265
TƏRƏVƏZ VƏ OTLARDAN
yay-payız salatı
Xiyar salatı. Eyni boyda olan 2 xiyarı yarıb tumunu
çıxartmaq, soğan, cəfəri, göy kərəviz (zövqə görə), 30q yer
fındığı (araxis) əlavə etmək.
Xiyar və qatıq salatı. Orta həcmdə xiyarı iri doğramaq,
üstünə yarım stəkan qatıq, yaxud prostokvaşa tökmək, 1 çay
qaşığı şühüd əlavə etmək.Xiyar və pomidordan, kələmdən də
salatı bu cür hazırlamaq olar.
Qantəmizləyən salat. 50q çuğunduru və 50q kökü narın
sürtkəcdən keçirmək, 50q xırda doğranmış kələm, yarım xörək
qaşığı günəbaxan yağı və 1,5 xörək qaşığı bal əlavə etmək.
Çuğundur əvəzinə illik turpdan da istifadə etmək olar.
Beyin üçün qida. Sürtkəcdən keçirilmiş 150q almanı
yarım portağalın şirəsi ilə qarışdırmaq, 5-20 qozun (fındığın,
badamın) ləpəsinə əlavə etmək. Qoz əvəzinə bir qədər çalınmış
qaymaq, portağal əvəzinə isə 2 çay qaşığı limon şirəsi, yaxud o
qədər bal istifadə etmək olar.
Alma horrası. Sürtkəcdən keçirilmiş 3 almanı 1/4 stəkan
təzə qaymaqla (qatıq qaymağı da olar), 2 xörək qaşığı kəpəklə
qarışdırmaq. Hazırdır.
Diplomatın səhər yeməyi. Çiniyə nazik təbəqə yulaf,
yaxud qarabaşaq unu yaxmaq, üstünə şirəli meyvələri düzmək,
sonra əzib qarışdırmaq və 50 dəqiqə saxlamaq. 2 xörək qaşığı
qaymaq (yaxud qatıq), bir neçə xırdalanmış qoz ləpəsi də əlavə
etmək olar. Ləpə əlavə etdikdə un lazım olmur. Çünki nişasta ilə
zülal bir-biri ilə “yola getmir”.
Quru meyvədən sadə konfet. Quru meyvələri 12 saat
islatmaq, tumlarını çıxartmaq, suyunu içmək, tumların yerinə
qoz (yaxud fındıq, badam) ləpəsi yığmaq, kəpəkdə (yaxud, yulaf
ununda) dığırlatmaq. Nuş edə bilərsiniz.
Şüluldan konfet. Bir hissə bala 5 hissə yulaf unu və bir
hissə hər hansı şülul şirəsi qatıb konfet düzəltmək.
266
Meyvə şəkəri.Kofe əzəndən keçirilən 750q şəkər tozunu
200 ml qaynamış və soyudulmuş suya tökməkü, 200q bal əlavə
etmək,vahid tərkibli məhlul alınana qədər qarışdırımaq,8 gün
saxlamaq,ağac qaşıqla gündə 3 dəfə qarışdırmaq.
Alma sirkəsi. Almanı təmiz yuyun, çürük yerlərini kəsin,
şirə maşınından (ya da geniş gözlü sürtkəcdən) keçirin. Çiy
horranı şüşə bankalara, yaxud ağac və ya saxsı qablara tökün,
qaynamış su (bir qədər isti) əlavə edin (hər 400 q horraya 0,5 litr
su). Sonra hər litr suya 100q bal, yaxud şəkər, 10q çörək mayası
(droj) və 20q quru çörək əlavə edin. Dolu qabı 10 gün açıq
binada, 20-30 dərəcə istidə saxlayın, horranı gündə 2-3 dəfə ağac
qaşıqla qarışdırın, 10 gündən sonra kütləni tənzif torbaya töküb
sıxın, alınmış şirəni bir də tənzifdən süzün, çəkisini müəyyən
edib, gen boğazlı qaba tökün. Hər litrə 50-100q bal, yaxud şəkər
töküb, tam əriyənə qədər qarışdırın. Sonra bankanı tənziflə örtün,
bağlayın, imkan verin qıcqırma davam etsin. 40-60 gündən sonra
maye şəffaf olacaq. Bu vaxt mayeni filtirli qıfdan butulkalara
tökmək və ağzını tıxacla qapamaq, qapağı mumlamaq lazımdır.
Sirkəni sərin yerdə saxlayın.Alma sirkəsini salatlara və digər
qidalara əlavə kimi, həmçinin, çürümə törədən bakteriyalara
qarşı (məsələn çiy suya, yumurta sarısının üstünə damızdırmaq
olar) istifadə etmək lazımdır.
“Diri” çörək(Pol Breqqin resepti).Yarım litr su, 1
x.q.sorbit (yaxud 100q meyvə şəkəri),100q təzə maya (yaxud 1
ç.q.quru maya), 1,2 kq çovdar unu,250q cücərmiş buğda (yaxud
yulaf,çovdar) götürün. Sorbiti (yaxud meyvə şəkərini) 0,5 litr
suda əridin,qatılaşdırın,maya qatın,unu və buğda dənini əlavə
edin.Xamır yoğurun, 2-3 fətir düzəldin,100 dərəcə istiliyi olan
sobaya qoyun,ağzını açıq saxlayın,qoy xamır 2 dəfə həcimində
şişsin,qapağı bağlayın.Hərarət göstərəni 350 dərəcənin üstündə
qoyun.Bişmək üçün 50 dəqiqə vaxt lazımdır.Hazır çörəyi yağla
silin (yumuşaq qalacaq) və soyudun.Xamıra xırdalanmış qoz,
fındıq,badam,püstə ləpəsi,yaxud kişmiş,xurma əlavə etsəniz
çörək daha dadlı və faydalı olacaq.
267
NATURAL MƏTBƏXİN RESEPTİ
Cücərmiş buğda. Dəni təmizləyib yumaq, bir sutka suda
saxlamaq,yenidən yumaq,dayaz nimçəyə töküb,üstünə nəm qara
parça örtmək, daha bir sutka saxlamaq. 2 ml cücərən kimi yemək
olar. Belə qida qocalar üçün çox faydalıdır. Çünkü qocaların şirə
vəziləri kifayət qədər ferment ifraz etmir.
Meyvəli(şülullu) qoz unu. 100q qoz ləpəsinin ununu
100-150 q meyvə (şülul) ilə qarışdırmaq. Alma, armud, gavalı,
albalı (yaxud şülullar) doğranmalıdır. Bir xörək qaşığı bal, yaxud
meyvə şəkəri əlavə etmək olar.Belə qidanı quru meyvələrdən də
düzəlmək mümkündür:kişmişi,ənciri,armudu,xurmanı islatmaq,
əzmək və qoz (fındıq, badam, püstə) ununa qarışdırmaq. Nisbət:
50q meyvə (şülul) və 10q qoz unu olmalıdır.
Qoz unu ilə tərəvəz. 100q qoz(fındıq,badam) ununu 50q
xırda doğranmış aylıq turp, kök, kələm və kartofla qatışdırmaq.
Başqa tərəvəzlərdən də istifadə etmək olar:cəfəri kökü,kərəviz
kökü, kök, şalğam, illik turp, boranı, kartof.
Çiçəkli qoz unu.Tərəvəz əvəzinə qoz ununa 30 q yeyilən
çiçəklər (məsələn, zəncirotu) əlavə etmək mümkündür.
Yeniyetmələr üçün qida. 30q fındığı(badamı) əzib, 30q
isladılmış meyvə qurusu ilə qarışdırın,3 xörək qaşığı təmizlənmiş
bütöv yulaf qatın. Yulafı cücərmiş buğda ilə əvəz etmək olar.
Qatıqlı meyvə qurusu. 80-100q meyvə qurusunu 15-20
hissə qatığa (1 hissə meyvəyə 4 hissə qatıq düşür) qatmaq,
üstünü örtmək,otaq hərarətində saxlamaq. Bu qida ilə bərabər
süfrəyə 5-10 qoz(və ya 10-20 fındıq,badam) da qoymaq olar.
Korrinqton salatı. 100q təzə almanı (armudu və ya digər
meyvəni) xırda doğramaq, üstünə quru meyvə (xurma, ərik), bir
ovuc qoz ləpəsi, 1 çay qaşığı bal, yaxud bir neçə qaşıq çalınmış
qaymaq tökmək.
Qara gavalı ilə qarabaşaq horrası. 12 ədəd qara
gavalını 3 x.q. suda islatmaq. Ayrıca 2 x.q. qarabaşaq dənini 9
Dostları ilə paylaş: |