166
x
S
g
g
S
F
⋅
⋅
−
+
⋅
=
)
(
0
0
ρ
ρ
ρ
(5.2)
Suyuqlik ustidagi muhit gaz yoki havo bo‘lsa.
r
0
= 0, u holda
dx
x
S
g
F
x
)
(
0
∫
⋅
=
ρ
(5.3)
Qalqovichning ko‘ndalang kesimi o‘zgarmas bo‘lsa
x
S
g
F
⋅
⋅
⋅
=
ρ
(5.4)
Qalqovichli sath o‘lchagichlarda doimiy va davriy cho‘kadigan (buykali)
qalqovichlar ishlatiladi.
Doimiy cho‘kadigan qalqovichni sath o‘lchagichlarda qalqovichni yuqoriga
ko‘taradigan muvozanatlovchi kuch qalqovich og‘irligiga teng va o‘zgarmas bo‘ladi;
F=G=Const (5.5)
Bu
erda,n
foydalanib,
qalqovichning
suyuqlikka
botgan
qismining balandligini topish mumkin
Const
g
S
G
x
=
⋅
⋅
=
ρ
(5.6)
Bu holda kuchlar muvozanatini
ta’minlaydigan
qalqovich
suyuqlik
sathiga muvofiq siljiydi. 5.3 – rasmda
shu prinsipga asosan ishlaydigan doimiy
cho‘kadigan
qalqovichli
sath
o‘lchagichning
oddiy
sxemasi
ko‘rsatilgan. Sanoatda qo‘llaniladigan
ko‘pchilik sath o‘lchagichlar shu sxema
asosida ishlaydi. Qalqovich 1 roliklar 2 yordamida muvozanatlovchi yuk 3 bilan
elastik tros (po‘lat sim) orqali bog‘langan. YUk bilan biriktirilgan strelka shkala 4 ga
muvofiq suyuqlik sathni ko‘rsatib turadi.
Qalqovichli sath o‘lchagichlar uchun, 5.3. rasmda trosning taranglik kuchi va
roliklardagi ishqalanishni hisobga olgan xolda, «qalqovich-tortuvchi (protivoves)»
tizimning muvozanat holati quyidagi tenglama bilan yoziladi:
4
1,2
1
1,0
0,8
0,6
0,4
0,2
3
2
2
5.3 –
расм
.
Dostları ilə paylaş: 
