Camal Zeynalov
Yüklə 83,81 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri 263 almasaq, bank sisteminin failiyyətinin iqtisadiyyata heç bir dəxli yoxdur. Bankların mahiyyətində sadəcə mədəni, “sivil” quldurluq, pislik durur. Pulun pula satılması absurd bir Ģeydir. Normalda ancaq mal, xidmət pula satıla bilər. Xatırladaq ki, sələmçilik həm xristianlıqda, həm də Ġslamda böyük günahlardan biri hesab olunur. Allah bu iĢi iyrənc bir hərəkət kimi birbaĢa qadağan edib. Sələmçilik mövcud olmayan və ya daha dəqiq desək görülməmiĢ bir iĢ üçün tələb olunan haqqdır. Allah konkret olmayan, fyuçers iqtisadiyyata və bazara qadağan qoyub. (Fyuçers bazarı- elə bir bazardır ki, burada gələcəkdə qiymətli kağızların və yaxud maliyyə bazarında real surətdə satılan digər maliyyə alətlərinin müəyyən müddətə göndərilməsi üzrə müqavilə ilə ticarət həyata keçirilir). Yəni edilməmiĢ bir iĢ və yetiĢdirilməmiĢ məhsula görə pul almaq olmaz. Bu firildaqçılıq və aldatmadır. Sələmlə alınmıĢ pul havaya görə ödənilmiĢ vergiyə bənzəyir. Mənəviyyatdan uzaq olacaq qədər absurd! Banklar nəinki sadə insanları, hətta dövlətləri belə yoldan çıxaracaq qədər ağıllı və bacarıqlıdırlar. Əvvəl ehtiyacı olana kreditlər verir, sonra onları faizdə boğurlar. Hətta gizlin faizlər də mövcuddur ki, biz onları hiss etmirik. Hal-hazırda maliyyə böhranı bürüyən dünyanın təcrübəsi də onu göstərir ki, banklar kütləvi surətdə insanların, ələlxsus kasıb təbəqənin evini yıxır, dolayısı ilə milyonlarla ailəni müflis, bədbəxt edir. Bu baxımdan dində faizə pul almağın, verməyin günah sayılması heç də təsadüfdən deyil. Əlbəttə, böyük bir qism adam nəfsə uyaraq yanlıĢ olaraq hesab edir ki, pul olmayanda və borc verən də az olanda ən yaxĢı və düzgün yol elə heç kimin minnətini götürməyərək bankdan pul www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri 264 götürməkdir. Bu səhv fikrin formalaĢmasında bankların həvəsləndirici və Ģirnikləndirici təkliflərinin, təbliğlərinin böyük rolu var. Necə deyərlər, çətini quyuya, tələyə salıncadır. Sonra onlar sənə yox, sən onlara yalvaracaqsan. Pul götürəndən sonra ilk vaxtlar bir çoxlarına bu proses əldəntutma kimi görsənsə də, çox zaman bu sevincin, Ģərti xöĢbəxtliyin ömrü çox çəkmir. Bir müddətdən sonra, artıq aybaay konkret məbləğlər ödəmək vaxtı çatanda kreditin fəsadları öz sözünü deyir; adətən həmin adamın maddi və psixoloji durumu pul götürməzdən qabaqkı dövrə baxanda daha pis olur. Sosial psixoloqların tədqiqatların nəticələri göstərir ki, bankdan pul götürənlərin əksəriyyətinin fikir çəkməkdən, həyəcan keçirməkdən, stress keçirməkdən yuxu sistemi pozulur- bu da həzm sisteminə, ümumiyyətlə orqanizmə mənfi təsir göstərir. Sağlamlığı isə bildiyimiz kimi miqdarından asılı olmayaraq pul ilə əvəzləmək və ya bərpa etmək olmaz, çünki o qiymətsizdir. Bir çox hallarda bankların cəmiyyətdə müsbət imici böyük pullar hesabına baĢa gələn davamlı, beyinləri yeyən, insanları yoldan çıxaran reklam hesabına əldə edilir. Normalda hansısa əĢyanı əldə etmək üçün və ya yaranan hansısa problemi həll etmək üçün vacib deyil ki, o dəqiqə banka və ya sələmçiyə müraciət edəsən. Birdəfəlik baĢa düĢmək lazımdır ki, bank batana əl uzadıb əl tutan deyil, onu bataqlıqdan çıxaran deyil, bank xeyriyyə təĢkilatı da deyil. Əksinə bank boğulanın xirtdəyəcən borc içində üzməsindən öz xeyri üçün istifadə edib daha da çox gəlir əldə etmək istəyir. Bu ona oxĢayır ki, siz çətin vəziyyətdə amansız caniyə kömək üçün müraciət edirsiz. www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri 265 Ümumiyyətlə,insan çalıĢmalıdır ki, ayağını yorğanına görə uzatsın, gəlirinə, xərcinə dəqiq nəzarət etsin, öz vəsaiti imkan verdiyi iĢə giriĢsin, nəfsini imkan dərəcəsində cilovlasın. Ən düzgün yol isə qənaət edib özünə kapital yığsın. Əgər insanın hansısa əĢyaya həqiqətən ehtiyacı varsa, yaxĢı olar ki o əĢyanı qənaət hesabına yığdığı pulla alsın. Ən ideal variantı isə odur ki, ona dövlət yardımçı olsun. Normal vətəndaĢın bankdan pul götürməkdən və ya cinayətə əl atmaqdan baĢqa yolunun olmaması dərəcəsinə çatdırılması birbaĢa elə bankların məxsus olduğu beynəlxalq kapitalist Ģəbəkəsinin günahıdır. Dövlət normal vətəndaĢın çətin duruma düĢməsinə imkan verməməlidir, onun qanuni yolla və ləyaqətinin alçalmaması Ģərtilə pul qazana bilməsi üçün hər bir Ģərait yaratmalıdır. Çünki qanunla bu onun borcudur. Sovet vaxtı belə idi. Ġqtisadiyyat nə qədər kapital qoyuluĢu tələb etsə də, bunu təbii yolla etmək lazımdır. Banklardan pul götürüb ondan investisiya kimi istifadə etmək narkotikdən istifadəyə oxĢayır. Çünki o pis asılılıq yaradaır. Bundan baĢqa, bankdan pul götürüb bir müddət rahat nəfəs alan istər-istəməz rahatlaĢır, iĢə bir qədər laqeyd yanaĢır, ziyanlı olaraq arxayınlaĢır (bu tədqiqatların nəticəsidir). Təsadüfi deyil ki, hal-hazırda Azərbaycanda az qala hər bir ailə, hətta onun hər bir üzvü hansısa banka, bir çox hallarda isə eyni zamanda bir neçə banka borcludur (ya kreditə götürülmüĢ hansısa məiĢət əĢyasına, elektrik avadanlığına, avtomobilə, mənzilə və ya pula görə). Bir çoxları isə bir bankdan qurtulmaq üçün baĢqa bir banka üz tutur, ondan pul götürüb əvvəlkini, ona dirənəni ödəyir. Belə davam etdikcə ümumi borc da öz növbəsində tez bir zamanda ĢiĢir və axırda bədbəxt müĢtəri Yüklə 83,81 Kb. Dostları ilə paylaş:
|