57
Kaşmir’de her yıl Şubat’ın 11’inde kutlanmaktadır) bir CID görevlisini öldürmek
suçlamasıyla 1984’de, Tihar Cezaevi’nde asıldı.
THK’nin kurucuları arasında olan İslami Öğrenciler Birliği de ayrıca
Pakistan’a katılımı destekliyordu. Bu parti İslami propagandanın motive ettiği
gençlikten oluşuyordu. İÖB gibi Pakistan’a katılımı destekleyen bir diğer örgüt ise
başında Inaytullah Andrabi’nin olduğu Mahaz-i-Azadi’ydi. Bu parti de coğrafi
yakınlık ve İslami kimlik yüzünden böylesi bir katılım taraftarıydı. Abdul Gani
Bhatt’ın yönettiği Müslüman Konferansı da Pakistan’a katılım yanlısıydı ve
Kaşmir’in Pakistan tarafından yönetilen kısmında uzun zamandır iktidarda olan
Müslüman Konfernası ile ideolojik olarak çok yakındı (Prof. Abdul Gani Bhat,
APHC (M) Yürütme Komitesi Üyesi, ile kişisel görüşme, Hurriyat Partisi Bürosu,
Rajbagh, Srinagar, 28 Ağustos 2015).
Dolayısıyla THK Pakistan konusunda aynı duygulara sahip farklı insanların
bir karışımıydı. JKLF dışında her bir örgüt, sadece Pakistan Hindistan devletinin
denetimini yerle bir etmek ve Kaşmir’in söz konusu kısmını Pakistan’a katmak adına
büyük bir siyasi ve askeri destek sağladığı için şu ya da bu ölçekte Pakistan’ı
destekliyordu. Bununla birlikte, Teheeek-i-Hurriyat Kaşmir kurucu babalarının
gittikçe artan beklentilerini karşılayabilecek essaslı bir siyasi platform haline
gelemedi ve liderlerinin bir kısmının yanı sıra, örgüte destek veren insanların da
çoğu yakalandı ve tutuklandı (Mattu, 2002, s. 79). Açıkçası bu örgüt likide edildi ve
geniş bir tabana sahip ayrılıkçı bir örgüt kurma yönünde yeni çabalar belirdi. Bu
anlamda yeni bir partinin kurulması bu çabanın tepe noktasıydı. Bu yöndeki ilk
girişim ortak bir siyasi platform oluşturmk adına 27 Aralık 1992’de Mirwaiz
Manzil’de, Srinagar, çeşitli dini, toplumsal ve siyasi örgütleri bir toplantıya çağıran
58
Mirwaiz Mohammad Umar Farooq’dan geldi (Mirza Umar Farooq, Awami Eylem
Komitesi ve Hurriyat Partisi’nin (M) Genel Sekreteri, ile kişisel görüşme, Srinagar,
15 Ağustos 2015).
M.M. Mubarki Genel Sekreterliği altında sekiz üyeden oluşan bir İzleme
Komitesi (İK) bu örgütün olumlu ve olumsuz taraflarını değerlendirmek üzere
atandı. Bu komite bir rapor yazdı. İK’nin raporunu görüştükten sonra Temsilciler
Meclisi 8 Mart 1993’de Hurriyat Partisi (Özgürlük) adı altında ortak bir siyasi
platform kurmayı kararlaştırdı. Hurriyat Partisi için bir anayasa taslağı yazmak üzere
bir komite kuruldu, bu komite şu isimlerden oluşuyordu:
1. Yargıç (emekli) Mufti Bahaudin Farooqi, J & K Yargıtayı eski Baş Yargıcı, Genel
Sekreter
2. Nazir Ahmad Ronga, Avukat, Toplantı Organizatörü
3. M. Muzaffar Jan, (emekli) Bölge ve Oturum Yargıcı, Üye
4. Mian Abdul Qayoom, Avukat, Üye
5. Shabir Ahmad Siddiqi, Üye
6. Firdous Aasmi, Üye
7. Peer Hafizullah Mukhdoomi, Üye
8. GhulamRasool Wani, Üye
9. Shahid-ul-Islam, Avukat, Üye
Komite tarafından hazırlanan Anayasa taslağı 31 Temmuz 1993’de düzenlenen bir
toplantıda Temsilciler Meclisi tarafından görüşüldü ve nihayetinde onaylandı ve
uygulandı (Behera, 2007, ss. 329-330).
Hurriyat Partisi böylelikle MBC ve Tehreek-i-Hurriyat’ın çözülmesiyle
ortaya çıkan boşluğu doldurmak üzere Temmuz 1993’de ortaya çıktı. Hurriyat Partisi
59
Birliği toplumsal huzursuzluğu gidermek ve bunu siyasi bir gündeme dönüştürmek
konusunda kararlı olan neredeyse otuz siyasi ve dini örgüt tarafından kuruldu
(Habibiullah, 2008, s. 82). 17 Mart 1993’de Hurriyat Partisi’ni kurmaya karar vermiş
farklı gruplar şunlardı: Awami Eylem Komitesi, Jamaat-i-Islami, Jammu ve Kaşmir
Halk Konferansı, Müslüman Konferansı, Jammu ve Kaşmir Özgürlük Cephesi
(JKLF), Halkın Birliği, Itihad-ul-Muslimeen, Tüm Jammu ve Kaşmir Çalışanlar
Konfederasyonu, Çalışanlar ve İşçiler Konfederasyonu (Istiaq Grubu), Anjuman-i-
Tableeg-ul-Islam, Özgürlük Konseyi, Jamaat-i-Ahle Hadith, Kashmir Bazme
Tawheed, Jamaat-e-Hamdania, Kaşmir Barosu, Siyasi Konferans, Tehreek-i-Hurriyat
Kashmir, Jamaat-e-Ulama-i-Islam, Anjuman-i-Auquaf-i-Jamia Masjid, Muslim
Khawateen Markaz, Jammu ve Kaşmir İnsan Hakları Komitesi, Jammu ve Kaşmir
Halkın Temel Hakları (Koruma) Komitesi, Çalışanlar ve İşçiler Konfederasyonu
(Aasmi Grubu), Öğrencilerin İslami Birliği, İslami Çalışma Çevresi, Auquaf Jama
Masji, Jammu ve Kaşmir Müslümanlar Birliği, Jammu ve Kaşmir Mahaz-i-Azadi,
Mahaz-i-Islami Jammu ve Kaşmir, Dukhtaran-i-Milat, Halkın Siyasi Cephesi,
Khalafat-i-Islamia Jammu ve Kaşmir, Khawateen-e-Kashmir ve Jammu ve Kaşmir
Müslüman Auquaf Vakfı.
Hurriyat Partisi bir taraftan militanlara kendi iç tartışmalarını sürdürmeleri
için bir siyasi platform sunarken, diğer taraftan farklı forumlarda Kaşmir meselesini
uluslararası bir mesele haline dönüştürmeye çabalıyordu (Mir, 2007). Kısa bir zaman
içerisinde örgüt popülerliğine ve Pakistan’dan aldığı aktif desteğe dayanarak kendisi
için uluslararası bir alan yaratmak hususunda hayli başarı sağladı. Örnek olarak
Hurriyat Partisi İslam Konferansı Örgütü’nde (İKÖ) gözlemci statüsü edindi;
İKÖ’nün kendisi de Kaşmir’de bir temas bürosuna sahipti.
Dostları ilə paylaş: |