Mikrobiologiyasi fanidan

Stilistik kórsetpeler
Oqıtıwshı sabaqtı túsintirip, studentlerge wazıypa beredi:
1. Sporalarni Auyski, Meller, Zlatogorov, Peshkov usıllarında boyaw, kapsulalarni Mixin, Romanovskiy-Gimza, Olt usıllarında, kislotaǵa shıdamlı bakteriyalardı Tuberkulyoz -Nilsen usılında boyawdı dápterge jazıp alıw.
2. Preparatlar tayarlab spora, kapsulaga boyawdıń ózińiz tańlaǵan bir usılda, kislotaǵa shıdam li hám shıdamsız bakteriyalardı
Tuberkulyoz -Nilsen usılında boyang. Mikroskopda kórip, suwretin sızıp alın.
Mikrob kletkasınıń dúzilisinde turaqlı jáne turaqlı bolmaǵan elementleri parıq etedi (13-súwret). Turaqlılarına — sitoplazma, qabıq, ózek statyası ; turaqlı emeslerine bolsa málim sharayatlarda
tek bakteriyalardıń bólek túrlerinde qáliplesip, túrge tiyisli belgi
esaplanatuǵın — spora, kapsula, xivchinlar kiredi.



Sporalarni boyaw. Sırtqı ortalıqta spora payda etiwshi tayaqchasimon mikroblar batsillalar dep ataladı. Spora payda bolıw processinde kletka citoplazması geweklesip, erkin suw 40% ge shekem
azayadı. Sitoplazma kóp qabatlı qabıqqa o'raladi (14-súwret).
Onıń dúzilisi, ximiyalıq quramı sebepli spora qızdırıw, keptiriw, kópshilik kislota, sıltı hám b o 'y aq lar tásirine shıdamlı boladı.
Spora payda etiw procesi tawsılǵan bolsa spora erkin, vegetative kletka qaldıqlarısız boladı ; process tamamlanmagan bolsa spora mikrob túrine baylanıslı túrde kletkanıń orayında, bir uchida yamasa bir uchiga jaqın jaylasadı. Ápiwayı yamasa Gram usılında boyalǵan preparatlarda mikroskopda kletkanıń boyalǵan vegetativ bólegi hám bo'yalmagan jaqtılıqnı jaqsı sindiruvchi sporalar kórinedi. Sonday eken, sporalar quramalı, arnawlı usıllarda bo'yaladi.
Auyski usılı. 1. Hawada qurıtılǵan preparatga 0, 5% li sulfat kislota
quyıp 2-3 minuta qızdırıladı, sawıpıp, suw menen juwıladı hám jalın ústinde fiksatsiyalanadi. 2. Preparatga filtr qaǵaz qoyıp, ústinen karbolli Tuberkulyoz fuksini quyıladı, puw payda bolǵanǵa shekem qızdırıp 7-8 minuta bo'yaladi. 3. Boyawdı to'kib tastap 5% sulfat kislota eritpesi menen 5-7 sekund ishlov beriledi, keyin jaqsılap suw menen juwıladı.

Mikroskopda kórinisi: sporalar aqshıl qızǵılt reń-qızıl, vegetativ kletkalar
kók reńde.
Meller usılı. Jalında fiksatsiyalangan surtpege 5% li xrom kislota quyıp 2-3 minuta tásir ettiriledi, suw menen juwıp, filtr qaǵazda quritiladi. Keyin Auyski usılı sıyaqlı dawam ettiriledi. Boyaw nátiyjesi birdey: sporalar aqshıl qızǵılt reń-qızıl, vegetativ kletkalar kók reńde.
4. Qosımsha metilen ko'ki menen 4-5 minuta bo'yaladi. Suw menen juwıp, filtr qaǵazda quritiladi.
Zlatogorov usılı. Surtpe tayarlanıp, hawada quritiladi. Fiksatsiyalashda sporalar qabıǵın azmaz yumshatish hám olardı nobud qılıw ushın spirt lampa yamasa gaz gorelkasi jalınsı ústinde 10 ret uyoq-buyoqqa ótkeriledi. Surtpe ústine filtr qaǵaz qoyıp,
karbol fuksini quyıladı, keyininen puw ónim bolaman degenge shekem 8-10 minuta
qızdırıladı (nátiyjede bakteriyalardıń sporasi da, vegetative formaları da birdey qızıl rangga bo'yaladi). Keyin filtr qaǵazdı alıp tastap, 6 -10 sekund dawamında sulfat kislotanıń 5% li eritpesinde reńsizlantiriladi (sporalar qızıl reńde qaladı ) hám suw menen juwıladı. Endi metilen ko'kining eritpesi menen 1 minuta dawamında qosımsha bo'yaladi (reńsizlengen vegetativ formaları
bo'yaladi). Keyininen suw menen juwıp filtr qaǵazda quritiladi hám mikroskopda kóriledi. Bunda immersion obiektivdan paydalanıladı.
vegetativ kletkalar kók, sporalar qızıl rangga bo'yaladi.