Tekshirdi: Nurmatov m uzluksiz quyma olish texnologiyasi reja

Andijon Mashinasozlik Instituti Mashinasozlik fakulteti AT yo’nalishi II bosqich 205-guruh talabasi Umurzakov Muhammadalining Materialshunoslik fanidan tayyorlagan taqdimoti

Tekshirdi: Nurmatov M

Uzluksiz quyma olish texnologiyasi

reja

• Quymakorlik haqida tushuncha
• Uzluksiz quyma olish
• Jarayondagi nuqsonlar

Suyuqlantirilgan metalni qoliplarga quyish yo’li bilan turli shakldagi zagatovka yoki detallar hosil qilish jarayoni quymakorlik deb ataladi. Quymakorlik maxsuloti quyma deyiladi. Quymakorlik insoniyatga juda qadim zamonlardan beri ma`lum. Misr, Xitoy Gretsiya va boshqa ko’pgina mamlakatlarda olib borilgan arxeologiya qidirishlari quymakorlik kasbining eramizdan 5000 yil muqaddam ham mavjud bo’lganligini ko’rsatadi. Quyma olish texnologiyasi bundan bir necha yuz yil ilgariyoq yaxshi o’zlashtirilgan

Quyma buyumlar ishlab chikarish texnologiyasi umumiy xolda ikkita mustaqil jarayoni: qolip tayyorlash va suyuqlantirilgan metalni qolipga quyish jarayonlariga bo’linadi.

Quyish kosachasi vertikal kanal, shlak tutgich, ta`minlagich va boshqa kanallar majmui quyish sistemasi deb ataladi. Metallarning qoliplarga quyishni bir necha usullari mavjud, ular: 1.Kokillarni quyish (metal qolip) 2.Markazdan qochirma quyish. Z.Bosim ostida quyish. 4.Suyuqlanuvchi modellar yordamida quyish

Kokillarga quyish. Bu usulda cho’yan va po’lat quymalarda ichki bo’shliqlar xosil qilish zarur bo’lsa, odatdagi sterjenlardan, alyuminiy, mis, magniy qotishmalari uchun esa ajraluvchi metal sterjenlardan foydalaniladi. Kokillarga suyuq metal yaxshi to’lishi uchun ular oldindan qizdirib olinadi.

Markazdan qochirma quyish Bu usulda aylanish jismlari shakldagi quymalar olishda qo’llaniladi. Buning moxiyati shundaki, suyuq metall gorizontal yoki vertikal o’q atrofida katta tezlik bilan (1000) aylanuvchi qoliplarga quyiladi. Bunda markazdan qochirma kuchlar metalni qolip devoriga siqadi, natijada metal darxol qotib, qolip shakliga kiradi. Qoliplar po’latdan tayyorlanib suv bilan sovitilib turiladi.