Uluslararasi

Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018 
 
 
 
55 
 
 
 
BİR SİNOP SÜRGÜNÜ ESERİ: TURAN VE AHMET FERİT TEK 
 
Sevim KARABELA ŞERMET 
*
 
 
Öz 
Ahmet  Ferit  Tek  yakın  dönem  Türk  siyasetinin  önemli  yüzlerindendir.  Türk  edebiyatına  da 
önemli katkıları olmuş, milliyetçi eksende eserler vermiştir. 1907 yılında Milli Edebiyat dönemi 
yazarlarından Müfide Ferit ile evlenmiştir.  Ahmet Ferit Tek, İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne mu-
halefetten Sinop’a sürüldüğünde Sinop’ta eşi  ile birlikte sürgün  hayatı yaşar. Ahmet Ferit Tek 
sürgün yıllarında Tekin  mahlasıyla Turan adlı kitabını, eşi Müfide Ferit ise  Aydemir romanını 
kaleme alır.  Milli Mücadele’ye ilk destek veren isimler arasında olan Ahmet Ferit ve eşi Müfide 
Ferit İstanbul’da ve Ankara’da yayınlanan gazete ve dergilerde Millî Mücadele’ye destek veren 
yazılar kaleme alırlar. 1921-1943 yılları arasında Ahmet Ferit’in elçilik göreviyle bulunduğu Pa-
ris, Londra, Varşova ve Tokyo’da hayatını geçiren aile 1943 yılından ölümüne kadar İstanbul’da 
yaşar. Çalışmanın amacı biyografisi ve eserleri bağlamında Ahmet Ferit ve Sinop ilişkisini ortaya 
koymaktır. Ahmet Ferit’e  dair biyografik kaynaklar ve  eserleri taranarak, bu eserlerdeki Sinop 
şehrine  dair bilgiler incelenecek  ve şehrin  yazarı hangi  yönde  etkilediği üzerinde  durulacaktır. 
Sinop şehrinin Ahmet Ferit’in düşünce ve yazın yaşamına etkileri tespit edilecektir.  
Anahtar Kelimeler: Ahmet Ferit, Turancılık, Sinop.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                                             
*
 Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, [e-mail] 

---

International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018 
 
 
56 
 
 
 
The Work of a Sinop Exile: Turan and Ahmet Ferit Tek 
 
 
Abstract 
Ahmet  Ferit  Tek  is  an  important  part  of  Turkish  politics  in  the  near  term.  It  has  also  been  an 
important  contributor  to  Turkish  literature  and  has  given  nationalistic  expressions.  In  1907  he 
married Müfide Ferit, a writer of the National Literature era. Ahmet Ferit Tek, a member of the 
Union and Progress Party, is exiled to Sinop and lives with his wife in exile in Sinop. Ahmet Ferit 
Tek takes  his book titled Turan with  his  nickname Tekin in the  years of his  exile and  his  wife 
Müfide Ferit in his novel Aydemir. Ahmet Ferit and his wife Müfide Ferit, who are among the 
first  names  to  give  support  to  the  National  Struggle,  receive  replies  supporting  the  National 
Struggle in newspapers and magazines published in Istanbul and in Ankara. Between 1921 and 
1943, he spent his life in Paris, London, Warsaw and Tokyo, where Ahmet Ferit worked as am-
bassador. He lived in Istanbul until his death in 1943. In the context of his purpose biography and 
works,  Ahmet  Ferit  and  Sinop  reveal  the  relationship.  The  biographical  sources  and  works  of 
Ahmet Ferit will be scanned, the information about Sinop city in these works will be examined 
and the way the city influenced the writer will be emphasized. The effects of the city of Sinop on 
Ahmet Ferit's thought and summer life will be determined. 
Keywords: Ahmet Ferit, Turanism, Sinop. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018 
 
 
 
57 
 
 
 
SİNOP ETNOGRAFYA VE ARKEOLOJİ MÜZELERİNDE BULUNAN TEPELİKLER 
 
Mehmet Sami BAYRAKTAR 
*
 
 
Öz 
Bu  çalışmada,  Sinop  Etnografya  Müzesinde  sergilenen  ve  Sinop  Arkeoloji  Müzesi  deposunda 
bulunan 11 tepelik tanıtılıp değerlendirilmiştir. Müze kayıtlarına göre tepeliklerin müzeye kazan-
dırılması bağış, satın alma ve el koyma şeklinde olmuştur. İncelenen eserler Osmanlı dönemine 
ait  tepeliklerden  oluşmaktadır.  Geleneksel  maden  ve  takı  sanatının  özelliklerinin  sergilendiği 
eserlerde pirinç, bakır, gümüş ve bafon kullanılmıştır. Çeşitli kesimlerinde renkli taş kakmalar ve 
boncukların yer aldığı tepeliklerin imalinde döküm ve dövme, bezemelerinde ise kabartma (ka-
bartma  -  çökertme  /  gümüş  kakma),  telkâri,  tel  işi,  sıvama  mıhlama  (bezel),  kalıpla  kabartma 
(stampa) ve güherse tekniği kullanılmıştır. Tepeliklerin büyük bir kısmında altı kollu yıldızdan 
çıkan  dairevi bir kompozisyon ana kurguyu  oluşturmakta, stilize bitkisel kompozisyonlar geo-
metrik alanların iç ve dışındaki yüzeyleri doldurmaktadır. Tepelikler pul, penes ve madeni para-
ların dizildiği zincirli sarkıtlarla donatılmıştır. Kimi örneklere son derece basit bir işçilik ve kom-
pozisyon görülürken bazılarında özenli bir işçilik, gösterişli ve girift kompozisyonlar dikkat çe-
ker. Tepeliklerde yazı, damga, tarih, üretim yeri veya sanatkâr adı gibi belgesel bir unsur ile kar-
şılaşılmamıştır. Esasen bu durum tepeliklerin geneli için büyük ölçüde geçerlidir. Eserlerin tarih-
lemesi  konusunda  gösterdikleri  malzeme  –  teknik,  süsleme  ve  üslup  özelliklerine  bakılarak  bir 
kanaat oluşmaktadır. Buna göre eserlerin hemen tamamı geç Osmanlı dönemine; 19. yüzyıl ile 20 
yüzyıl başları arasına ait olmalıdır.
 
Anahtar Kelimeler: Tepelik, Gümüş, Maden, El sanatları, Sinop. 
 
 
 
 
 
 
 
                                                             
*
 Dr. Öğr. Üyesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, [e-mail] 
 

---