Elədir, clodir, - dcyə Fransuaza təkrar etdi, - bu bizim toyumu-
zun sohoridir.
O nlar titrəyərək öpüşdülər. Lakin Fransuaza birdon çırpınıb
D om inikin qucağm dan çıxdı; dohşətli ho q iq ət onun gözləri
qarşısında canlandı.
- Q açm aq lazımdır, qaçm aq lazımdır, - deyo o israr etdi. - Bir
doqiqo belə itirm ək olmaz.
Dom inik Fransuazanı qucaqlam aq üçün yenidən qaranlıqda
əlini ona to rə f uzadarkən, qız ycnə də “sə n ” deyə ona m üraciət etdi:
- Ah, rica edirom , m ən ə qulaq as... Ə gor sən ölson, m ən d ə ö lə-
cəyəm . Bir saatdan sonra hava işıqlaşacaq. Mon istoyirəm ki, sən
bu doqiqo vaxt itirm odən çıxıb gedəsən.
150
Fransuaza toləsik öz planım ona söylodi. Domir pillokon dəyir-
man çarxımn üstüno qodor uzanır; o çarxın pərlərindon tutub, aşa-
ğıda çayın oyuq ycrindo gizlədilmiş qayığa cno bilor. Sonra o asan-
casına çayın o biri tayına kcçib gizİəno bilordi.
Dominik:
- Axı orda, - dedi - gözotçilor yoxdurmu?
- Orda tək birco nofor gözətçi vardır, düz doyirmanın qabaq
torofındo söyüd ağaeının altında durmuşdur.
- Birdən o məni gördü, qışqırmaq istodi?
Fransuaza diksindi. Yuxarıdan gotirdiyi bıçağı Dominikin olino
basdı. Aralığa sükut çökdü.
- Bəs sizin atanız, bos siz özünüz? - deyo Dominik davam ctdi.
- Yox, yox mon qaça bilmorom... Moni burda tapmasalar, soldatlar
sizi öldürərlor. Siz onları tanımırsınız. Əgor mon onları Soval mcşo-
lərindən kcçirmoyə razı olsaydım, onlar məni bağışlamağı vod edir-
dilər. Onlar monim burda olmadığımı biləndo, hor no dcson cləyo
bilorlər.
Qız onunla mübahisəyo girişmodi. Dominikin bütün dolillorino
o sadəco olaraq belə cavab vcrdi:
- Mono olan məhobbotiniz xotirino - qaçın. Əgor Dominik, siz
m əni sevirsinizso, bir dəqiqo do olsun burda qalmayın.
Sonra Fransuaza dedi ki, o tez öz otağına qayıdacaqdır. Hcç kos
onun Dominiko köm ək ctdiyini bilmoyəcokdir. Nəhayot, onu inan-
dırmaq üçün Fransuaza adəti olmayan bir chtiras coşqunluğu ilo
Dominiki qucaqlamağa vo öpmoyo başladı. Dominik moğlub oldu.
O yalnız soruşdu:
- And için ki, atanız sizin bu horokotinizdon xobordardır vo o da
m əno qaçmağı m əslohət görür.
- M əni atam özü göndordi, - deyə Fransuaza qoti cavab vcrdi.
Fransuaza yalan dcyirdi. Bu doqiqə o yalmz Dəminikin təhlüko-
dən qurtardığım bilmok, doğan günəşin onun ölümünü xobor verə-
cəyi haqqındakı o dözülməz fıkirlərdon xilas olmaq istoyirdi. O bura-
dan uzaqlaşdıqdan sonra qoy bütün bədbəxtliklər Fransuazanın
başına tökülsün, o salamat qalarsa, bütün bu bəlalar Fransuazaya xoş
görünəcəkdir.
Qızın bu bağlılıq hissindoki xudbinlik hor şcydən əvvəl Domı-
nikin sağ qalmasım telob cdirdi.
- Yaxşı, - deyo Dominik cavab verdi, - mən sizin istədiyiniz
kimi cdərəm.
Bundan sonra scvgililor artıq danışmırdılar. Dominik poncoroyo
yaxınlaşaraq onu taybatay açdı. Lakin birdon çöldon golon bir
gurultu onları diksindirdi. Qapı silkolonib taqqıldadı vo onlara clo
goldi ki, qapını açırlar. Yoqin yaxından kcçon qarovul nofori onlann
sosini cşitmişdi. Onlar bir-birino qısılaraq durduqlan ycrdo donub
qalmışdılar vo sonsuz bir tolaş içindo gözloyirdilor. Qapt ycnidon
silkolondi, Iakin açılmadı. Onlar hor ikisi içorido doriıı bir nofos
aldılar, indi lıor ikisino do molum oldu ki, qapı ağzında yatan soldat
yuxuda o yan-bu yana çcvrilir. Doğrudan da tczliklo arahğa ycno
sükut çökdü vo tozodon xorultu sosi cşidildi.
Dominik hor no cür olursa olsun ovvolco Fransuazantn öz ota-
ğına qayıtmasını istodi. O qızı qucaqladı vo sükut içindo onunla vida-
laşdı. Sonra pillokono çıxması üçün Fransuazaya kömok clodi vo özü
do sürahidon tutdu. Lakin Dominik Fransuazanın öz otağına çatdığma
omin olmamış bir pillo do olsun aşağı düşmokdon imtina ctdi. Fran-
suaza öz otağına qayıdıb xofıf külok kimi titroyon bir soslo dcdi:
- Salamat qal, ozizim!
Fransuaza poncoroyo söykondi vo gözlorilo Dominiki toqib clo-
mok istodi. Gcco ovvolki kimi ycno zil qaranlıq idi. Fransuaza gözot-
çini görmok üçün gözlorini qaranhğa zillodi, lakin onu görüb seço bil-
modi; qaraıılıq içindo yalnız söyüd ağacı solğun bir kölgo kimi
nozoro çarpırdı. Bir aıı o Dominikin aşağı düşorkon sarmaşıqlara
toxunduğunu cşitdi. Sonra doyirman çarxı ctrıldadt vo Dominikin
qayığı tapdığını bildiron xofıf su şappıltısı goldi. Doğrudan da bir
doqiqo sonra Fransuaza Morcl çayının boz sothindo qayığtn tutqun
qaraltısım gördü. Bu zaman amansız bir tolaş hissi ycnidon qızın
boğazını qurutdu. Doqiqobaşı ona clo golirdi ki, o gözotçinin tolaşh
qışqırığını cşidir, qaranlıqdan golon hor bir x o fif sos iso onun qula-
ğtnda tolosik soldat addımları, silah cingiltisi vo doldurulan tüfong-
lorin şaqqtltısı kimi oks cdirdi. Hoqiqotdo iso zaman saniyolorlo
axır, tobiot öz şalıano sükutunu pozmurdu. Görünür Dominik artıq
o biri sahilo yaxınlaşırdı, Fransuaza daha hcç bir şcy göro bilmirdi.
Aralığa möhtoşom bir sükut çökmüşdü. Sonra Fransuaza no iso bir
tappıltı, xırıltılı bir sos vo ycro doyon bir bodondon çıxan boğuq bir
gum bultu cşitdi. Bundan sonra otrafı qapayan sükut daha da
dorinloşdi. Fransuaza sanki yanmdan bir ölüm kcçib-gctdiyini
duyan kimi oldu vo qızın qolbi bu nüfuz cdilm oz gcconin soyuğun-
dan titroyib dondu.
152
Diirdüncü fəsil
Sübh açılar-açılm az doyirman gurultulu soslərlo doldu. Mcrlyc
dayı Fransuazanın otağını açdı. Fransuaza rongi qaçmış, lakin sakit
bir halda hoyoto düşdü. Ancaq o, quyunun yanında şincl üstüno
qoyulmuş prussiyalı soldatın mcyitini görorkən bütün bodoninin
titrodiyini duydu.
Mcyitin dövrosindo dayanmış soldatlar ollorini ycllodərok
qozoblo bağırırdılar. Onlardan çoxu yumruqlarını kondo tərof qal-
dıraraq hodoloyirdilor. Bu zaman zabit omr vcrib kondin bolodiyyə
roisi sifətilo Mcrlyc dayını yanına çağırtdırdı. O, qozəbindən
boğulan bir soslo:
- Budur, - dcdi, - çayın sahilindo bizim soldatlardan birinin
ölüsü tapılmışdır... Biz başqalarına dors olmaq üçün, qatili cozalan-
dırmalıyıq vo mon ümid cdirom ki, onu axtarıb tapmaqda siz bizo
kömok cdocoksiniz.
Doyirmançt öz daimi soyuqqanlılığı ilo cavab vcrdi:
- Qulluğunuzda hazıram, ancaq bu asan iş dcyil.
Zabit mcyitin üzünü örton şinclin otoyini qaldırmaq üçün aşağt
oyildi. M cyito vurulmuş dohşətli bir yara göründü. Gözotçini bıçaq
ilo boğazından vurmuşdular vo bıçaq yaramn içindo qalmışdt. Bu,
qara dostokli bir motbox bıçağı idi.
Zabit Mcrlyc dayıya:
- Bıçağı nozərdən kcçirin - dcdi, - bəlkə qatili tapmaqda bizo
köm ək clodi.
Qoca bıçağt görorkon diksindi. Lakin o dərhal özünü olə aldı vo
üzündo bir ozələni do olsun torpotmodon cavab vcrdi:
- Bizim konddo bu cür bıçaq hamıda vardır... Bolko sizin soldat
dava cləmokdən tongo gələrok özü-özünü öldıirmüşdür. Bclo hadiso-
lər olur.
- Susun! - deyo zabit dəli kimi qışqırdı. - Bilmirom niyə mən
sizin kondo dörd bir tərofdon od vurub yandırmıram.
X oşboxtlikdon zabitin qozoblonm əsi onun, Fransuazantn
üzündə om əlo gələn doyişikliyi sezməsino manc oldu. Fransuaza
quyunun yantndakı daş skamyanm üstündo oturmağa mocbur oldu.
O nə qədər edirdisə gözlorini ayaqları altmdakı torpaq üstüno
sorilmiş mcyitdon çokə bilmirdi. Bu Dominikə oxşayan ucaboylu,
qoşong bir oğlandı, sartşın saçları və göy gözləri vardı. Mcyitin
153
Dostları ilə paylaş: |