Yuzani nivelirlash va vertikal planirovka loyixasini tuzish

Tuprok (yer) ishlari xajmini uchburchakli prizmalar usuli bilan xisoblash. 
Yer ishlari xajmini xisoblashda tuprok kutarmasi va uyilmasi aloxida xisoblanib, yer 
ishlari xajmini xisoblash vedomostigi yoziladi. Buning uchun dastlab nol ishlari 
chizigi bilan kesishgan kvadratlar uchburchakli shakllarga bulinadi va xosil bulgan 
shakllar va tulik kvadratlar bir tartibda rakamlab chikiladi (yer ishlari kartogrammasi 
jadvaliga karalsin). Nol ishlari chizigi bilan kesishmagan tulik kvadratlarda yer ishlari
xajmi kuyidagi formula yordamida xisoblanadi
 
bu yerda: S – kvadrat
yuzasi; d – kvadrat tomoni uzunligi h
ur
= Σh
I 
/ 4 – urtacha ishchi balandlik
Masalan, 9 tartib rakamli shakl uchun yer ishlari xajmi kuyidagicha xisoblanadi

Kvadrat yuzasi – S=d²=20²=400m² . 
Urtacha ishchi balandlik;
Kutarma xajmi: 
V=Sh
ur
= 400m² · 1.15m = 460.00m³ 
Asosi uchburchakdan iborat yer prizmasining xajmi kuyidagicha xisoblanadi
bu yerda: 
S
Δ
= uchburchak yuzasi; 
h
ur
= Σhi / 3 – urtacha ishchi balandlik. 
Misolimizdagi 1, 2, 3, 4 – rakamli turtta uchburchakli yer prizmalaridan iborat 
kvadratning tuprok ishlari xajmini xisoblash tartibini kurib chikamiz:

---

Tulik kvadratni tashkil etuvchi uchburchakli prizmalarning yer ishlari xisoblangandan
sung ularning maydon yuzasi tekshirib kuriladi, ya’ni kvadratni tashkil etuvchi 
uchburchak yuzalarining yigindisi shu kvadrat yuzasiga – 400 m ² ga teng bulishi 
kerak. Misolimizdagi kvadrat uchun tekshirish kuyidagicha: 
Σ S
i
=S
1
+S
2
+S
3
+S
4
=139.40+200.00+50.24+10.36=400m²
Shu tarzda kolgan jami shakllarning yer ishlari xajmi ularning yuzalarini tekshirish 
bilan birgalikda xisoblanadi va vedomostga yoziladi 
Yer ishlari kutarma va uyilma xajmlarining balansi (tengligi) tekshiriladi.
ΔV=|ΣV
k
| |ΣV

y
| xatolik umumiy yer ishlari xajmining 2% dan oshmasligi kerak, 
ya’ni:

---