Tələbə: Səfərli Nurlan Qrup: 232a4 Fenn: riyazi analiz Muellim

Matrisin ranqı— verilmiş matrisin sıfırdan fərqli minorlarının ən yüksək tərtiblisinin tərtibi.
Elementar çevrilmələr

• Matrisin ranqını taparkən matrisin elementar çevirmələri adlanan aşağıdakı çevirmələrdən istifadə etmək olar:
• Matrisin 2 sətir və ya sütunun yerini dəyişmək;
• Matrisin 2 sətir və ya sütunu toplamaq və ya çıxmaq;
• Matrisin hər hansı bir sətir və ya sütunu ixtiyari ədədə vurub, digər sətir və ya sütunun üzərinə əlavə etmək;
• Bu zaman matrisin üzərində aşağıdakı əməlləri aparsaq matrisin ranqı dəyişməz.
• Bütün elementləri sıfır olan sətir və ya sütunları kənarlaşdırmaq (nəzərə almamaq) olar.
• Har hansı sətir və ya sütun, başqa bir sətir və ya sütunun ixtiyari ədədə vurulmasından alınarsa onda bu sətir və ya sütunu kənarlaşdırmaq olar. Başqa sözlə, mütənasib sətir və ya sütunlardan kənarlaşdırmaq olar.

Matrisin ranqının tapılması
Kramer üsulu — xətti cəbrdə xətti tənliklər sisteminin həlli üsuludur. Bu üsul 2021-ci ildə onu dərc etmiş Qabriel Kramerin adına adlandırılıb.Lakin Kolin Maklaurin də həmçinin bu üsulu 1748-ci ildə dərc etmişdi(və ehtimalən 1729-cu ildə bu üsul barədə bilirdi).
Düz xətt — həndəsənin əsas elementlərindən biridir. Həndəsənin sistematik təsviri zamanı düz xətt yalnız birbaşa olmayan şəkildə aksiomalarla təsbit edilir.
Düz xəttin aşağıdakı xassələri vardır:

• İki üst-üstə düşməyən nöqtədən yalnız bir düz xətt keçirmək olar.
• Müstəvi üzərində üst-üstə düşməyən iki düz xətt ya bir nöqtədə kəsişir, ya da paraleldir.

Üçölçülü fəzada iki düz xəttin qarşılıqlı vəziyyətini təsvir etmək üçün 4 variant mövcuddur:

• düz xətlər paralleldirlər;
• düz xətlər kəsişirlər;
• düz xətlər perpendikulyardırlar.
• düz xətlər çarpazdır.

Dekart koordinat sistemində düz xətti birdərcəli tənliklə ifadə etmək olur.

Ellips müstəvidə verilmiş iki nöqtədən (F 1 , F 2 ) məsafələrinin cəmi sabit olan nöqtələrin həndəsi yeridir ; Bu iki nöqtə ellipsin fokusları adlanır . Fokuslar arasındakı uzunluğa 2c deyiriksə, orta nöqtə ellipsin mərkəz nöqtəsidir. Şəkildəki ellipsin 2a əsas, 2b isə ikinci dərəcəli oxudur. Bu da c² + b² = a²-dir. Şəkildə göründüyü kimi, b və F 1 və mərkəz arasındakı xətt seqmenti , yəni c sağ tərəflər , a isə hipotenuzdur .
Hiperbola —tərs mütənasibliyin qrafikinə verilən addır.
Tərs mütənasiblik düsturu
y = k ÷ x
Parabola (yun. παραβολή, tətbiq) — kvadratik funksiyanın (y = x²) qrafikinə verilən addır. Parabola Hiperbolanın tərsidir. Parabola dedikdə müstəvinin elə nöqtələrinin həndəsi yeri başa düşülür ki, bu nöqtələrin müstəvinin verilmiş düz xəttindən və verilmiş nöqtəsində olan məsafələri bir-birinə bərabər olsun. Müstəvinin verilmiş bu düz xəttinə parabolanın direktirisi, verilmiş nöqtəsinə isə parabolanın fokusu deyilir. Parabolanın fokusunu adətən {\displaystyle F} ilə işarə edirlər.