Talab va taklif nazariyasi. Bozor muvozanati

Talab va taklif nazariyasi. Bozor muvozanati.

Bozor iqtisodiyoti sharoitida Talab va Taklif birgalikda bozordagi narxlarni belgilashda ishlaydi.

Talab – bu ehtiyojlarning pul bilan qondirilgan qismidir.

1. Talab tushunchasi

Talab tushunchasi

Talab bitta individual iste'molchiga yoki bozordagi barcha iste'molchilarga (bozor talabi) tegishli bo'lishi mumkin.
Talab jadvali - bu kimdir sotib olishga tayyor bo'lgan turli xil mahsulot yoki xizmatlarning mumkin bo'lgan narxlar bo'yicha ro'yxati keltirilgan jadval.

Birlik mahsulot narxi, so’m	Mahsulotga bo’lgan talab soni
500 000	2
400 000	4
300 000	6
200 000	8
100 000	10

P

100 000
200 000
300 000
400 000
500 000
2
4
6
8
10
Q
P –Price (narx)
Q-Quantity (miqdor)
Talab egri chizig’i

Talab tushunchasi

Talab egri chizig'i pastga qarab buriladi. Talab qonuniga ko'ra, talab miqdori va narx qarama-qarshi yo'nalishda harakat qiladi.
Talab egri chizig’i quyidagi omillarga bog’liq o'zgarishi mumkin:

• Xaridorlar yoki iste'molchilar sonining o'zgarishi
• Daromad: iste'molchilar daromadlarining o'zgarishi
• Qoniqish: mahsulot / xizmatning afzalligi yoki mashhurligining

o'zgarishi

• Kutishlar: iste'molchilar kelajakda nima bo'lishini kutayotgan o'zgarishlar
• O’xshash mahsulotlar: to‘ldiruvchilar va o‘rinbosarlar