Yosh va pedagogik psixologiya fanining tadqiqot metodlari

psixologiya fanining tadqiqot metodlari

Tayanch so’zlar: psixologik metodlar, psixodiagnostika, yosh davrlari tabaqalanishi, proyektiv metodlar, test, anketa, ilmiy tadqiqot metodlari

• Tayanch so’zlar: psixologik metodlar, psixodiagnostika, yosh davrlari tabaqalanishi, proyektiv metodlar, test, anketa, ilmiy tadqiqot metodlari

• kuzatish, eksperiment, anketa, test, so’rov kabi metodlari
• hamda kompleks, biografik metod, longityud metod, egizaklar metodi,
• faoliyat maxsullarini tahlil qilish kabi maxsus metodlari qo’llaniladi.

Umumiy psixologiya fani ham boshqa soxalari singari o’zining ilmiy-tadqiqot metodlariga ega. Psixologik qonuniyatlarni muayyan reja asosida olib boriladigan tekshirishlar tufayligina xolisona aniqlik kiritish mumkin.

• Umumiy psixologiya fani ham boshqa soxalari singari o’zining ilmiy-tadqiqot metodlariga ega. Psixologik qonuniyatlarni muayyan reja asosida olib boriladigan tekshirishlar tufayligina xolisona aniqlik kiritish mumkin.

Psixologik tadqiqotlar jarayonini quyidagi asosiy bosqichlarga bo’lish maqsadga muvofiqdir:

• 1. Muammoning qo’yilshi. Xar qanday

1. Muammoning qo’yilshi. Xar qanday ilmiy-tekshirish ishlari kabi, psixologiyada olib boriladigan ilmiy tekshirish ishlari ham nazariy va amaliy ahamiyatga ega bo’lgan muammoni aniqlashdan, shuningdek bu muammo fanda qanchalik yoritilganligini aniqlash maqsadida mazkur mavzuga oid ilmiy va maxsus adabiyotlarni taxlil qilishdan boshlanadi.
2. Tadqiqot metodikasini tanlash. Psixologik tadqiqotlar turli metodlar {bu metodlar xaqida quyida batafsil fikr yuritiladi) bilan olib boriladi. Tekshirishlarning muvaffaqiyatli chiqishi ko’p jixatdan metodni to’g’ri tanlashga bog’liq bo’ladi.
3. Ma’lumotlarni to’plash. To’plangan ma’lumotlar o’rganilayotgan muammoga mos bo’lishi yoki ularni to’plash maqsadga muvofiq ravishda olib borilishi zarur. Ilmiy ma’lumotlarga bo’lgan asosiy talablar - bu ularning xolisona, to’la va izchil bo’lishidir. To’plangan ma’lumotlar o’rganilayotgan muammoni har jixatdan tavsiflab berishi kerak,
4. Ma’lumotlarni qayta ishlash. To’plangan ma’lumotlarni matematik va mantiqiy jixatdan ishlab chiqish umumiylikni, xususiylikni topish va ularni tasodifiy ma’lumotlardan ajratash imkonini beradi. Bunda to’plangan ma’lumotlarning o’rtacha miqdori (arifmetik, kvadrat va xokazo), prosentlari aniqlanadi, sonlarga oid ma’lumotlar jadvallarga joylashtiriladi, grafik, diagramma va chizmalarda o’z aksini topadi. Murakkab mutanosiblikdagi ma’lumotlarni topishda esa variasion statistika metodlari qo’llaniladi.