Zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

SIMLI TARMOQ TEXNOLOGIYALARI.

Xozirgi paytda keng qo‘llanilayotgan zamonaviy simli komp'yuter tarmoqlari texnologiyasi qatoriga,asosan Ethernet texnologiyalari oilasiga tegishli bo‘lgan Ethernet, Fast Ethernet, Gigabit Ethernet, 10G Ethernet, 100G Ethernet va operatorlar sinfiga mansub Ethernet texnologiyalarini kiritish mumkin.
Ushbu tarmoq texnologiyalari lokal va global komp'yuter tarmoqlarini qurishda foydalanilmoqda. Zamonaviy simli tarmoq texnologiyalarining tuzilishla- rini va ishlash tamoillarini ularning dastlabki vakillari bo‘lgan Ethernet va Fast Ethernet texnologiyalari misolida ko‘rib chiqamiz.
Ethernet texnologiyasining to‘rtta standarti ishlab chiqilgan. Zamonaviy simli tarmoq tuzilishini biz ana shu to‘rtta standartlardan biri bo‘lgan l0Base-T standarti misolida ko‘rib o‘tamiz. l0Base-T tarmog‘ida ma'lumotlarni uzatish muxiti sifatida ekranlanmagan o‘ralma juftlik (Unshielded Twisted Pair, UTP) kabeli ishlatiladi.
Ekranlanmagan o‘ralma juftlik kabeli (UTP)
10Bаse-T стандарти тармоғи

Bunda o‘ralma juftlikning bittasi komp'yuterni takrorlovchiga, ya'ni konsentratorga ma'lumotlarni uzatish uchun (Tx), ikkinchisi esa konsentratordan komp'yuterga ma'lumotlarni uzatish uchun (Rx) ishlatiladi. Bu kabelning uzunligi ko‘pi bilan 100 m bo‘lishi mumkin. 10Base-T standartida «4-tagacha konsentratorlar» qoidasi amal qiladi.

Bunda o‘ralma juftlikning bittasi komp'yuterni takrorlovchiga, ya'ni konsentratorga ma'lumotlarni uzatish uchun (Tx), ikkinchisi esa konsentratordan komp'yuterga ma'lumotlarni uzatish uchun (Rx) ishlatiladi. Bu kabelning uzunligi ko‘pi bilan 100 m bo‘lishi mumkin. 10Base-T standartida «4-tagacha konsentratorlar» qoidasi amal qiladi.
10Base-T tarmog‘ining uzunligi ko‘pi bilan 500 m ni tashkil qiladi. Ya'ni 5-ta segment har biri 100 m dan bo‘lganda tarmoqning diametri 500 m bo‘ladi. Tarmoqqa ko‘pi bilan 1024 ta komp'yuter ulashga ruxsat beriladi. Bunga konsentratorlarni ikki sathli ierarxik ko‘rinishda ulash bilan erishish mumkin bo‘ladi.