X V iii bob. R o to r LI nasoslar

p s

  dan  haydash 

bosimi 

Ph

 gacha oshadi.

Eng ko‘p tarqalgan vintli nasoslarga uch vintli nasoslar kiradi. Vintli nasoslaming 

asosiy  ish  organi-vintlardir:  ular  aylanma  harakat  qiladi.  Ish  vinti  vazifasini  faqat 

yetaklovchi  vint  bajaradi.  Yetaklashuvchi  vintlar  uzatilayotgan  suyuqlikning  bosimi

2.38 - rasm.  Sho'ktirm a  bir vintli

nasoslam ing sxemasi

хирцщц

Bir vintli nasoslaming (2.38- rasm) 

ishlash prinsipi  quyidagicha.  Ichki tomo- 

ni  vint  shaklida  profillangan  silindrda 

vint  aylanadi.  Silindr  o ‘ziga  xos  profilli 

boMgani  va  vintning  aylanishi  sababli 

suyuqlikning  cheksiz  harakati  vujudga 

keladi. 

Silindming 

ichki 

vintsimon

---

ta’sirida  aylanadi,  shuning  uchun  foydalanish  davrida  vintlar  tez  ishdan  chiqmaydi, 

yeyilmaydi  va  ishonchli  boMadi.  Yetaklovchi  vintlar  zichlagich  rolini  o‘tab,  uzatish

kamerasidan  so'rish  kamerasiga  suyuqlikning

2.39 - rn.vm.  Siliiulr - \ i n t  jufti 

vaqtida  o ‘zaro  tegishib  cheksiz  yuza  bo‘limi 

hosil  qiladi  va  suyuqlikni  so‘rish  kamerasidan  uzatish  kamerasiga  so‘ruvchi  porshen 

rolini  bajaradi.  B o‘lim  yuzasi  vintning  har  bir  qadamida  takrorlanadi.  Ish  uzunligi 

qadamlar soni  ko‘paygan  sari,  bo‘shliqlar soni  oshib  boradi.  Vint qadami  chegarasidagi

ko‘payishi bilan yuqori hajmiy FIK li  katta bosim hosil  qiladi.  Vintli  nasos  uchta asosiy 

qismdan  iborat stator, nasos  korpusi  va yetaklovchi vint.

2.40-rasmda  Leningrad  metall  zavodida  yaratilgan  MVN-10M  markali  vintli 

nasos  k o ‘rsatilgan.  Nasosning  uchta:  o‘rtadagi  yetaklovchi  3  va  ikkita  yetaklanuvchi  4 

vinti  bor.  Vintlaming  kesik joylari  stator  2  ga  podshipnikka  o ‘xshatib  mahkamlangan. 

Statomi  rubashka  (g‘ilof)  deb  ham  ataladi.  Undagi  vintlar  uzunligini  esa  ish  uzunligi 

deyiladi.  Rubashka  2  oxiriga  so‘rish  va  haydash  kameralari  kelib  birlashgan.  Nasosda 

rubashka  qopqog‘i  6,  bo‘shatuvchi  porshen  7,  bo‘shatuvchi  stakanlar,  podshipnik 

vtulkasi,  salnik  va  quyish  trubasi  bor.  Korpus  1  qopqoq  2  bilan  yopiladi  va  asosga 

maxsus tiragishlar hamda flaneslar bilan mustahkamlanadi.

Yetaklovchi valning oxiri  korpusdan chiqib turadi va m ufta yordamida dvigatelga 

ulanadi.  Uqiy  bosimni  muvozanatlash  maqsadida  nasos  vintlarida  yoki  korpusda  su­

yuqlik  haydash  kamerasi  tomondan  so‘rish  kamerasi  orqasidagi  vint  tagiga  oqib  tu­

shadigan  ariqchalar yasaladi.  Nasosni  buzilishlardan  saqlash  uchun  saqlagich  klapanlar 

qo‘yilgan.  Vintli  nasoslam ing  ishlash  prinsipi  quyidagicha.  Yetaklovchi  vint 

dvigateldan  aylanma  harakatga  keltiriladi,  bunda  vintlaming  ajratish  tekisligi  so‘rish 

kamerasining chuqurchalarida joylashgan bir hajm  suyuqlikni  kesib ajratib oladi. Keyin 

suyuqlik  vint  b o ‘ylab  haydash  kamerasiga,  undan  haydash  trubasiga  qarab 

harakatlanadi.  Shu  paytda  so‘rish  kamerasida,  siyraklanish  xosil  bo‘ladi,  natijada

qaytib 

tushishiga 

to ‘sqinlik 

qiladi.