Dnk rekombinatsiyasi

DNK rekombinatsiyasi

Reja:

• Rekombinatsiya haqida tushuncha
• Rekombinatsiya turlari
• Bu jarayonda ishtirok etadigan fermentlar.
• Rekombinatsiyaning evolutsiyon ro’li

Genetik rekombinatsiya -bu genlarning yangi kombinatsiyasini yuzaga keltiruvchi DNK ,yani genetik materialning qayta taqsimlanishidir. Rekombinatsiya yo`llari:
-hujayra yadrolarining almashinuvi;
-DNKning butun hujayralari almashinuvi;
-DNK hujayralarining bo`laklari almashinuvi.
“Rekombinatsiya” tushunchasi o`z ichiga tabiatan har xil bo`lgan ko`plab hodisalarni qamrab oladi.
Barcha raekombinatsion jarayonlar uchun umumiy bo`lgan bosqich bo`lib, bunda DNK molekulalari polinukleotid zanjir almashuvi ro`y beradigan xududda aloqaga kirishadilar.
Bu bosqich “sinapsis” deb nomlangan.
Ammo sinapsis mexanizmi turli rekombinatsiya tiplarida turlichadir. Bundan tashqari sinapsis rekombinatsiyani klassifikatsiyalash tamoillaridan biri hisoblanadi.
Gomologik,
yoki umumiy rekombinatsiya (krossingover)
DNKning komplementar zanjirlarining juftlashuviga asoslangan.
Sharti: rekombinatsiyalanuvchi DNKlar orasida umumiy (hujayralarning butun uzunligi bo`ylab) gomologiya mavjudligi. Natija: gomologik malekulalarning teng qisimlarda ayraboshlanishi. Bu jarayonda maxaua oqsillarning katta miqdori qatnashadi.
Nogomologik rekombinatsiya
1.Sayt- spetsefik
rekombinatsiya
2. Transpozitsiyalar
3. Noqonuniy
rekombinatsiya
Gomologik rekombinatsiya sxemsi
meyozning profaza I dagi Krossengoveri.
somaatik hujayra siklining G1 bosqichidagi krossengoveri .
Escherichia coli ichak tayoqchasi hujayrasidagi Krossengover
Xollidey modeli
Bir zanjirda uzilish ro`y
bergan DNK duplekslari.
Xoledey
«yarimxiazma»si,
geterodupleks
Poluxiazmaning
Izomerlanishi
Poluxiazma yechimi
Xollidey poluxiazmasining elektron-mikroskopik fotografiyasi.
RecA Escherichia coli in vitro oqsili amalga oshiradigan rekompinatsion reksiylarning uch xil sxemsai.