T c ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ Sİyaset biLMİ

 
 
79 
programın  eşliğinde  tamamen  dini  bir  örgüt  ile  meşgul  olmanın  ciddi  bir  sorun 
olduğuna  işaret  etmişti.  Jamaat  ve  Tehreek-i-Hurriyat  arasındaki  ilişkiyi  açıklarken 
yeni  örgütün  Jamaat’ın  kardeşi  gibi  hareket  edeceğini  ve  üyelerini  Jamaat’ın 
üyelerinden  devşireceğini  belirtmişti,  ki  bu  insanlar  kendisine  göre  eyaletin  her 
köşesinde  ve  kenarında  mevcuttu.  Dahası  Geelani  ciddi  bir  biçimde  örgütün 
(Tehreek-i-Hurriyat)  ayrılıkçı  bir  hizip  olmayacağını  ve  yeni  bir  siyasi  ekip  olarak 
halkın  arzuları  doğrultusunda  Kaşmir  sorununun  çözümünü  hedefleyen  Hurriyat’ın 
‘G’  siyasi  sloganını  (Referandum)  destekleyeceğini  belirtmişti.  Burada  Hurriyat’ın 
‘G’  1948’den  beri  Birleşimiş  Millet  Güvenlik  Konseyi  tarafından  alınan  kararların 
çözümünü  istediğini  belirtmeye  değer  (Kaşmir  üzerine  Birleşmiş  Milletler  kararına 
göre,  Kaşmir  halkına  Hindistan  toprağı  olarak  mı  kalmak  ya  da  Pakistan’ın  bir 
parçası  olmak mı istediklerine karar hakkı  tanınmalıdır). Örgüt  plebisitin Hindistan 
liderliği  tarafından  halka  söz  verildiğini  vurguluyordu,  aslında  liderlik  meseleyi 
BM’ye  taşımıştı.  Sadakatli  bir  Referandum  taraftarı  olan  ve  direniş  hareketini  BM 
kararı çevresinde örgütleyen Geelani BM kararlarının öneminin altını çizerken “BM 
son 56 yılda Jammu ve Kaşmir’de bir referanduma çağrısı yapan neredeyse 18 karar 
çıkarttı” demişti. 
Hindistan’dan  bağımsızlık  ve  Nizam-i-Mustafa’nın  kurulması  (Peygamber 
Düzeni) için mücadele vermek Geelani’nin yeni siyasi ekibinin esas amacı olacaktı, 
“Jab  tak  Islam  ka  nizam  naafiz  nahi  hota,  hamari  jodujahad  jaari  rahe  gi  (İslami 
kurallar  geçerli  olana  değin  mücadelemizi  sürdüreceğiz)”  (Syed  Ali  Geelani, 
Tehreek-i-Hurriyat Jammu ve Kaşmir ve Hurriyat Partisi (G) Genel Başkanı, Jamaat-
i-İslami Üst Düzey Üyesi, ile kişisel görüşme, Hadierpora, Srinagar). Jamaat’ın esas 
amacının Nizam-i-Mustafa’nın (Peygamberin düzeni) kuruluşu olduğunu söylemeye 

---

 
 
80 
gerek  yoktur,  dolayısıyla  iki  örgüt  de  sadece  araçları  yönünden  ayrışan,  ama  aynı 
amacı paylaşan, birbirleriyle çok yakın ilişki içerisinde olan yapılardır.  
 
Örgütsel Yapı 
 
Tehreek-i-Hurriyat  Ağustos  2004’de  kabul  edilen  kendi  anayasasına  sahipti 
(Tehreek-i-Hurriyat  Jammu  ve  Kaşmir  Anayasası,  Madde  2).  Belge  bentler  ve 
fıkralarla  birlikte  26  maddeden  oluşuyordu.  Anayasaya  göre  örgütün  yapısı  şu 
şekildeydi: 
İsim: Madde 1 örgütün adının Tehreek-i-Hurriyat Jammu Kaşmir olduğunu belirtir. 
Merkezi  ve  Merkezin  Altındaki  Yapı:  Madde 6 Tehreek-i-Hurriyat’ın istişari  bir 
çizgide çalışacağını ve örgütün Merkez, Bölge, İlçe, Taşra ve Blok seviyesinde birim 
sisteminden oluşacağını belirtir. Merkezi  yapı Genel Başkan, Genel Sekreter ve bir 
Yürütme Konseyi’nden (Majlis-e-Shhora) oluşacaktır. 
Genel Başkan: Anayasa örgütün başının “Genel Başkan” olarak adlandırılacağını ve 
her  bir  üyesinin  lafzen  ve  ruhen  kendisini  izlemekle  yükümlü  olduğunu  belirtir 
(Tehreek-i-Hurriyat Jammu ve Kaşmir Anayasası, Madde 7). THJK anayasasının, 8, 
9 ve 10. maddeleri Genel Başkan’ın nitelikleri, seçim prosedürü, yükümlülükleri ve 
yetkisi ile, her birisini ayrıntısıyla olmak üzere, ilgilidir. Genel Başkan’a on üyeden 
oluşan bir yürütme konseyi yardımcı olacaktır (Tehreek-i-Hurriyat Jammu ve Kaşmir 
Anayasası,  Madde  18  (b)),  her  birisi  üç  yıl  boyunca  görevde  kalır  (Tehreek-i-
Hurriyat  Jammu  ve  Kaşmir  Anayasası,  Madde  11).  Anayasaya  göre  Yürütme 
Konseyi’nin adı Majlis-e-Shoora’dır. 
Yeterli Çoğunluk: Majlis-e-Shoura’nın toplanması için yeterli çoğunluk beş üyedir. 

---

 
 
81 
Finans: 19, 20 ve 21. maddeler örgütün finansal sistemi ile ilgilidir. Buna göre bazı 
kaynaklar Bait-ul-Maal’ın (“Para Evi” veya “Refah Evi” olarak çevirilebilecek olan 
Arapça  bir  terim.  Bu,  İslam  Devleti’nde  kamusal  işler  için  vergilerin  yönetimi  ve 
gelirlerin  dağılımı  ile  ilgilenen  finansal  bir  kurumdur)  gelirlerini  karşılamak  üzere 
toplanabilir. Dahası bu maddeler üyeler ve örgüt sempatizanları tarafından ödenmesi 
vaat  edilen  miktarları  ve  daha  alt  kurum  olan  Bait-ul-Maals’dan  yardımı  idame 
ettirmek  için  gerekli  olan  prosedürü  belirtir.  Kitapların  yayınlanmasından  elde 
edilecek  olan  karlar,  örgütün  mal  varlıklarından  kazanılan  gelir,  bağışlar  ve 
hayırseverlerin  yaptığı  yardımlar bu maddeler altında kayıt altına alınır. Anayasada 
denetim  için bir hüküm  bulunur ve  Bait-ul-Maal profesyonel  bir denetçi  tarafından 
her yıl denetlenmeye tabidir. 
Üyelik:  5.  madde  Jammu  ve  Kaşmir’in  cinsiyetleri,  renkleri,  mezhepleri  ve 
dillerinden  bağımsız  olarak  her  bir  vatandaşının  Tehreek-i-Hurriyat  üyesi 
olabileceğini  belirtir,  hatta  gayri  Müslimler  dahi  Tehreek-i-Hurriyat  destekçisi 
olabilirler.  
Örgüt  kendi  hesap  sorulabilirlik  sistemine  dayanır  ve  demokratik  bir  yapısı 
vardır. Örgüt içi muhalefete olanak sağlanır ve örgüte üye olan herhangi bir kimseye 
dair  şikayetler  dinlenir  ve  kararlar  görüşmeler  ve  tartışmalardan  sonra  alınır 
(Tehreek-i-Hurriyat Jammu ve Kaşmir Anayasası, Madde 22). 
Anayasa esnektir ve anayasanın temel yapısını oluşturan Madde 3 (bu madde 
örgütün inancını ve amacını, İslam, Azadi (Bağımsızlık) ve Cemaatin Bölünmezliği, 
belirtir)  ve  Madde  4  (eylem  çizgisinin  tamamen  barışçıl,  siyasi  ve  doğası  gereği 
demokratik olduğunu belirtir) dışında değiştirilebilir (Tehreek-i-Hurriyat  Jammu ve 
Kaşmir Anayasası, Madde 25).  

---