Toshkent davlat moliya universiteti

HFS = (FX/ OO‘S) x 100 %/ hisobot davridagi oylar soni = (491/1460) x 100 %/12 = 2,8 %, bunda:
FX — hisobot davri oxirida 50606, 51106 va 54204 balans hisobvaraqlarida aks ettirilgan jismoniy shaxslarning muddatli omonatlari, plastik kartochkalar bo‘yicha omonatlari va joylashtirilgan jamg‘arma sertifikatlari hajmi bo‘yicha foizli xarajatlar summasi;
OO‘S — jismoniy shaxslarning muddatli omonatlari, plastik kartochkalar bo‘yicha omonatlari va joylashtirilgan jamg‘arma sertifikatlari hajmining o‘rtacha summasi (20406, 20606, 22618, 23604 balans hisobvaraqlari saldosi), u quyidagicha aniqlanadi:
chorak uchun: (1.01.2007/2 + 1.02 + 1.03 + 1.04.2007/2) / 3;
yarim yil uchun: (1.01.2007/2 + 1.02 +.....+ 1.06+1.07.2007/2) / 6;
9 oy uchun: (1.01.2007/2 + 1.02 +.....+ 1.09+1.10.2007/2) / 9;
yil uchun: (1.01.2007/2 + 1.02 +.....+ 1.12+1.01.2008/2) / 12.
4. Foiz stavkasining ko‘payishi (FSO‘) 1,9 % ni (070-satr) tashkil etdi va quyidagi formula asosida hisoblandi:
FSO‘ = HFS — BFS = 2,8% – 0,9% = 1,9 %
5. Jismoniy shaxslarning muddatli omonatlari, plastik kartochkalar bo‘yicha omonatlari va joylashtirilgan jamg‘arma sertifikatlari bo‘yicha foiz stavkasini oshirishga qilingan xarajatlar summasi (FSOX) 332,9 ming so‘mni (080-satr) tashkil qiladi va quyidagi formula asosida hisoblanadi:
FSOX = FSO‘ x OO‘S x hisobot davridagi oylar soni = 1,9 % x 1460 x 12 = 332,9 ming so‘m.
6. Foiz stavkasini oshirish uchun qilingan haqiqatdagi xarajatlardan kelib chiqib hisoblab chiqarilgan soliq solinadigan baza (HSB) 1958,2 ming so‘mga (090-satr) teng, u quyidagi formula orqali hisoblandi:
HSB = FSOX x 100 / daromad (foyda) solig‘i stavkasi = 332,9 ming so‘m x 100 / 17 = 1958, 2 ming so‘m.
7. Soliq solinadigan daromadning (foydaning) kamayish summasi quyidagi tartibda aniqlanadi. Agarda 090-satrdagi summa:
020-satrdagi summadan katta bo‘lsa, 100-satrga 020-satrdagi summa qo‘yiladi;
020-satrdagi summadan kichik bo‘lsa, 100-satrga 090-satrdagi summa qo‘yiladi.
Foiz stavkasini oshirish uchun qilingan haqiqatdagi xarajatlardan kelib chiqib hisoblab chiqarilgan soliq solinadigan daromad (foyda) summasi (090-satr) jismoniy shaxslarning muddatli omonatlari, plastik kartochkalar bo‘yicha omonatlari va joylashtirilgan jamg‘arma sertifikatlari hajmining ko‘payish summasidan (020-satr) katta, ya’ni 1958,2 > 920. Mos ravishda, bo‘shagan mablag‘larni (ko‘payish summasiga to‘g‘ri keluvchi daromad (foyda) solig‘i summasi, ya’ni 156,4 ming so‘m = 920 x 17/100 ) yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan omonatlar bo‘yicha foizlarni oshirishga maqsadli yo‘naltirish sharti bilan, soliq solinadigan daromad (foyda) 920 ming so‘mga kamaytiriladi.
Boshqa holatda, foiz stavkasini oshirishga qilingan xarajatlar summasi (FSOX) 10 ming so‘m bo‘lganda (080 — satr) foiz stavkasini oshirish uchun qilingan haqiqatdagi xarajatlardan kelib chiqib hisoblab chiqarilgan soliq solinadigan daromad (foyda) summasi (090-satr) jismoniy shaxslarning muddatli omonatlari, plastik kartochkalar bo‘yicha omonatlari va joylashtirilgan jamg‘arma sertifikatlari hajmining ko‘payish summasidan (020-satr) kichik bo‘lsa, ya’ni 705,9 < 920. Mos ravishda, bo‘shagan mablag‘larni (ko‘payish summasiga to‘g‘ri keluvchi daromad (foyda) solig‘i sumasi, ya’ni 120 ming so‘m = 705,9 x 17 / 100 ) yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan omonatlar bo‘yicha foizlarni oshirishga maqsadli yo‘naltirish sharti bilan soliq solinadigan daromad (foyda) 705,9 ming so‘mga kamaytiriladi.


(O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2007-y., 31-32-son, 339-modda)