indiyədək hiss edirəm:).
Ÿ
Təşəbbüskar olun. Yeni sahələri öyrənin, təkliflər verin.
Ola bilər ki, bu sahə sizə tapşırılsın. Bir stüardessa təklif
etmişdi ki, müştərilərə yemək zamanı iki zeytun
əvəzinə biri verilsin və aviaşirkət bundan ildə 40 000
dollar qənaət etmiş oldu. Əminəm ki, bu təşəbbüsün
sahibi irəli gedəcək.
Aktiv olun. Tədbirlər, cəmiyyətlər təşkil edin və ya
hazırlığında iştirak edin. Peşəkar təşkilat və qrupların
aktiv üzvü olun. İctimai işlərdən qaçmayın. Şəxsi və
p e ş ə k a r u ğ u r ü z r ə d ü n y a d a ə n m ə ş h u r
məsləhətçilərdən biri olan Brayan Treysi öz həyatından
belə bir misal gətirir. Bir gün o, Ticarət palatasının üzvü
olur və biznesdə təhsil komitəsində fəaliyyət
göstərməyi üzərinə götürür. Aktivliyinə görə yarım il
sonra onu komitə rəhbərinin müavini seçirlər. Komitə
rəhbəri o ərazidə ən qocaman və nüfuzlu biznesmen idi
və dövlət, həmçinin biznes dairələrində geniş əlaqələri
vardı və Treysini onlarla tanış edirdi. Yarım ildən sonra
Palatanın illik yığıncağının aparılması ona həvalə
olundu və hazırlıq işlərinin xeyli vaxt və zəhmət
a p a r a c a ğ ı n a b a x m a y a r a q , B r a y a n T r e y s i
məmnuniyyətlə razılaşdı. Nəticədə o, bütün nüfuzlu
insanlarla tanış oldu. İclasdan sonra onu dövlət
orqanına işə dəvət etdilər. Buradakı fəaliyyətin əks-
sədası nəticəsində şəhərin ən tanınmış biznesmen-
lərindən biri onu işə dəvət edərək iki dəfə çox maaş
verdi və üstəlik səhmlərini də bölüşdü. Növbəti 2 il
ərzində onun gəliri 2 dəfə də artdı. Nə qədər çox insanın
xoşuna gələ bilsəz, bir o qədər sayda qapı sizin üçün
açıq olacaq.
Ÿ
Brendinizin üzərində çalışın. İnsanı zahiri əlamətlərə
48
görə qarşılayırlar (geyim, bədən dili, səs əlamətləri). İlk
təəssürat ilk 4 saniyə ərzində yaranır. İlk təəssüratı
yaratmaq üçün sizin ikinci şansınız olmayacaq! Bir
satıcı uzun bığ və saqqal saxlayırdı. Keyfiyyətləri əla
olsa da satışda uğur qazana bilmirdi. Demə, müştərilər
belə zahiri görkəmli adama etibar etmirlərmiş. Üzünü
qırxandan bir müddət sonra o, öz şirkətində ən yaxşı
satıcı oldu. Geyim həm də özünüzə əminlik yaradır. Bir
çox eksperimentlər göstərir ki, yaxşı zahiri görünüş
insana həyatda köməklik edir. Burada halo effekti
özünü göstərir. Nəticədə yaxşı zahiri görkəmə malik
olan şəxslər orta hesabla daha rahat iş tapır, ünsiyyət
qura bilir, seçkilərdə qalib gəlir, hə a daha ağıllı
sayılırlar və məhkəmədə hakimlər tərəfindən daha
yumşaq cəzalandırılırlar. Danışığınızı və bədən dilinizi
məşq etdirin. Amma, hər halda, daxili keyfiyyətlər
d a h a va c i b d i r . U ğ u r l u n e t v o r k i n q ü ç ü n s i z
digərlərindən fərqlənməlisiz. Özünüzü müəyyən
sahənin ekspertinə çevirin və bunu hamının beyninə
yeridin. Jurnalistlərin dostu olun. İnternetdə də
imicinizi unutmayın. E-mail ünvanını, avatarınızı,
təhlükəsizlik seçənəklərini gözdən keçirin, kənar
şəxslərin görə biləcəyi paylaşdığınız məlumatlara
xüsusi fikir verin. Bir çox şirkətlər namizədlərin sosial
şəbəkələrdəki profayllarını öyrənir. Əlaqələrinizin
siyahısını tərtib edin (adı, harada çalışır, şirkətin sahəsi,
vəzifəsi, necə (və ya harada) tanış olmusuz, telefon, e-
mail, hansı sosial şəbəkələrdə var, hansı tezliklə əlaqə
yaradılmalı, növbəti addım nə və nə vaxt olmalıdır).
Tanışlarınıza sizi unutmağa imkan verməyin. Yeri
gəlmişkən, çatışmayan keyfiyyətlərimdən biri də elə
budur, aradan qaldırmağa çalışıram:).
49
Pul bank hesabına necə yığılırsa, münasibətlərdə də xoş
hərəkətləri emosional bank hesabına yığmaq olar. Hesabda nə
qədər çox vəsait olsa (davranışınızın hesabına) ondan bir o
qədər çox istifadə edə bilərsiz (yəni sizə o qədər bağışlanacaq və
ya ediləcək).
6 əsas emosional əmanət növü:
1. Anlamaq (bütün digər əmanətlərin açarıdı). Başqasının
dərin ehtiyaclarını, maraqlarını anlamaq və öz davranışında
mümkün qədər həmin şəxsin prioritetlərini nəzərə almaq. Belə
bir vəziyyəti təsəvvür edin: metroda gedirsiz. Dayanacaqda bir
kişi öz azyaşlı uşaqları ilə vaqona daxil olur. Uşaqlar az qala
camaatın başına çıxırlar, ataları isə heç bir reaksiya vermir. Sizin
kişiyə münasibətiniz necə olardı (hər sualdan əvvəl vəziyyəti
təsəvvür edərək cavab verin, sonra oxumağa davam edin)? Bəs
bilsəydiz ki, elə təzəcə onun həyat yoldaşı dünyasını dəyişib?
Əgər bilsəydiz ki, yoldaşını öldürən elə özüdü? Bəs bilsəydiz ki,
heç demə yoldaşı terrorçu imiş və bütün şəhəri zəhərləmək
istərkən əri onu öldürüb? Görürsüzmü bir anda eyni hadisəyə
qarşı fikrimiz neçə dəfə dəyişdi?!
2. Xırdalıqlara diqqət: əlamətdar tarixləri unutmamaq,
ətrafdakılara diqqət göstərmək, xoş söz demək və s.
3. Öhdəlik və verdiyin sözə əməl etmək.
4. Yaxınlarından nə gözləyirsənsə açıb de. Onlar da sənə
desinlər. Münasibətlərdə qeyri-müəyyənlik nə qədər az olsa bir
o qədər yaxşıdır.
5. Şəxsiyyətin bütövlüyü. Sözlər, hərəkətlər və fikirlər biri-
birinə uyğun olmalıdır (xüsusi halları nəzərə almasaq, məsələn,
xəstəni qorumaq üçün ona pis xəbərin deyilməməsi).
Düzgünlük, sadiqlik (hə a hazırda yanınızda olmayanlara
qarşı). Onun əksi ikiüzlülük, riyakarlıqdır.
6. Hesabdan çıxarış edildikdə səmimi üzrxahlığın
50
edilməsi.
Qarşılıqlı xeyir prinsipi ilə hərəkət et (win-win).
Başqalarını istədiyimiz kimi hərəkət etməyə həvəslən-
dirmək üçün maraqlar balansını qorumalıyıq. Yalnız öz
istəyimizi, maraqlarımızı qabartsaq başqalarından dəstək
gözləməyə dəyməz. Bir şirkətdə işçilər arasında tez-tez konflikt
olurdu, komanda kimi fəaliyyət yox dərəcəsində idi. Rəhbər
guya ki, şirkətindəki işçilər arasında əməkdaşlığın artması
məqsədilə müsabiqə elan etdi ki, ən çox satış edən xaricə
səyahətə gedəcək. Nəticədə təbii ki, münasibətlər düzəlmədi,
qeyri-sağlam rəqabət bir az da artdı. Bunun əvəzinə bütün şirkət
üçün ümumi hədəf müəyyən edilə bilərdi və əsas mükafat kimi
bütün kollektiv üçün xaricdə olmasa da, daxildə maraqlı tədbir
keçirilə bilərdi (ən çox satış edənləri isə ikinci dərəcəli
mükafatlarla təltif etmək olardı).
İnsanlar arasındakı münasibətlərdə 5 yanaşma:
1. Win-win – hər iki tərəf udur. Bunun üçün qəbul etmək
lazımdır ki, resurslar hamıya çatar, tam qələbə o qədər də real
deyil, olsa da uzunmüddətli deyil.
2. Win-lost – mən uduramsa, sən uduzursan. Avtorita-
rizmin əlamətidir.
3. Lost-win – mən uduzum, sən ud. Əsasən zəif, pessimist
insanlara xasdır.
4. Lost-lost – hər iki tərəf kinli, intiqamçı olanda baş verir.
Məsələn, bir ailə ayrılanda əri hirsindən bölünməli olan 50 000-
lik əmlakı 50 dollara satıb ki, həyat yoldaşına az pul çatsın
(özünün də eyni qədər itirməsinə baxmayaraq).
5. Win – yalnız öz qazancını fikirləşir, başqalarını
düşünmür.
Hansı yanaşma daha yaxşıdır? Vəziyyətdən asılıdır.
51
Dostları ilə paylaş: |