Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti iqtisodiyot kafedrasi



Yüklə 5,07 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə220/252
tarix28.11.2023
ölçüsü5,07 Kb.
#133351
1   ...   216   217   218   219   220   221   222   223   ...   252
Iqtisodiyot nazariyasi. 1-kurs. 2022-2023 o\'.y.

 
3-masala 
2005 yilda shartli mamlakatda quyidagi ishsizlik ko‗rsatkichlari mavjud edi: 
-
friksion - 3%; tarkibiy -3%; davriy -10%. 
Nominal YaIM 27600 pul birligini tashkil etdi, Ouken koeffitsienti esa 2,5% 
ga teng.
YaIMning uzilishi miqdorini aniqlang.
 
Yechish: 
Haqiqiy ishsizlik darajasi quyidagicha topiladi: 
friksion (3%) + tarkibiy (3%) va davriy (10%) = 16% 
Tabiiy ishsizlik darajasi quyidagichatopiladi: 
friksion (3%) + tarkibiy (3%) = 6% 
Potensial YaIMni Ouken qonunining matematik ko‗rinishidan foydalangan 
holda topamiz: 
Haqiqiy YaIM = potensial YaIM 







%
100
)
2
1
(
1
k
U
U

bu yerda, U
1
– haqiqiy ishsizlik darajasi; U2 – tabiiy ishsizlik darajasi; k - 
Oukena koeffitsenti. Ma‘lumotlarni formulaga qo‗yib, potensial YaIMni topamiz. 
27600 = Potensial YaIM








100
5
,
2
10
16
1

27600 = Potensial YaIM x 0,85 
Potensial YaIM = 27600 : 0,85 = 32470 (pul birl.) 
Agar haqiqiy ishsizlik tabiiy darajadan oshmasa, YaIM 32470 pul birligini 
tashkil etar edi. Davriy ishsizlik mavjudligi sababli iqtisodiyot 4870 pul birligi 
(32470-27600) qiymatidagi YaIMga ega bo‗la olmagan.
 
4-masala 
Iqtisodiyotda tabiiy ishsizlik darajasi – 6%, haqiqiy ishsizlik 10%ni tashkil 
etadi. Ishlab chiqarish hajmi - 600 mln. so‗m. YaIMning ishsizlik darajasining 
o‗zgarishiga ta‘sirchanligi koeffitsienti 3 ga teng. YaIM uzilishini aniqlang. 
 
Yechish: 
Ouken qonuniga ko‗ra: 
(Y – Y*) : Y* = -

(u – u*). 
(Y – Y*) : Y* = -3 (0,1 – 0,06) = -0,12 yoki 12%. 
(600 – Y*) : Y* = 0,12 

Y* = 682 mln. so‗m. 
Demak, YaIMning uzilishi davriy ishsizlik bilan bog‗liq, u quyidagini tashkil 
etadi: Y – Y* = 600 – 682 = -82 mln. so‗m. 


237 

Yüklə 5,07 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   216   217   218   219   220   221   222   223   ...   252




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə