Maktabgacha taulot (faoliyat) turlari. Reja



Yüklə 33,06 Kb.
səhifə1/5
tarix19.12.2023
ölçüsü33,06 Kb.
#151832
  1   2   3   4   5
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida mashg‘ulot (faoliyat) turlari-fayllar.org


xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Maktabgacha taulot (faoliyat) turlari. Reja: 1
Maktabgacha taulot (faoliyat) turlari.
Reja:
1. O'yinning bola faoliyatining asosiy turi sifatidagi o'ziga xosligi.
2. Oyiniga raxbarlik qilish.
4. Bolani intelektual zukko bolishini tayin - buyumli-predmetli va ijtimoiy vognaltirilgan jarayondir. U oishi konalish va mazmuniga koelik xisoblanadi. oin turi. Unda maqsadning mavjudligi, sabablar, amalga oshirish vositalarining rejali harakatlari natijaning mavjudligi uning oziga xosligi asosiy xisoblanadi. Osirchanligi yin turlari.

Bola oaram bozining bevosita ehtiyoj va qiziqishlaridan kelib chigyinlari o barangligi bilan ajralib turadi. oz mazmuni va tashkil etilishiga kosir koishiga koyinlarga boyinlar bu bolalarning mo`sraqil ijodiy, oylab chigyin majmuidir. Bunda bolalar o hayotdagi tushunchalari va unga boz munosabatlarini aks ettiradilar. Ijodiy olinadi:
- syujetli-rolli;
- dramalashtirilgan;
- qurilish;
- tabiat materiallari bilan oyinlar.
Ijodiy oyinlar boshqa tur oyin mazmunining oyin mazmunining orsatadiki, kattalarning ijtimoiy hayoti orinishlari bilan syujetli-rolli olib xizmat qilar ekan. Ular bolalar kattalar ijtimoiy hayotining namunasini oladigan faoliyat turi oyinlar syujetlari va mazmunining rang-barangligi, ularni tavsiflash zaruratini keltirib chiqaradi. Syujet oz ichiga personajni, hayotiy vaziyatni, harakat va personajlar munosabatini oladi. Ijodiy olishi bolaning tafakko`rini oyin mazmunini takomillashtiradi. Ijodiy syujetli-rolli oziga xos sabablari mavjuddir. Buning eng asosiy sababi yin mazmuniga qarab oiziglsa, bola katta boyindagi kattalar harakatlarini va munosabatlarini qayta aks ettirish asosiy sabab bora, ora 3 guruhga boyinlar (oila, bolalar maktabgacha tayinlar (oila va kattalar mehnatida ishtirok etish, oziga xizmat va boshgyinlar.
Bolalar rollarni tanlab oyinlarda xatti-harakatlarni, qoidalarni egallash asosida, rolda mujassamlashtirilgan ahloqiy qoidalar ham oyinda kishilar turmushiga, ishlariga, jamiyatdagi xulgyor va qoidalariga ijobiy munosabat shakllantiriladi. Xuddi shu jarayonda oyin hisoblanib, unda bola atrof-muhitdagi voqea va hodisalarni aks ettirib, xayolan ularni qayta tiklaydi. osir koyinni birgalikda oyinda tasvirlanayotgan voqealarga, harakatlarga, buyumlarga nisbatan otai nazarini boshqalar nugtishga imkon beruvchi bilishga oid jarayon yuz berishini tatgan.
Oatga yaqinligi syujetli-rolli oyinidagi ijodkorlik bilan boG boular estetik tuygyinda bolaning katta harakat tajribasi shakllanadi. Turli harakatlarni rivojlantirish va takomillashtirish uchun gz roliga oid xatti-harakatlarni amalga oshirish uchun tasvirlayotgan rollarning oyinchoqlar bilan juda oddiy otkaziladi. Bolalar bu olda ushlab yuradilar, siqib koradilar, oyinchoqda nima tasvirlanganligiga e atrofdagi katta kishilar va bolalar harakatini kuzatib borishni, bu harakatlarni oyinlarida aks ettirishni ogatlantirish, uygizish va boshq.
Bu yoshda buyumli oyinchoqlar bilan kattalar harakatlariga taqlid qiladilar.
2 bosqichda ongra bu harakatlarni boshqa buyumlarga koyin vujudga keladi, uning mazmunini shartli qurollar bilan bajariladigan harakatlar tashkil qiladi.
Bola kundalik hayotda kuzatgan buyumlar bilan bajariladigan harakatlarga taqlid qiladi (gazeta oiydi, er chopadi, kir yuvadi), bo`larning hammasi syujetli yin uchun sharoit yaratadi.
Uch yoshga qadam qotkazish, hikoya va ertaqlar oyinlarga gtirish kerak. oat tashqi tomonigagina taqlid qildirmay, balki ularni odamlarga, mehnatga boynay olish, rollarni taqsimlay bilish, ko va uyatchan bolalarga loyiq rollarni taqlif qilib, ularning oshiqlishiga yordam berish kerak. Bolalarda xayol tasavvurlarini oyinni ijod etish, bu ozi oz qoulotlarda orttirgan malakalarini ollash, qolar aytish, sheqish, chizgan rasmlardan va yasagan narsalardan foydalanish istagini uyGyinining paydo bozlashtirish imkonini yaratadi. Bolalar ozgarishida maishiy oarish syujetiga ega boyinlarga, soyinlarga oyinning mazmuni ham rivojlanadi.
Katta yoshli bolalar hayotida harakatlar qatorida xilma - xil ijtimoiy munosabatlar, xatti-harakatlar ham aks eta boshlaydi. oyin shakli va tuzilishining oyiniga raxbarlik qilish.

Tayyorgarlik davri, oyindagi harakatlarni muhokama qilish, asosiylarini belgilab olish jarayonlariga boyin mazmunini to ifoda eta olishga, o munosabatlarini oyinni rivojlantirish uchun oyiladigan talablar mazmunini oyin vaziyatini tanlash oliq.


Syujetli-rolli oziga xosligi uning eng muhim xususiyatlaridan xisoblanadi. Mashhur pedagog va psixologlardan D.B.Elkonin, D.V. Mendjeritskiy, P.E.Samorukova va boshqalarning fikricha, syujetliyinlar kattalarning ijtimoiy hayotidagi rang-barang xatti-harakatlari, ko bolalar olib xizmat qilib, kattalar ijtimoiy hayotining namunasini oladigan faoliyat turidir.
Syujet olib, u personajni, hayotiy vaziyatni, harakat va personajlar munosabatini oyinlar ora jamoa olib hisoblansada, yakka holda oarmasligi kerak. Syujetli-rolli oyinlarga rahbarlik qilish quyidagi asosiy bosqichlarda amalga oshiriladi.
1 - bosqich. Bolalarning qiziqishlarini, ulardagi syujetli organishning asosiy vositasi quyidagilar:
- bolalar oyin rivojining asosiy yoyin mavzusi, oyin faoliyatining rivoji, ozaro munosabatlarning rivojlanishi boyinga rahbarlik maqsadini aniqlash.
2 yin mavzui va mazmuniga tayin mavzui boqib berish;
- illyo`srrativ rasmlar koyicha turli mashgulotlari.
3 yinga tayyorgarlik (oynash uchun maxsus joy, oyin materiallari):
- tayyor olda yasalgan oullanishlari uchun o bosqich.
Bolalarni orgatish (oyinda aks ettirish):
- ornini bosuvchi buyumlar targanish;
- orgatish;
- ozlardan foydalanishga oyinda harakatlarni hisobga olish malakalarini shakllantirish;
- soyin materiali,
- soyin materiali o bosqich.
osir etish, bolalar jamoasi, xulq-atvor, madaniyat, oyin madaniyatini shakllantirish:
- mayin mavzuiga nisbatan bolalarning his-tuygotish;
- bolalarga orgatish;
- oyinchoqlarni oqilona tagrgatish;
- tengdoshlari bilan ahil oynash va oyin jarayonidagi kelishmovchilik, bahslarni oqilona hal eta olish malakalarini tarbiyalash;
- kattalarning osir etishi ldirish, olagyin faoliyatlarini, ahloqiy munosabatlarni baholash.
Sahnalashtirish oziga xos xususiyatlari. Sahnalashtirish oyin turi bolib ijro etiladi. Bu oz xatti-harakatlarini boshqara olish, boshqalarning harakatlari bilan hisoblashish kabi ijobiy mayinlarida bolalar olgan qahramonlik, jasurlik, mehribonlik, jonbozlik, jonqo`yarlik kabi ijobiy fazilatlarni oat boyligi, dunyogyiladi:

1. Asar mazmunining gnaviy barkamolligi.
2. Asarning badiiy jihatdan mazmundorligi.
3. Asardagi qatnashchi va rollarning soni (qancha kolsa, asar shuncha ahamiyatlidir).
4. Asarda mazmun yaxshi bop boqishga mos bolangan boi.
Bolalar xalq ertaqlarini sahnalashtirishni yaxshi koSholg, , g va boshqalar. Bolalar boshqa xalq ertaqlarini ham turli usullarda qoirchoq, soya, stol teatri orqali sahnalashtirishga ehtiyoj sezadilar.

Badiiy asarni eslab qolishlari uchun uni qayta orsatish, rasmlar namoyish etish, didaktik oyinlari qiziqarli ogyin rejissyori rolini amalga oshira borib, bolalarning xatti-harakatlari, qobiliyatlari, intilishlarini hisobga olib boradilar. Obatlantirilib, kelgusida qaysi asarlarni sahnalashtirish keraqligini aniqlaydilar.


Yüklə 33,06 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə