67
kredit foizi miqdori —
I
quyidagi formula yordamida topiladi:
I = P•r•t
.
Bankka qaytariladigan pul miqdori
S=P+I
formulaga ko‘ra aniqlanadi.
Aytaylik, “Ziyo” firmasi “Savdogarbank” dan 100 mln so‘mni
yarim
yilga 20% yillik foiz stavkasi bilan olayotgan bo‘lsin. Firma bankka
I = P•r•t
= 100000000•20%•0,5 = 100000000•0,2•0,5 = 10000000 so‘m
kredit foizi to‘lab, yarim yildan so‘ng yuz million so‘m pulni, jami
S =
P + I
= 100000000 + 10000000 = 110000000 so‘m qilib qaytaradi.
Bu kredit
foizini hisoblashning
oddiy foizlar usuli
deb ataladi.
Yana shuni ham aytib o‘tishimiz kerakki,
banklar kredit foiz miqdor-
larini yana boshqa usullar bilan ham hisoblashadi. Masalan, bank yillik
kredit foizini asosiy qarzga qo‘shib, keyingi
yili kredit foizini shu
summadan hisoblab borishi mumkin. Bu holatda,
bank yillik foiz stavkasi
—
r
bo‘lgan,
n
yilga olingan
P
so‘m
miqdordagi qarzni
n
yildan so‘ng
P
n
=P•(1 + r)
n
so‘m qilib qaytarishi lozim bo‘ladi. Bu usul
murakkab
foizlar usuli
deb ataladi.
1. Bankning paydo bo‘lishiga nima sabab bo‘lgan?
2. Bankka pul qayerdan tushadi?
3. Bankning mamlakat iqtisodiyotida tutgan o‘rnini tushuntirib bering.
4. Markaziy va tijorat banklarining farqi nimada?
5. Markaziy bankning mamlakat iqtisodiyotidagi ahamiyatini ayting.
6. Tijorat banklarining vazifalarini ayting.
Dostları ilə paylaş: