Zo’riqishni fazoviy masalalari

Zo’riqishni fazoviy masalalari

Zamin sirtidagi zo’riqishi.

Zo’riqishning tekislikdagi masalasi

Zaminning deformatsiya bosqichlari

Zamin zo’rqish holatlari.

4 bob. INSHOOT ZAMININING ZO'RIQISH HOLATLARI 4.1. Grunt qatlamining zo'riqishi va uning zamin yuk ko'tarishiga bog'liqligi Inshootdan tushayotgan yuk zaminga poydevor orqali uzatiladi. hosil boʻlgan So'ngra bosim zamin bo'ylab turli tomonlarga tarqaladi. 4.1- undan Bosimning zamin bo'ylab tarqalish holatini aniq тасаввур etish максадида rasmda tasvirlangan shartli chizmaga murojaat etamiz. Unda grunt zarralari teng o'lchamli shar shaklida tasvirlangan bo'lib, grunt sirtiga Nyuk ta'sir etadi. Agar yuk miqdorini 1.0 deb qabul qilsak, unda birinchi qator zarralariga uning teng ikkiga bo'linib uzatilishini kuzatamiz. Ikkinchi qator zarrachalari o'z yuklarini teng bo'lib, uchinchi qatorga, ular esa, o'z navbatida, to'rtinchi qatorga uzatadi va h. k. Chizmaga e'tibor qaratsak, grunt sathidan chuqurlashgan sari yukning ta'sir ko'lami kengayib borishini kuzatish mumkin. Har bir yotiq qatorga uzatiluvchi yuklarning yig'indisi 1,0 ga teng bo'lib, yukning ta'sir o'qi bo'ylaba eng yuqori qiymatda, o'qdan uzoqlashgan sari kamayib boradi. Bunday notekislik yukning chuqurlik bo'ylab tarqalishida ham kuzatiladi, ya'ni poydevordan uzoqlashgan sari yukning miqdori kamayib boradi. Yahlit jismlardan farqli o'laroqzarralarga ta'sir etuvchi haqiqiy kuchlar gruntning butun hajmi boʻylab (g'ovaklarni ham qo'shib hisoblaganda)) tarqaluvchi mavhum kuch sifatida faraz qilinadi. Bunday mavhum kuchlarning berilgan qirqim yuzaga nisbati gruntda hosil bo'luvchi zo'riqishni ifodalaydi. Grunt qatlamining ma'lum nuqtasidagi zo'riqish yahlit jismlardagi kabi koordinata o'qlari bo'ylab yo'nalgan zo'riqishlarni tashkil etuvchilari yordamida ifodalanadi. Buning uchun berilgan O nuqta atrofida tomonlari koordinata o'qlari bo'ylab yo'nalgan kichik o'lchamli kub ajratamiz (4.2-4.1-rasm Besimni zamin bo'ylabtarqalishi: , 2-shartli ravishda teng 1-poydevor sharlardan tuzilgan zamin: 3-gurunt bo'ylab tik yo'nalish bosimi. Gruntning zichlashuv xususiyatini nazarda tutgan holda, OZ o'qini pastga qarab yo'naltiramiz. Zo'riqishning tashkil etuvchilari kubning tomonlari bo'ylab 4.2-rasmda ko'rsatilgandek ta'sir etadi. Ajratilgan shakini diqqat bilan kuzatar ekanmiz, tik yo'nalgan 0,0,0, va urinma r zo'riqishlar ta'sirida ekanligini anglaymiz.