Universiteti

Sistemanı modellestiriwde kompyuterdiń tiykarǵı wazıypaları

Matematikalıq model matematikalıq klassifikaciyalar, matematikalıq qurılma (sanlar, háripler, geometriyalıq obrazlar, munasábetler, algebraik klassifikaciyalar hám basqalar) menen ańlatpalanadı. Matematikalıq modellerde didaktik aspektlar pikirlewdiń, modellenetuǵın sistemanıń klassifikaciyasına hám ishki logikasına kiriwge múmkinshilik jaratıwshı, modelli hám matematikalıq stildiń rawajlanıwı da bar.

Matematikalıq modellestiriwdiń tiykarǵı ámelleri (proceduralar):

1. 
   Sızıqlastırıw;
   
2. 
   Identifikaciyalaw (uqsatıw);
   
3. 
   Model adekvatlıǵı (anıqlıǵın) bahalaw;
   
4. 
   Model seziwsheńliginı bahalaw;
   
5. 
   Model boyınsha esaplıq tájiriybe.
   

Sistemanı modellestiriwde kompyuterdiń tiykarǵı wazıypaları:

• 
  máselelerdi sheshiw ushın ádetdegi esaplaw quralları, algoritmler, texnologiyalar da paydalanıwı múmkin bolǵan járdemshi qural rolin atqarıw;
  
• 
  dástúriy qurallar, algoritmlar, texnologiyalar menen sheshilmeytuǵın jańa máselerdıń qoyıw hám sheshiw quralı rolin atqarıw;
  
• 
  “uyreniwshi - kompyuter - úyretiwshi", "uyreniwshi - kompyuter - úyretiwshi", "úyretiwshi - kompyuter - uyreniwshiler toparı", "uyreniwshiler toparı - kompyuter - uyreniwshi", "kompyuter - uyreniwshi - kompyuter” túrindegi kompyuterli úyretiwshi hám modelirlewshi qurallardı konstruktrlewshi qural rolin atqarıw;
  
• 
  jańa bilimler alıw ushın modellestiriwtiriw quralı rolin orınlaw;
  
• 
  jańa modellerdi “úyretiw” (modeldiń óz-ózin úyretiw) rolin orınlaw.
  

Kompyuterli modellestiriw - EEM de bilimlerdi ańlatıw (bilimlerdiń hár túrlı bazaların qurıw) tiykarı. Modellestiriwtiriw rawajlanıwı, modeldiń pútkil turmıs ciklın quwatlaytuǵın kompyuterli modellestiriw sistemaların islep shıǵıw menen, informacion texnologiyada bolsa rawajlanıw, bank modelinen jańa modellerdi jıynawǵa múmkinshilik jaratıwshı modeller, metodlar hám programmalıq qurallardıń banklerin jaratıw menen kompyuterde modellestiriwtiriw tájiriybesin aktivlestiriwge baylanıslı boladı.

Kompyuterli modellestiriw, máseleniń qoyılıwınan sheshimniń alınıwıǵa shekem bolǵan tómendegi kompyuter basqıshlarınan ótedi:

• 
  máseleniń qoyılıwı;
  
• 
  model aldı analizi;.
  
• 
  másele (model) analizi;
  
• 
  modeldi úyreniw;
  
• 
  programmalastırıw (programmanı proektlestiriw);
  
• 
  testlew hám jaqsılaw;
  
• 
  modellestiriwdi bahalaw;
  
• 
  hújjetlestiriw;
  
• 
  sheriklik;
  
• 
  modelden paydalanıw.
  

Matematikalıq modellestiriw tek aqırǵı waqıtlarda texnologiyalıq tıykarǵa ótpekte, soǵan baylanıslı halda, sistemalarda, olardıń modellerinde júz beretuǵın real jaǵdaylardı qáliplestiriwge múmkinshilik beretuǵın, texnologiyalıq imitacion modellestiriwdiń bólek rolin kórsetiw zárúr. Kompyuterli modellestiriw (EEM járdeminde bilimlerdi alıw, jıynaw, qayta islew, saqlaw, paydalanıw, aktivlestiriw), matematikalıq modellestiriwden parıq etip (bul modellestiriw texnologiyaları bir-biri menen tıǵız baylanıslı), jaqınnan baslap isletiline baslandı. Ádetde kompyuterli modellestiriw, matematikalıq analitik modeldi qurıw múmkin bolmaǵanında yamasa bunday model izertlew ushın qıyınlıq etkeninde, qollanıladı.

Matematikalıq modeldiń anıqlıǵı, onıń korrekt qoyılǵanlıǵı, alınatuǵın nátiyjelerdiń isenimlilik hám turaqlılıq dárejesin bahalaw máselesi modellestiriwdiń tiykarǵı máselelerinen biri bolıp tabıladı.