Z nishanova, G. Alimova

Ob’ektivlik prinsipi tadqiqotchidan ma’lumotlar bilan ulaming
talqinini aralashtirib yubormaslikni talab qiladi. Masalan, mashg‘ulot
davomida bola oynadan tashqariga qarayotgan edi deb aytilsa, bu
muayyan hodisa haqidagi ma’lumot bo‘lib hisolanadi. Lekin “bola
e’tiborsiz” deb aytish hodisaning talqinidir. Hodisaning o ‘zi bilan
uning talqinini aralashtirib yubormaslik kerak. Chunki yuqoridagi
misolda ham bola oynaga qarab tuigan esa-da, taibiyachi so‘zlariga
katta e’tibor berayotgan bo‘lishi mumkin.
Sababiynkprintsipi bola shaxsi va ongida yangi sifatlaming hosil
bo‘lishini ta’minlovchi barcha shart-sharoit va omillami imkon qadar
o‘iganishni talab qiladi. Masalan, mashg‘ulot davomida bola tez-tez
oyna tarafga qarayotgan bo‘lsa, bu hodisaning iloji boricha ko‘proq
sabablarini aniqlashga urinish kerak: kchadagi biron narsa bola
e’tiborini o‘ziga tortdimi, mashg‘ulotda bola charchab qoldimi,
o4ilayotgan material bolaga yaxshi tanishmi va hokazo.
Sinchkovlik vamuntazamlik printsipi bolapsixikasi shakllanishi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

jarayonini, bunda psixolog va pedagoglar ta’sirini sinchkovlik bilan
kuzatib borishni talab qiladi.Ushbu printsipga muvofiq oldindan:
a) tadqiqot joyi va vaqti aniqlanishi кегак;
b) tadqiqotda o‘rganiladigan sinaluvchilar tanlanmasi tuzilishi lozim;
c) tadqiqot qaysi vaqtda va qanday vaqt oraliqlarida o‘tkazilishini
belgilash zarur. Ushbu bandlar belgilangach, ulardan chetga chiqmaslik
kerak, ya’ni qandaydir sub’ektiv sabablar bilan shoshilinch xulosalar
chiqarmaslik, tadqiqotni bevaqt tugatish hollariga yo‘l qo‘ymaslik kerak.
Aks holda ob’ektivlik printsipi buzilgan bo‘ladi.