Telman Orucov Çin qədim sivilizasiya və müasir möcüzələr ölkəsi
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
178 ideyaları, əməlləri hətta təhqiramiz qaydada qətranla boyansa da, onları cəzalandırmaq mümkün deyildir. Tarixi şəxsiyyətin nəhəngliyi onunla aparılan mübarizəni uğursuzluğa düçar edir, onun xatirəsi ilə iyrənc şəkildə davrananların özünü gülünc vəziyyətdə qoyur. Çünki onun dağ silsiləsini andıran fəaliyyətini ən qatı dumanla da gizlətmək olmur, inkar etmək cəhdi isə yalnız yüngül ağıldan xəbər verir. Leninin ölümündən sonra Maksim Qorki yazmışdı: “Hətta onun düşmənləri cəbhəsindən olan bəziləri də vicdanlı qaydada etiraf edirlər ki, Leninin şəxsində dünya elə bir adamı itirdi ki, o, müasiri olan bütün böyük adamlar arasında özündə dahiliyi daha aydın təcəssüm etdirirdi”. Bolşevizmə nifrəti ilə fərqlənən Uinston Çörçill isə Oktyabr inqilabının rəhbəri barədə ona məxsus olan ziddiyyəti belə ifadə etmişdi: “Leninin anadan olması ruslar üçün böyük bədbəxtlik olduğu kimi, onların növbəti bədbəxtliyi onun ölməsi idi”. Hər iki böyük düha Lenin barədə öz müstəqil mövqelərindən çıxış etməklə yanaşı, həqiqətdən o qədər də uzaqlaşmayaraq, onun böyüklüynü etiraf edirlər. SSRİ-də sosializmin qurulması kimi nəhəng bir işə rəhbərlik edən Stalinin ünvanına indi hər cür lənətlər yağdırılır. Repressiyaya məruz qalmış günahsız adamların, indi o vaxtlar cəzalandırılmışların hamısı fərqinə varmadan belə adlandırılır, gənc pöhrələrinin guya intiqam hissindən doğan nifrətini də bütünlüklə əsassız saymaq olmaz. 1930-cu illərdə qolçomaqlara qarşı mübarizə adı altında, həmçinin 1937-38-ci illərdəki ümumən repressiya və təqiblər görünməmiş miqyas almışdı. Repressiyanın ilk qurbanları kəndlilər olmuşdu, qolçomaqlığın bir sinif kimi ləğvinə başlanmışdı. 1929-cu ildə isə “Şaxtı işi” adı altında mühəndislərin təqibinə start verilmişdi. Sinfi düşmən və ya xalq düşməni adı altında milyonlarla insan həbsxanalara atılmış, çoxları güllələnmişdi. Onların əksəriyyəti bəlkə də quruluşu qəbul etmir, bəyənmirdi. Lakin onlar dövlətə elə bir ciddi ziyan vurmaq iqtidarında deyildilər. Hansısa poeziya nümunəsi adamları məhv edən bombaya çevrilə bilməzdi, lakin onların müəllifləri ölümə məhkum edilirdi. Antistalinçilər öz nifrətlərində ölçü hissi bilmədiklərindən Stalini nəinki cinayətkar, hətta monstr, paranoik adlandırırlar. Stalinə yönələn ən böyük ittihamlardan biri Hitler Almaniyası ilə 1939-cu ilin avqustunda hücum etməmək barədə Paktın bağlanması idi. Buna general Şarl de Qoll daha ədalətli səbəb göstərərək qeyd etmişdi ki, Stalin aqressiyanın qurbanı olmaqdansa, aqressiyayın qazancına şərik çıxmağa üstünlük vermişdi. Axı bundan əvvəl Stalinin Qərbə, Fransa və İngiltərəyə Hitler Almaniyasına qarşı müttəfiqlik xahişi cavabsız qalmışdı. Stalinə qarşı olan tənqidin böyük hissəsi obyektiv olduğu halda, nifrətdə qəzəbin yetişdirdiyi meyvələr də az deyildir. Onların arasında özünü liberal kimi göstərmək 179 istəyənlərlə, Qərb dairələrinə guya mövqeyini nişan verməyə çalışanlarla yanaşı, resentimentlər də az deyildir. Resentiment Nitsşenin irəli sürdüyü termin olmaqla, elə adamı nəzərdə tutur ki, o, düşmən obrazı yaratmağa çalışmaqla, öz uğursuzluğunun günahının, incikliyinin hirsini ondan çıxmaq istəyir. Resentiment – qul əxlaqıdır, bu qul ağa olmağı çox istəyir. Paxıl adamların, bəxtinin gətirməmıyindən hirslənmiş adamların əxlaqıdır. Belələri özündən çox yuxarıda duranlara daş atmaqda təsəlli tapır, həm də özünün qüsurlu əxlaqı hesabına bütün dünyanı əxlaqsızlıqda təqsirləndirməyə hazırdır. Təəssüf ki, onların qara yaxması təsirsiz qalmır, dəstədən geridə qalmaq istəməyənlər də tezliklə onlara qoşulur.Ona görə də keçmiş donosçulara çox oxşayan iftiraçı ifşaçılar ordusu yaranır. Stalinə münasibətin diametral əksliyindən asılı olmayaraq, o, tarixdəki yerini tərk etmir, bəlkə də daha da möhkəmləndirir. Rəylərin belə fərqli olduğuna da təəccüblənməyə ehtiyac yoxdur. Axı təbiətdə vahid bədənə malik olan bir xalq mövcud olmadığı kimi, rəylər də yekdil ola bilməz. Stalin qurucusu və rəhbəri olduğu dövlətə özünü bütün varlığı ilə həsr etmişdi. Dövlətə o, sakral münasibət bəsləyirdi, onun naminə hər şeyə getməyə hazır idi. Dövlətə düşmən hesab etdiklərindən başqa bəlkə də onun şəxsi düşməni yox idi. Öz paradiqmasına, vektorlarına və mənafelərinə görə isə bu quruluşdan narazi olanlar da az deyildi. Onlar isə düşmənçilk hisslərini Stalinə yönəldirdilər. Ona görə də onun düşmənləri çox idi. Lakin əhalinin böyük əksəriyyəti Stalini dəstəkləyirdi. Ona inanırdılar. Ölkəni böyütmək niyyətinə görə isə onu Böyük Pyotrun, Böyük Yekaterinanın ardıcılı saymaq olardı. Ölümünə yaxın o, artıq az qala dünyanın yarısına rəhbərlik edirdi. Bütün şəylərə, həmlələrə baxmayaraq heç kəs Stalinin dünya səviyyəsindəki görkəmli siyasi xadim olduğunu inkar etmək qüdrətində deyildir. Heykəli uçurmaq, adı götürmək olar, lakin uzun tarixi bir dövrü, bütün nailiyyətləri və hətta cinayətləri ilə birlikdə ləğv etmək, yoxa çıxarmaq mümkün deyildir. Heç kəs Stalin dövrünün repressiyalarını inkar edə bilməz, lakin onun başçılığı altında sovet xalqının qazandığı nailiyyətləri də inkar etmək ədalətsizlikdir. Onun varisləri isə iki dəfə özlərini hərbi cəhətdən sınadıqda biabırçı uğursuzluğa düçar oldular, Xruşşov Kuba böhranında, Brejnev isə Əfqanıstana müdaxilə etdikdə. Hitlerin özünü məğlub edən, faşist Almaniysını fəlakət girdabına yuvarlayan Stalinin xidmətləri üzərindən xətt çəkmək isə yalnız səfehlərin ağlına gələ bilər. Stalin yeni quruluşu yaratmaq uğrunda mübarizəyə rəhbərlik edirdi, onun isə doğulandan az sonra, elə beşikdə ölən Paris Kommunasının təcrübəsinin solğun izindən başqa heç bir prototipi yox di. O, tam yeni cəmiyyti yaraymağa girişmişdi, Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|