Çap üçün deyil

5

83

82

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Müəyyən araşdırma aparıb aşağıdakı suallara cavab verməyə çalışın: 

- Ölkəmizdə neçə İnternet provayderi fəaliyyət göstərir? 

- Onların içərisində hansının xidmət haqqı ən aşağıdır?

- Məktəbinizdə, evinizdə İnternetə bağlanmaq üçün hansı provayderin xid-

mətindən istifadə olunur?

1. Modem nədir və necə işləyir?

2. Provayderin vəzifəsi nədən ibarətdir? 

3. Bağlantının sürəti 2 Mbit/san olarsa, 50 Mbayt həcmi olan faylı İnternet-

dən endirmək üçün nə qədər zaman lazım gələr?

 

Genişzolaqlı bağlantı da adi telefon xətti, eləcə də televiziya kabeli, yaxud 

ayrılmış xətt kabeli vasitəsilə həyata keçirilir. Bu zaman DSL tipli modem-

lərdən (Digital Subscriber Line – rəqəmsal abunəçi xətti) istifadə olunur. Ge-

nişzolaqlı bağlantı yüksək sürətli olduğu üçün bahadır. Bu bağlantıda minimal 

sürət 128 Kbit/san olur, əsasən 2-4 Mbit/san sürətdən istifadə olunur. Geniş-

zolaqlı bağlantıda sürət hətta 100 Mbit/san ola bilir. Bu bağlantı ilə İnternetdə 

işləyən zaman telefonla da sərbəst danışmaq imkanı olur. 

Peyk kanalları və mobil telefonlar (GPRS) vasitəsilə bağlanma üsulları da 

vardır. Son zamanlar mobil qurğuların – noutbukların, planşet kompüterlərin, 

mobil telefonların geniş yayılması simsiz texnologiyalardan istifadəni zəruri 

edir. Hazırda belə qurğulardan İnternetə bağlanmaq üçün Wi-Fi texnologiya-

sından daha çox istifadə olunur. 

23. 

FAYLLARIN ELEKTRON POÇTLA GÖNDƏRİLMƏSİ

· 

Ənənəvi poçtla məktubdan başqa nələri göndərmək olur?

Siz 6-cı sinifdə elektron poçt ünvanının necə yaradılması və ondan istifadə 

etməklə  məktub  göndərməyi  öyrənmisiniz.  Elektron  poçt  ənənəvi  poçtdan 

daha  əlverişlidir.  Məlumatı  günün  istənilən  zamanında  göndərə  və  bir  neçə 

dəqiqəyə cavab ala bilərsiniz. Elektron poçt bir neçə saniyəyə ünvanına çatır. 

Məhz  bu  səbəbdən,  adətən,  ənənəvi  poçtu  “ilbiz  poçtu”  (snail  mail)  adlan-

dırırlar Məktub göndərilən zaman adresatın kompüteri İnternetə bağlı olmasa 

. 

Sözlük

Sözlük

Qoşma fayl

Qısqac

da,  sonradan  poçt  qutusunu  yoxladığı  zaman 

həmin məktubu alacaq. Bundan başqa, elektron 

poçt pulsuzdur, yəni onun göndərilməsi üçün nə 

markaya, nə də əlavə ödənişə gərək var. Adresa-

tın harada yaşamasının da heç bir önəmi yoxdur.

Bəzən  adresata məktubla yanaşı,  fayllar da 

göndərmək lazım gəlir. Ümumiyyətlə, elektron 

poçt məktubuna istənilən növ fayllar – mətn və 

ya cədvəl sənədləri, qrafik fayllar, audio- və vi-

deo-fayllar, müxtəlif proqramlar və başqa fayl-

lar əlavə etmək olar. Elektron poçtda məktubla 

birlikdə göndərilən fayla qoşma deyilir. 

Provayder

Ev

Müəssisə

İstifadəçilər

ADSL-modem

Çap üçün deyil

---

5

83

82

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Araådıraq – öyränäk

Öyrändiklärinizi yoxlayın

Müəyyən araşdırma aparıb aşağıdakı suallara cavab verməyə çalışın: 

- Ölkəmizdə neçə İnternet provayderi fəaliyyət göstərir? 

- Onların içərisində hansının xidmət haqqı ən aşağıdır?

- Məktəbinizdə, evinizdə İnternetə bağlanmaq üçün hansı provayderin xid-

mətindən istifadə olunur?

1. Modem nədir və necə işləyir?

2. Provayderin vəzifəsi nədən ibarətdir? 

3. Bağlantının sürəti 2 Mbit/san olarsa, 50 Mbayt həcmi olan faylı İnternet-

dən endirmək üçün nə qədər zaman lazım gələr?

 

Genişzolaqlı bağlantı da adi telefon xətti, eləcə də televiziya kabeli, yaxud 

ayrılmış xətt kabeli vasitəsilə həyata keçirilir. Bu zaman DSL tipli modem-

lərdən (Digital Subscriber Line – rəqəmsal abunəçi xətti) istifadə olunur. Ge-

nişzolaqlı bağlantı yüksək sürətli olduğu üçün bahadır. Bu bağlantıda minimal 

sürət 128 Kbit/san olur, əsasən 2-4 Mbit/san sürətdən istifadə olunur. Geniş-

zolaqlı bağlantıda sürət hətta 100 Mbit/san ola bilir. Bu bağlantı ilə İnternetdə 

işləyən zaman telefonla da sərbəst danışmaq imkanı olur. 

Peyk kanalları və mobil telefonlar (GPRS) vasitəsilə bağlanma üsulları da 

vardır. Son zamanlar mobil qurğuların – noutbukların, planşet kompüterlərin, 

mobil telefonların geniş yayılması simsiz texnologiyalardan istifadəni zəruri 

edir. Hazırda belə qurğulardan İnternetə bağlanmaq üçün Wi-Fi texnologiya-

sından daha çox istifadə olunur. 

23. 

FAYLLARIN ELEKTRON POÇTLA GÖNDƏRİLMƏSİ

· 

Ənənəvi poçtla məktubdan başqa nələri göndərmək olur?

Siz 6-cı sinifdə elektron poçt ünvanının necə yaradılması və ondan istifadə 

etməklə  məktub  göndərməyi  öyrənmisiniz.  Elektron  poçt  ənənəvi  poçtdan 

daha  əlverişlidir.  Məlumatı  günün  istənilən  zamanında  göndərə  və  bir  neçə 

dəqiqəyə cavab ala bilərsiniz. Elektron poçt bir neçə saniyəyə ünvanına çatır. 

Məhz  bu  səbəbdən,  adətən,  ənənəvi  poçtu  “ilbiz  poçtu”  (snail  mail)  adlan-

dırırlar Məktub göndərilən zaman adresatın kompüteri İnternetə bağlı olmasa 

. 

Sözlük

Sözlük

Qoşma fayl

Qısqac

da,  sonradan  poçt  qutusunu  yoxladığı  zaman 

həmin məktubu alacaq. Bundan başqa, elektron 

poçt pulsuzdur, yəni onun göndərilməsi üçün nə 

markaya, nə də əlavə ödənişə gərək var. Adresa-

tın harada yaşamasının da heç bir önəmi yoxdur.

Bəzən  adresata məktubla yanaşı,  fayllar da 

göndərmək lazım gəlir. Ümumiyyətlə, elektron 

poçt məktubuna istənilən növ fayllar – mətn və 

ya cədvəl sənədləri, qrafik fayllar, audio- və vi-

deo-fayllar, müxtəlif proqramlar və başqa fayl-

lar əlavə etmək olar. Elektron poçtda məktubla 

birlikdə göndərilən fayla qoşma deyilir. 

Provayder

Ev

Müəssisə

İstifadəçilər

ADSL-modem

Çap üçün deyil

---