“Azərbaycanda siyasi məhbusların siyahısı” barədə hesabat
Hesabat 12 avqust 2014‐cü ilə qədər olan məlumatları əhatə edir
vəkillə təmin edilməyiblər. Həbsdən bir neçə saat sonra tək yaşayan Əzizovun və ailələri ilə birgə
yaşayan Quliyev və Novruzovun evində axtarış aparılıb, gənclərin evindən narkotik maddə və
“Molotov” kokteyllərnin tapıldığı iddia edilib. Onların ilkin dindirmələri və barələrində həbs
qətimkan tədbirinin seçilməsi öz vəkillərinin iştirakı olmadan aparılmışdır. Şahin Novruzlu həbs
edilərkən azyaşlı olduğu üçün qanunun tələbinə görə onun dindirilməsində mütləq qanuni
nümayəndəsi iştirak etməli olduğu halda, istintaq bu tələbə əməl etməmişdir. Hər 3 gənc ilk
izahatlarında heç bir qanunsuz əmələ yol vermədiklərini bildirmişlər. Lakin bir gün sonra
g
o
ş
33
iş əncə və psixol ji təzyiq altında, öz vəkilləri olmayan əraitdə özlərinə və digərlərinə qarşı
ifadələr verməyə məcbur ediliblər.
9 mart 2013‐cü il tarixində Azərbaycanda yayımlanan bütün ümumrespublika telekanalları
gənclərin martın 10‐da keçiriləcək aksiya zamanı “Molotov” kokteyllərindən istifadə etməklə
iğtişaş salınması kimi “cinayət törətmək istəklərinin olduğunu etiraf etmələrini” nümayiş etdirən
videomateriallar yayımlayıb. Həmin videomateriallar istintaq tərəfindən hazırlanıb və bu
süjetlərdə həbs edilən gənclərin “NİDA” Vətəndaş Hərəkatının İdarə Heyətinin üzvlərinin
əleyhinə ifadələri, onların da “cinayət” törədilməsində iştirakı barədə “etiraflar” yer almışdır. Bu
videolardan da açıq şəkildə görünür ki, gənclər qorxu içindədirlər və onlara qarşı fiziki zor
işlədilib. Gənclərin Sovet hakimiyyəti dövründə olduğu tərzdə “etirafedici” videolarının yayılması
bu həbsin siyasi sifariş olduğunu sübut edən amillərdən biridir. Qısa müddətdən sonra hər 3 gənc
artıq öz vəkillərinin iştirakı ilə verdikləri ifadələrdə ilk ifadələrini işgəncə altında verdiklərini
bəyan etmişlər və işgəncə faktlarının araşdırılması ilə bağlı prokurorluq orqanlarına şikayət
o
,
ünvanlamışlar. Lakin bu şikayətlər üzrə araşdırma f rmal aparıldı çünki işgəncəni törədən və
onu araşdıran orqan eyni idi.
Bu həbslərə və yayımlanan videolara baxmayaraq martın 10‐da yüzlərlə insan, o cümlədən
t
“NİDA” Və əndaş Hərəkatının digər fəalları polislərin kobudluğu və güc tətbiqi ilə dağıdılan
tamamilə dinc aksiyada iştirak etdilər.
Aksiyadan sonrakı günlərdə “NİDA” Vətəndaş Hərəkatının İdarə Heyətinin üzvlərinin həbsinə
başlanıldı. İdarə Heyətinin üzvləri Rəşad Həsənov, Rəşadət Axundov, Üzeyir Məmmədli və
Hərəkatın fəalı Zaur Qurbanlı həbs edildilər.
Gənclərə ilkin olaraq qanunsuz olaraq partlayıcı maddə və narkotik maddə saxlamaq ittihamları
irəli sürülmüş, həbslərindən 6 ay sonra, yəni 2013‐cü il sentyabrında onlara yeni daha ağır ‐
kütləvi iğtişaşlar törətmə və ya belə iğtişaşlarda iştirak etmə ittihamı da verilmişdir. Məhz bu
yeni ittihamın irəli sürülməsinə görə Hərəkatın İdarə Heyətinin üzvü Rəşadət Axundovun 74
yaşlı babası Əyanət Axundov damarlarını kəsərək özünə qəsd etmiş, bunun nəticəsində bir neçə
gün sonra xəstəxanada vəfat etmişdir
25
.
Gənclərin işi üzrə məhkəmə prosesi başlayana qədər onlar barəsində seçilmiş həbs qətimkan
tədbiri dəyişdirilməyib. 2013‐cü il noyabrın 6‐dan məhkəmə prosesi başladı və ilk olaraq martın
7‐də həbs edilmiş 3 gənc məhkəmədə ifadə verərək, istintaqda işgəncələrə məruz qaldıqlarını və
məhz buna görə etirafedici ifadələr verdiklərini bildirdilər və ilkin ifadələrindən imtina etdilər.
Prosesdə ifadə verən şahidlər də gənclərin əleyhinə qiymətləndirilə bilən istintaqa verdikləri
ifadələrdən imtina ediblər. Bundan əlavə şahid kimi dindirilmiş MTN əməkdaşları gənclərin və
onların vəkillərinin suallarına qatışıq və dəqiq olmayan cavablar veriblər.
Telekanallarda “etirafedici” çıxışları yayımlanan və faktiki cinayətkar adlandırılan “NİDA” üzvləri
təqsirsizlik prezumpsiyasını pozduqları üçün Milli Təhlükəsizlik Nazirliyini, Baş Prokurorluğu və
bəzi telekanalları məhkəməyə veriblər.
Həbs edilmiş bütün “NİDA”‐çılar Amnesty İnternational təşkilatı tərəfindən vicdan məhbusu elan
ediliblər
26
.
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi Cavid Hüseynovun 6 may 2014‐cü il tarixli qərarı ilə
Axundov Rəşadət, Qurbanlı Zaur və Rüstəmzadə İlkin 8 il, Əzizov Məmməd və Həsənov Rəşad
7 il 6 ay, Quliyev Bəxtiyar və Məmmədli Üzeyir 7 il, Novruzlu Şahin 6 il müddətinə azadlıqdan
məhrum edilmə cəzasına məhkum ediliblər.
25
http://bit.ly/1pBvQNz
26
http://bit.ly/1gJG6nt
“Azərbaycanda siyasi məhbusların siyahısı” barədə hesabat
Hesabat 12 avqust 2014‐cü ilə qədər olan məlumatları əhatə edir
34
2
4.
Axundov Rəşadət Fikrət oğlu
Saxlanma
0 mart 2013‐cü i
tarixi:
3
l
İttiham:
CM‐nin 28 (cinayətə hazırlıq), 220.1 (zorakılıqların, talanların, yanğınların törədilməsi,
əmlakın məhv edilməsi ilə müşayiət olunan kütləvi iğtişaşları təşkil etmə və ya belə iğtişaşlarda
iştirak etmə) və 228.3 (
qanunsuz olaraq odlu silah, onun komplekt hissələrini, döyüş sursatı (yivsiz
odlu ov silahı və həmin silah üçün döyüş sursatı istisna olmaqla), partlayıcı maddələr və qurğular
əldə etmə, başqasına
təşəkkil
dəstə tərəfindən
törədildikdə) maddə
vermə, satma, saxlama, daşıma və ya gəzdirmə, mü
ləri
Saxlandığı yer:
Bakı İstintaq Təcridxanası (Kürdəxanı Təcridxanası)
Şəxs barəsində qısa arayış:
Cənab Axundov Şirvan rayonunda Özəl Türk Liseyində orta
təhsilini tamamladıqdan sonra Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində ali təhsil alıb. Daha
nra Mərkəzi Avropa Universitetində (Macarıstan) təhsilini davam etdirib. Həbs edilənə qədər
P‐Azərbaycan şirkətinin aparıcı maliyyə mütəxəssislərindən biri olub.
so
B
25.
Əzizov Məmməd Rasim oğlu
Saxlanma
mart 2013‐cü il
tarixi:
7
İttiham:
CM‐nin 28 (cinayətə hazırlıq), 220.1 (zorakılıqların, talanların, yanğınların törədilməsi,
əmlakın məhv edilməsi ilə müşayiət olunan kütləvi iğtişaşları təşkil etmə və ya belə iğtişaşlarda
iştirak etmə) və 234.1‐ci (satış məqsədi olmadan qanunsuz olaraq narkotik vasitələri və ya
sixotrop maddələri
etmə və ya saxlama)
addələri
p
şəxsi istehlak miqdarından artıq miqdarda əldə
m
Saxlandığı yer:
Bakı İstintaq Təcridxanası (Kürdəxanı Təcridxanası)
Şəxs barəsində qısa arayış:
Cənab Əzizov orta təhsilini Şəki şəhərində alıb.
2010‐cu ildən
həbs edilənədək Bakı Dövlət Universitetinin Sosiologiya və Psixologiya fakültəsində sosiologiya
ixtisası üzrə təhsil alırdı. 2012‐ci ilin yayında "Nİda" Vətəndaş Hərəkatına qoşulub. Sosial
şəbəkələrdə aktiv olmuş və Azərbaycanda Facebook məkanında məşhur olan satirik "Heydər
Əliyev adına Səhifə"nin həmtəsisçisi və adminlərindən olmuşdur. 2013‐cü il yanvarın 11‐də bir
ün sonra keçiriləcək "Əsgər ölümlərinə son" mitinqinə hazırlıq işləri görərkən polis tərəfindən
axlanılmış, 9‐cu polis bölməsində qeyri‐insani davranışa və pis rəftara məruz qalmışdır.
g
s