3. MATERIALLARNI TANLASH VA ASOSLASH
Tanlab olingan modellarga binoan hamma kerakli materiallar, ya`ni avra, astar, qo'shimcha materiallar, ip, furnitura tanlanadi va asoslanadi.
Tanlangan materiallarning tashqi ko'rinishi, xususiyatlari va o'lcham tafsilotlari buyumning turiga, kimga mo'ljallanganligiga mos kelishi kerak. Materialning texnologik xususiyatlariga ko'ra, bir xil usulda tikilishi, toki jihozlarini bir qismini qayta sozlashga hojat qolmasligi kerak. Tanlangan materiallarni bahosi arzon, tejamli bo'lishi lozim. Astarlik gazlama, qotirma va furnitura ham tikiladigan materiallarning bahosi va uning ko'rinishiga qarab tanlanadi.
Tushuntirish xatida bu bo'lim bo'yicha quyidagilar beriladi.
1. Qisqa qilib gazlamalar turlarining rivojlanishi, tola tuzilishi va ranglarni uyg`unlashtirish haqida hozirgi zamon talabi va istiqbollari:
2. Tanlangan materialni ta'rifi.
3. Tanlangan materiallarni asoslash.
4. Tanlangan gazlamalarning asosiy fizik-mehanik ko'rsatkichlari ( 2- jadval).
5. Konfeksion karta ( 3 – jadval).
4. ASBOB - USKUNALAR VA TIKISH USULINI TANLASH VA ASOSLASH
Tikish usulini tanlashdan oldin birinchi navbatda tanlangan kiyim modeliga muvofiq ishlab chiqarishda qo'llanilayotgan tikish usuli hamda hozirgi kunda ishlab chiqarish oqimlarda va adabiyotlarda tavsiya qilingan ilg`or usullarni o'rganib chiqiladi. Tanlangan modelni texnologik tikish tartibini sinchikovlik bilan qilingan tahlil asosida modelga mehnat sarfini kamaytirish va buyumning sifatini yaxshilash maqsadida asbob- uskuna hamda tikish usuli tanlanadi. Buyum tikish texnologik tartibini tuzishda qo'llanilayotgan asbob-uskuna va ularni kichik mehanizatsiya bilan ta'minlanganligi, avtomat yoki yarimavtomat qurilmalarining ishlab chiqarishda ishlatilishi ko'zda tutiladi.
Tushuntirish xatida bu bo'lim bo'yicha quyidagilar beriladi:
1. Tanlangan asbob-uskunalar va tikish usulining mehnat sarfini kamaytirishga va buyum sifatini yaxshilashga ta`siri to’g`risida asosiy fikrlar.
2. Buyumni asosiy qismlarini tikish texnologiyasi yig`uv sxemasida ko'rsatiladi
(1- rasmga qarang).
3. Kurs loyhasida buyumni tikish uchun tavsiya qilingan hamma asbob-uskuna va jihozlariga qisqacha ta'rif 4-;5-; 6-; 7-; 8; 9- jadvallarida beriladi.
2- jadval
Tanlangan gazlamalarning asosiy fizik-mehanik ko'rsatkichlari
Tartib raqami
|
Gazlamaning nomi
|
Arttikuli
|
Gazlamaning turkumi
|
Narxi (so`m)
|
Gazlamaning eni, milki bilan
|
1m2 gazlamaning og`irligi
|
Tola tarkibi
|
Gazlamaning zichligi
|
To`qilish usuli
|
O`rish
|
arqoq
|
O`rish
|
arqoq
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
12
|
13
|
14
|
3- jadval
KONFEKSION KARTA
Buyum nomi
|
Avra gazlamalar
|
Astar gazlamalar
|
Namuna
|
A R T
|
Namuna
|
A R T
|
Namuna
|
A R T
|
Modelning homaki nusxasi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qo'shimcha gazlamalar
|
Yordamchi materiallar
|
Bezak materiallar
|
Namuna
|
A R T
|
|
|
|
|
4 -jadval
Ip bilan biriktirish operatsiyalari va tartiblari
Tartib raqami
|
Choklar nomi
|
Konstrukciyasi
|
qo'lash doirasi
|
To’qilish usuli
|
tavsiya
|
tartib
|
Asbob – uskuna turi
|
Yordamchi mehanizm
|
Igna nomeri
|
Ip nomeri
|
Bahya yirikligi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
5 -jadval
Yelim bilan biriktirish operatsiyalari va tartiblari
Tartib raqami
|
Birikmalarni nomi
|
qo`llash doirasi
|
Yelimlash materiallari
|
Yelim markasi
|
Tartib
|
Biriktirmaning sxematik tasviri
|
Presslovchi yuzaningharorati
|
Solishtirma bosim, kg/m2
|
Namligi %
|
Presslashdavomiyligi, sek
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
6 - jadval
Namlab – isitib ishlash operatsi ya tartiblari
Tartibraqami
|
Operatsiya nomi
|
Amalda ishlatilishi
|
Asbob-uskuna turi
|
Namlab - isitibishlashtartibi
|
Operatsiyani sxematik tasviri.
|
Dazmollash
|
presslash
|
harorati
|
Bosim, kg
|
Vaqt, sek
|
Namlik, %
|
Harorati S
|
Namligi, %
|
Bosim, kg
|
Presslashdavomiyligi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
7-jadval
Universal vamahsusmashinalarhaqidama'lumot
Tartib raqami.
|
Mashinalar nomi va maqsadga muvofiqligi
|
Mashinanibelgisi.
|
Mashinaning aylanish tezligi, min.
|
Mashina mehanizmlarini ta'rifi.
|
qo'shimchama'lumotlar.
|
qo'shimcha jihozlar nomi.
|
igna
|
Moki, chalishtirgich.
|
Ip tortgich.
|
Gazlama surgichi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10.
|
8- jadval
Avtomat vayarimavtomatlarningta'rifi
Tartibraqami..
|
Nomi va maqsadga muvofiqligi
|
Avtomat va yarimavtomatlar belgisi
|
Aylanish tezligi, ob/min
|
Bir smena unumdorligi
( 8 soat).
|
qo'shimcha ma'lumotlar..
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
9- jadval
Namlab- isitibishlashuskunalari
Tartib raqami
|
Uskunanomlari
|
Uskuna zavod belgisi
|
Tartibi
|
O'lchamlari
|
Isitishusuli
|
harorat
|
Bosim, kg
|
Vaqt, S
|
Uzunligi
|
Eni
|
balandligi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
5. KIYIM TIKISH TEXNOLOGIK TARTIBINI TUZISH
Kiyimga tanlangan ishlov berish usullari asosida uni tikish texnologik tartibi tuziladi. Texnologik tartib bo'linmas operatsiyalardan iborat bo'ladi. Texnologik jihatdan bo'linmaydigan operatsiyalar tanlangan eng maqbul tikish usullari asosida tuziladi. Bo'linmas operatsiyalarni soni va miqdori buyumning murakkabligiga va tikish usullariga bog`liq. Buyum qancha murakkab bo'lsa, bo'linmas operatsiyalar shunchalik ko'p bo'ladi. Bo'linmas operatsiyalarni ixtisosi uni bajarishda qo'llaniladigan asbob-uskuna asosida belgilanadi, razryadi esa tarif-malaka ma'lumotnomadan foydalanib aniqlanadi. Operatsiyani bajarish uchun sarflanadigan vaqt TSMITI ( TSNIIShP) ning ishlab chiqqan vaqt me'yoridan olinadi. Bir modelli oqimda buyumga ishlov berishning texnologik tartibi
10- jadval shaklida to'ldiriladi.
10 -jadval
Bir modelli oqimda buyumga ishlov berishning tehnologik tartibi
T.r
|
Texnologik (bo'linmas) operatsiyalar nomi
|
Ixtisos
|
Razryad
|
Sarf vaqt
|
Asbob-uskuna (moslamalar)
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Old bo'lak vitochkalarini tikish
|
m
|
2
|
38
|
8332\3055 «Tekstima»
|
2
|
Old bo'lak vitochkasini dazmollash
|
d
|
2
|
30
|
UTP
|
3
|
Old bo'lak relyef chokini tikish
|
m
|
2
|
54
|
8332\3005 «Tekstima»
|
4
|
va h.k
|
|
|
|
|
|
Jami:
|
|
| tb.o.= Tb
|
|
1- va 2- ustunda bo'linmas operatsiyalarning tartib raqami va nomi yoziladi.
3- va 4- ustunlarda ishchilarning ixtisosi va razryadi qo'yiladi. 5- ustun tarif-malaka ma'lumotnomadan foydalanib asbob-uskuna turi va ishning xarakteriga qarab belgilanadi.
Bo'linmas operatsiyalarning sarf vaqti namunaviy texnologik hujjat asosida tuziladi yoki hisob yo'li bilan aniqlanadi. Buyumga ishlov berish texnologik tartibini tuzib chiqqandan keyin ish birligi vaqtlarini jamlab kiyimni tikib bitqazish uchun kerakli umumiy vaqt topiladi, ya'ni buyumni sermehnatligi aniqlanadi.
5-ustundagi bo'linmas operatsiyalarning sarf vaqti yig`indisi t b.o. buyum sermehnatliligini ko'rsatadi.
Tb= tb.o.
6- ustunni to'ldirishda asbob-uskuna va moslamalarni to'liq ma'lumoti beriladi.
6. Ishlab chiqarish oqimining shakl va turlarini tanlash hamda hisoblash
Texnologik tartib tuzilgandan keyin tanlangan model asosida texnologik jarayoni loyihalashga kirishiladi. Bu ishni ishlab chiqarish oqim turlarini tanlash va asoslashdan boshlash kerak.
Ishlab chiqarish oqimlarni tashkil qilishning shakllari asosan to'rt belgi bilan farqlanadi.
a) bir maromda ishlash darajasi bo'yicha;
b) tikuv buyumlarini ishlab chiqarish oqimlarga tushirish bo'yicha;
v) mahsulotni tashish usuli bo'yicha;
g) tashkiliy operatsiyalarni vaqtini moslash bo'yicha.
Kurs loyihasida ishlab chiqarish oqimining tashkiliy shaklini va turini assortimentga moslab tanlanadi. So'ng ishlab chiqarish oqimining parametrlari aniqlanadi.
Ya'ni:
1. Ishlab chiqarish oqimining quvvati (bir smenada tikiladigan buyumlar soni)
M, (dona);
2. Ishlab chiqarish oqimidagi ishchilar soni - N , (ishchi);
3. Ishlab chiqarish oqim chizig`ining umumiy uzunligi yoki ish o'rinlarini bir tomonlama joylashtirilgandagi uzunlik - L i.ch. ( m);
4. Sex sathi - S ( m2).
Yuqorida ko'rsatilgan parametlardan biri kurs loyihasining topshirig`ida ko'rsatiladi, qolganlari esa hisoblash yo'li bilan aniqlanadi:
1. Ishlab chiqarish oqimi quvvati - M (dona):
bunda: R - smena davomiyligi (28800 sekundga teng);
- buyum sermehnatligi, s.
2. Ishlab chiqarish oqimidagi ishchilar soni - N (ishchi):
11-jadval
Dostları ilə paylaş: |