Termiz davlat universiteti botanika kafedrasi

-
ketin bandsiz holatda joylashgan bo’ladi 
(zubturum). 
3. So’ta 
-
tuzilishiga ko’ra markaziy o’q qismi yo’g’onlashib, etli bo’lishi bilan boshoqdan farq 
qiladi (makkajo’hori). 
4. Qalqoncha- gul bandining ikkinchi tartiblari bir hil tartiblilari bir hil uzunlikda bo’lmaganligi 
sababli barcha to’p gullari bir tekis joylashadi. Natijada qavariq tuzilgan bo’ladi (oqbosh va 
sariqboshda). 

---

5. Oddiy soyabon
-
markaziy o’q qismi qisqarib, barcha gul bandlari deyarli bir hil uzunlikda 
bo’ladi. Shu sababli hamma gullar bir tekisda joylashadi (piyoz, olma, olchada). 
6. Boshcha
 -
markaziy o’q qismi qisqargan, ikkinchi tartiblarni ham qisqa, gullari bandsiz, zich, 
bir 
-
biriga taqalib joylashgan (sebarga, bedada). 
7. Savatcha 
-
markaziy o’q qismi kengaygan, shakli likopcha simon, cheti o’rama barglar bilan 
qoplangan, ichkari qismida ko’plab bandsiz gullar joylashgan bo’ladi (kungaboqar, sachratqi, 
bo’tako’z). 
Simoz
-
simpodial yoki sohta dixotmok shohlanuvchi to’pgullarning uchki qismidagi gullari 
dastlab ochila boshlashi olan xarakterlanadi. Gullash tartibi yuqoridan pastga ko’rinishda 
bo’ladi. Simoz to’pgullar monoxaziy, dixaziy va preyoxaziy ko’rinishlarda bo’ladi. To’pgul 
morfologik tuzilishiga ko’ra oddiy va murakkab bo’ladi. Oddiy to’pgul gulyon bargchalar 
qo’ltig’ida joylashadi yoki to’pgulning uchki shoxlarida joylashgan bo’ladi. Masalan, oddiy 
boshoq, soyabon va boshqalar. Murakkab to’pgulning gullari qoplag’ich bargchalar qo’ltig’ida 
to’p
-
to’p bo’lib va to’pgul.1 shoxchalarining uchki qismida joylashadi. Murakkab to’pgulning 
quyidagi xillari bor: murakkab boshoq-monopodial shoxlangan asosiy o’q qismida ko’plab oddiy 
boshoqchalari bor. Masalan arpa, bug’doy, javdarda. Murakkab soyabon -soyabonning har bir 
gul bandi takror soyabonchalarga ega bo’ladi. Masalan, sabzi, kashnich, ukropda. Murakkab 
shingil 
-
ro’vak asosiy o’q qismi uzun: unda ikkilamchi o’qlar hosil qilib, mayda shingilchalari 
bor. Bunga siren, uzum misol bo’ladi. Murakkab qalqoncha -bir tenglikdagi gul bandiga ega 
bo’lmagan aralash to’pgul bo’lib, asosiy o’q qismi oddiy qalqon, yon o’qlari esa savatcha 
ko’rinishida qavariqbo’ladi. Masalan, Marjon daraxt butasi (buzina) va oqboshda.