27
Napalm
neft məhsullarına (benzin, dizel yanacağı və s.) xüsusi
qatılaşdırıcı maddələr qarışdırmaqla hazırlanır. Tezalışan qonur-qara rəngli
qatı maddədir, düşdüyü yerə yapışaraq 800-1200°C istilik ayrılmaqla 5-10
dəqiqə yanır. Yanma zamanı napalm durulaşıb binaların, qurğuların içərisinə
sıza bilər. Sürətlə qızan hava adamların yuxarı tənəffüs yollarında (burun, ağız
boşluğu, boğazda) yanıqlar əmələ gətirir. Benzin buxarlarının tərkibindəki
zəhərləyici maddələrlə zəhərlənmə ölümlə nəticələnir. Napalmın yanması
nəticəsində alınan temperaturu 1200-1600°C-yə qədər artırmaq üçün ona
metal maqnezium və ya alüminium tozu əlavə edilir. Belə qatışıq
pirogel
adlanır. Pirogel 2-5 dəqiqə parlaq alovla yanır, nazik metal təbəqələrini
yandırıb deşir və uzunmüddətli yanğın ocağı törədir.
Termit
alüminium və dəmir oksidlərinin mexaniki qarışığından
ibarətdir, xüsusi odlayıcı tərtibatla yandırılır. Termit havasız da yana bilər,
düşdüyü yerdə yanaraq 3000°C temperatur yaradır. Polad, dəmir və digər
metal təbəqələrini yandırıb deşir.
Ağ fosfor
havada öz-özünə alışan, mumabənzər zəhərli maddədir.
Yanarkən zəhərləyici ağ tüstü əmələ gətirir.
Yandırıcı vasitələr aviasiya bombaları, mərmilər, təyyarədən atılan
baklar, əl qumbaraları və s. vasitələrlə tətbiq oluna bilər.
Düşmənin yandırıcı silahından qorunmaq və onun təsirini azaltmaq
məqsədilə yanğının yayılmasının qarşısını alan tədbirlər görülməli,
yanğınsöndürmə vasitələri ehtiyatları yaradılmalıdır. Adamlar qorunmaq üçün
mühafizə qurğularında daldalanmalıdırlar. Əl altında olan əşyalardan da
istifadə etmək mümkündür. Adamın paltarına yandırıcı maye düşdükdə yanan
yeri paltarın ətəyi, palçıq və s. ilə qapayırlar. Əgər yandırıcı maddə çox
düşmüşsə, onda yanan paltarları cəld çıxarıb atmaq və ya adamın bədənini
yapıncı, plaş və başqa örtüklə sıx örtmək lazımdır. Napalm bulaşığını silməyə
çalışmaq olmaz.
Dostları ilə paylaş: