1
Ritorika nədir? A) nitqdə düzgünlük B) danışıqda aydınlıq C)
danışıqda yığcamlıq D) natiqlik haqqında elm E) niqtqdə səlislik
2
Niqtin formaları hansılardır? A) şifahi, yazılı, daxili B) ucadan
danışmaq, səlislik, aydınlıq C) düzgünlük, məntiqilik, məişət nitqi
D) dialoq, monoloq, proloq E) düzgün danışmaq, dialoq, aydın nitq
3
Funksional üslubun yazılı formasına aid deyil : A)Elmi üslub B)Sadə
danışıq üslubu C)Şəxsi yazışma D)rəsmi üslub E)Publisistik üslub
4
..... Latinca "onnotamik" sözündən olub, "qeyd aparmaq", "əlavə
etmək" deməkdir: A)Annatosiya B)Arayış C)Bildiriş D)etibarnamə
E)Çıxarış
5
Biri intizama çağırma etiketlərinə aiddir: A)Bu hərəkəti sizə
yaraşdırmadım B)Xudafiz C)Şad oldum D)çox yaxşı görünürsünüz
E)Həmişə siz gələsiniz
6
Ərizələr məzmunca neçə cür olur? A) üç cür B) beş cür C) iki cür
D) bir cür E) dörd cür
7
Akt hansı üsluba aiddir? A) məişət üslubu B) publisistik üslub C)
rəsmi üslub D) işgüzar üslub E) bədii üslub
8
Bunlardan biri görüşmə edtiketlərinə aid deyil: A) sabahınız xeyir B)
xoş gəldiniz C) xoş gördük D) axşamınız xeyir E) görüşənə qədər
9
Bu nitq normalarından biri yalnız şifahi ədəbi dilə aiddir: A) orfoepik
B) sintaktik C) morfoloji D) leksik-semantik E) orfoqrafik
10
Millətin, xalqın ümumi ünsiyyətinə xidmət edən, möhkəm qayda-
qanunlara tabe olan nitq forması: A) xalq danışıq dili B) ədəbi dil C)
dialekt D) şivə E) milli dil
11
Bu norma hər bir şəxsdən sözün mənasına bələd olmağı, onu düzgün
və yerində işlətməyi tələb edir: A) morfoloji B) orfoepik C)
orfoqrafik D) leksik E) sintaktik
12
Antik dövrün natiqləri cərgəsində verilənlərdən biri yanlışdır: A)
Aristotel B) Əl Biruni C) Platon D) Siseron E) Demosfen
13
Eoistolyar üslubun növlərinə aiddir: 1.məişət məktubları 2.rəsmi
məktublar 3.izahatlar 4.raportlar 5.teleqam A)1,4,5 B)1.2,3 C)3,5
D)4,5 E)2,3
14
Natiqlik sənətinin ikinci adı: A) nitqin səlisliyi B) nitqin aydınlığı
C) etika D) etiket E) ritorika
15
Nitq mədəniyyətinin hamı üçün məcburi olan əsas şərti: A) nitqin
dəqiqliyi B) nitqin düzgünlüyü C) nitqin elmiliyi D) nitqin ifadəliyi
E) nitqin sərbəstliyi
16
Ədəbi dil haqqındakı fikirlərdən biri yanlışdır: A) ədəbi dil inkişafla
bağlı olaraq dəyişir B) ədəbi dil həm fonetik, həm qrammatik, həm
də leksik normalara əsaslanır C) ədəbi dil hamının başa düşdüyü
dildir D) ədəbi dildə nitqin sərbəstliyi əsasdır E) ədəbi dildə məhəlli
xarakterli sözlərə yer verilmir
17
"Uğur olsun", "yaxşı yol" sözləri nitq etiketlərinin hansı növünə
aiddir? A) alqış B) təbrik C) ayrılma D) görüşmə E) müraciət
18
İnkarlıq kateqoriyasının əlaməti olan cümlədə nəyi işlətmək olmaz?
A) şəxs sonluğunu B) zaman şəkilçisini C) inkar bağlayıcılarını D)
hal şəkilçisini E) şəkil kateqoriyasının əlamətini
19
Nitqə aid edilən əlamətlərdən biri yanlışdır: A) ünsiyət prosesidir B)
dil əsasında meydana çıxır C) törəmədir D) dəyişməzdir E) nitq
fəaliyyətinin məhsuludur
20
Nitqin dəqiqliyi dedikdə nə başa düşülür? A) dilin fonetik, leksik,
qrammatik qayda-qanunlarına tam əməl etmək B) yazılı nitqin
orfoqrafiya və durğu işarələrinin işlədilməsi baxımından səliqə-
səhmanlı olması C) fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil
vasitələrini tapıb işlətmək D) ən məqsədəuyğun, üslub baxımından
ən uğurlu dil vasitələrini tapıb işlətmək E) nitqin ədəbi tələffüz
baxımından dəqiqliyi
21
Dilimizdə artıq istifadə olunmayan nitq etiketləridir. 1.yoldaş 2.
cənab 3.bəy. 4. xan 5.xanım A)1,2,3 B)1,3,4 C)3,5 D)4,5 E)2,3
22
Əməli yazıların dili necə olmalıdır? 1.yığcam 2.ifadəli 3aydın
4.dəqiq 5.obrazlı A)1,4,5 B)1,3,4 C)3,4,5 D)2,4 E)2,4,5
23
Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti nədir? A) ədəbi dilin
normalarına riayət etmək B) terminlərdən istifadə etmək C)
obrazlılıq və məcazilikdən istifadə etmək D) yığcamlılıq, sadəlik
tələblərinə əməl etmək E) nitqin ədəbi tələffüz baxımından
dəqiqliyinə əməl etmək
24
Nitq fəaliyyəti dedikdə nə başa düşürsünüz? A) nitqin təzahürü üçün
lazım gələn ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemi B) fikrin
ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitələrini tapmaq C) nitqin
ədəbi tələffüz baxımından dəqiqliyi D) obrazlılıq və məcazilikdən
geniş istifadə edilməsi E) terminlərdən istifadə etməklə elmliyin
gözlənilməsi
25
Nitqdə müəyyən miqdar saylarından sonra gələn isimlər cəmdə
işlədilərsə, bu halda ədəbi dilin hansı norması pozulur? A) leksik B)
qrammatik C) leksik və qrammatik D) fonetik E) fonetik və leksik
26
Dialoji nitq dada çox hansı nitq üçün səciyyəvidir:A)ailə-
məişət B)bədii nitq C)elmi nitq D)rəsmi nitq E)publisistik nitq
27
Ədəbi dilin standart formalar tələb edən üslubu.A)elmi B)rəsmi-
işgüzar C)məişət D)Bədii E)publisistik
28
Nitqin əsas göstəricisidir? A)norma B)söz C)üslub D)təfəkkür
E)ictimailik
29
Bilavasitə yazışma məqsədilə istifadə edilən yazılara aid deyil:
A)təliqə B)ərizə C)arayış D)məruzə E)teleqram
30
Siz əziyyət çəkməyin, Sizi nrahat edən nədir; Cavab verməyə
tələsməyin bunlar hansı etiketlərə aiddir: A)iş gördürmək B)kömək
etmək C)etiraz etmək D) təskinlik vermək E)razı salmaq
31
İnsan dilinin altında gizlənmişdir – fikrinin müəllifi:A) Sədi
Şirazi B) M. Övhədi C) Həzrət Əli D) Cəlaləddin Rumi E)
F.Köçərli
32
Üz əzələlərinin mənalı hərəkətləri hansı terminlə ifadə olunur? A)
jest B) mimika C) etiket D) nitq E) ritorika
33
Nitqdə müəyyən emosionallıq, sözlə ifadəsi mümkün olmayan
cavablar gətirən vasitələr: 1 satira 2 jest 3 etiket 4 alleqoriya 5
mimika A) 1, 2 B) 3, 4 C) 2, 5 D) 3, 5 E) 2,3
34
Tarixilik cəhətdən nitq normalarının hansında dəyişmə ləng gedir? A)
leksik və qrammatik normalarda B) fonetik və qrammatik
normalarda C) fonetik və leksik normalarda D) leksik normada E)
hamısında
35
Bədii üslubun xüsusiyyətlərinə aid deyil: A)məna çalarlarından
istifadə B)ekspresivlikdən istifadə C)bədii ifadə vasitələrindən
istifadə D)emosionallıqdan istifadə E)dəqiqlik və konkretlilik
36
Bu nitq sərbəstdir, dilin bütün vahidlərindən istifadə oluna bilər.
Çünki bu zaman auditoriyanın etikası, səviyyəsi nəzərə alınmır.
Əsasən monoloji olur, bəzən dioloqlaşdırma, həttda poliloqlaşdırma
belə ola bilər. Bu hansı nitqdir? A)şifahi B)yazılı C)daxili D)zahiri
E)monoloji
37
Qeyd olunan fikirlərdən biri səhvdir: A) dil əsas, nitq isə ondan
törəmədir B) dil və nitq ünsiyyət vasitələridir C) dil ümumi, nitq isə
fərdidir D) dil az dəyişkəndir, nitq isə çox dəyişkəndir E) hər bir
dilin özünəməxsus quruluşu var
38
Biri ədəbi dilin geniş yayılmış funksional üslubudur.A) fərdi
üslubB) bədii üslub C) elmi üslub D) rəsmi üslub E) məişət
üslubu
39
"Salam, xanım!" Xoş gördük! Gün aydın! Axşamınız xeyir! sözləri
nitq etiketlərinin hansı növünə aiddir? A) müraciət B) görüşmə C)
ayrılma D) alqış E) təbrik
40
Ədəbi dilin ilkin yaranan üslubudur:A)bədii üslub B)rəsmi üslub
C)publisistik üslub D)epistolyar üslub E)kargüzarlıq üslubu
41
İşlənmə tezliyini itirən müraciət formaları hansıdır?A) yoldaş,
vətəndaş B) cənab, xanım C) qardaşoğlu, bacı D) xala, oğlum
E) qonşu, əmi
42
Hansı düzgün nitqdir? A) ana yaxın-yaxın gəlib körpəsinə baxdı B)
Altay nənəsini qızışdırdı C) baba ayağa qalxmaq istədi, ancaq hələm
bacarmadı D) professor həmyerliləri ilə görüşüb, səmimi söhbətə
başladı E) vaxtilə müxtəlif işlərdə fəaliyyət göstərən professor indi
evdə dururdu
43
1.Sizin fikirinizlə şərik deyləm; 2.Mən başqa cür düşünürəm 3.bir
qədər ətraflı düşünün 4.icazə verin danışım 5.belə etməyin.
Bunlardan hansı etiraz etiketləridir? A)1,2,5 B)1,3,4 C)2,4,5 D)1,4,5
E,2,3,4
44
Nitqdə modal sözlərin funksialarına aiddir: 1.Nitqdə fikirin
formlaşmasına kömək edir 2.Nitqə əlavə məna çalarları verir 3. Nitqə
yekunluq və nəticə verir 4.Nitqdə fikirin dəqiq olmadığını göstərir
5.Nitqin izahını çətinləşdirir 6.Nitqdəki fikirlərə aydınlıq gətirir A)
1,2,4,5 B)1,2,3,6 C) 2,3,5,6 D)1,3,5,6 E)2,3,4,5
45
Düzgün nitq o nitq forması sayılır ki: A) obrazlılıq və məcazilikdən
geniş istifadə edilsin B) ancaq ümumişlək sözlərdən ibarət olsun C)
yığcamlıq, sadəlik tələblərinə əməl edilsin D) dilin fonetik, leksik,
qrammatik qayda-qanunları pozulmuş olsun E) terminlərdən istifadə
etməklə elmilik gözlənilsin
46
Ədəbi dilin qrammatik normasının əsas tələbi: A) sözün mənasına
bələd olmaq, onu düzgün işlətmək B) milli sözləri daha çox işlətmək
C) sözü düzgün tələffüz etmək və düzgün yazmaq D) sözlər və
cümlələr arasındakı əlaqələrin nitqdə düzgün qurulması E) məhəlli,
yerli sözləri nitqdə işlətmək
47
Müraciət etiketlərini göstərin: 1 Xanım! 2 Salam! 3 Əlvida! 4
Mübarək! 5 Var ol! 6 Cənab! A) 1, 2, 5 B) 1, 6 C) 2, 3, 4 D) 3, 4
E) 4, 5
48
Dilə aid edilən əlamətlərdən biri yanlışdır: A) mücərrəd işarələr
sistemindən ibarətdir B) dil əsadır C) özünəməxsus quruluşu, ifadə
imkanları yoxdur D) tarixən az dəyişikliklərə uğrayır E) ünsiyyət
vasitəsidir
49
Özləşmə anlayışına daxil olan xüsusiyyətlərdən biri səhvdir: A) ədəbi
dili etnik yaddaşına qaytarmaq B) alınma sözlərin bəzilərinə qarşılıq
tapmaq cəhdi C) alınma sözlərin milliləşdirilməsi cəhdi D) dildəki
bütün alınma termin və şəkilçilərin Azərbaycan ( türk) qarşılığı ilə
əvəzlənməsi E) ədəbi dili başqa dillərin təsirinə məruz qalmaqdan
xilas etmək cəhdi
50
Fonetik normanın pozulduğu cümləni tapın: A) bilənlər bilməyənlərə
desinlər B) gələnlər bir azdan kor-peşman dağılışdılar C) yiyərsən
qaz ətini, görərsən ləzzətini D) işi dayandırmağı əmr buyurublar E)
könlüm quşu qanad çalmaz sənsiz bir an Azərbaycan!
51
Nitqin düzgünlüyünün pozulması nədən yaranır? Ən tam olan cavabı
qeyd edin: A) nitqdə uzunçuluğa, təkrara yol verməkdən B)
orfoqrafiya qaydalarına əməl etməməkdən C) sözün leksik mənasını
bilməməkdən D) orfoepiya qaydalarına əməl etməməkdən E) dilin
fonetik, leksik və qrammatik quruluşunu bilməməkdən
52
Hansı fikir yanlışdır? A) gözəl nitq düzgün, dəqiq, səlis ifadəli
olmalıdır B) nitq canlı, maraqlı, emosional olmalıdır C) düzgün,
mədəni nitq dəqiq olmaya da bilər D) nitq dilə əsaslanmalı, onun
əsasında meydana çıxmalıdır E) zəngin dil mükəmməl nitqin əsasıdır
53
Ailə-məişət üslubunda istifadə olunmur A)elliptik cümlə B)söz cümlə
C)yarımçıq cümlə D)Sual cümlələri E)mürəkkəb cümlə
54
biri natiqliyin sahəsi deyil:A) bədii natiqlik B)siyasi natiqlik
C)inzibati-idarə natiqliyi D)işgüzar natiqlik E)publisistika natiqlik
55
"Biri qeyri-rəsmi müraciət etiketidir: A) xanım B) cənab C) bəy D)
qadası E) yoldaş
56
.....latın sözü olub "məruzə etmək", "məlumat vermək" mənasındadır:
A)raport B)referat C)protokol D)annotasiya E)reqlament
57
Nitqdə müəyyən emosionallıq, sözlə ifadəsi mümkün olmayan
cavablar gətirən vasitələr: 1 satira 2 jest 3 etiket 4 alleqoriya 5
mimika A) 1, 2 B) 3, 4 C) 2, 5 D) 3, 5 E) 2,3
58
"Jest" termininin izahı hansı cavabda daha dəqiq göstərilib? A)
dialekt sözdür B) üz əzələlərinin mənalı hərəkətidir C) razılıq
bildirən nitq etiketidir D) əl-qol hərəkətlərindən məqsədəuyğun
istifadə etməkdir E) düzgün nitqə verilən şərtlərdən biridir
59
1.Bir qədər səmimi olun 2.Səhvinizi etiraf edin 3.Həmişəki kimi
haqlısınız 4.Əvvəlcədən minnətdarlığımı bildirirəm. Hansı intizama
çağırma nitqinə aid deyil? A)1,2 B)3,4 C)1,3 D)1,4 E)2,3
60
"...hər bir xalqın dilində onun milli təfəkkürünə, etnoqrafiyasına
uyğun olaraq işlədilən ifadələrdir" cümləsində nöqtələrin yerinə
yazılmalıdır: A) nitq etiketləri B) nitq C) dil D) nitq fəaliyəti E)
natiqlik
61
Müraciət etiketlərinin haqqında hansı fikir səhvdir? A) müraciət
etiketləri rəsmi və qeyri-rəsmi olur B) nitq etiketlərinə nitq yarlıqları
da deyilir C) bütün nitq etiketləri müəyyən dövrdə işlənib sonra
ünsiyyətdən çıxır D) nitq etiketləri nitq mədəniyyətinin mühüm
göstəricisidir E) onlardan yerində istifadə səmimi münasibət yaradır
62
Xüsusi hazırlıq olmadan, bədahətən söylənilən nitqi hansı
terminlə ifadə etmək olar?A) bədii nitq B) bəlağətli nitq C)
spontan nitq D) monoloq E) rəsmi nitq
63
Biri nitqin prosodik imkanlarına aiddir: A) vurğu B) durğu
işarələri C) sözün yerində işlənməsi D) cümlənin düzgün
qurulması E) məntiqlilik
64
Biri müraciət etiketidir: A) bağışlayın! B) salamat qalın! C) Allah
rəhmət eləsin D) yaxşı yol! E) mübarək olsun!
65
Haradansa qulağıma yanıqlı bir səs toxundu – cümləsində
ədəbi dilin hansı norması pozulmuşdur? A) fonetik B)
qrammatik C) leksik D) fonetik, leksik E) fonetik, qrammatik
66
Nitq istisnaları nədir? A) ayrı-ayrı müəlliflərin nitqində köhnəlmiş
sözlərdən istifadə B) ədəbi dil normasının pozulması C) üslublardan
birinin ədəbi dildə aparıcı rol oynaması D) müəyyən ədəbi dil
normasının qeyri-məhdud işlənməsi E) ədəbi dildəki qeyri-normativ
hallar
67
"Nitq etiketi" birləşməsinin əsas tərəflərini hansı sözlə əvəz etmək
olar? A) danışıq B) mədəniyyəti C) fəaliyyəti D) yarlığı E) forması
68
Nə gözəl təsadüf, Sizi çöxdan gözləyirdik hansı nitk etiketlərinə
aiddir? A)sağollaşma B)qarşılama C)salamlaşma D)təəssüf
E)təşəkkür etmə
69
Bədii üslubun səciyyəvi xüsusiyyətləridir: 1.obrazlılıq 2.məcazilik
3.dəqiqlik 4söz və ifadə vasitələrindən istifadə A)1,2 B)1,2,4 C)3,4
D)2,4 E)1,3
70
təşkilat tərəfindən ayrılmış komissiyanın iştirakı ilə tərtib olunur.
Cinayət,dövlət, xüsusi formaları olur. Söhbət nədən gedir? A)akt
B)arayış C)protokol D)təqdimat E)hesabat
71
Biri yalnız dilçilik sahəsinə aiddir:A) üslubiyyat B) üslub
C) sənətkarlıq D) qoşma E) nitq
72
Biri adi intonasiyaya malikdir:A) sual cümləsi B) əmr cümləsi
C) nida cümləsi D) nəqli cümlə E) söz-cümlə
73
əməli yazıların sadə və ən çox işlənən formasıdır: A)arayış B)bildiriş
C)ərizə D)təliqə E)etibarnamə
74
Nitq mədəniyyəti filologiyanın elə bir sahəsidir ki, o, .........
Nöqtələrin yerinə yazılmalıdır:1 Dilin bütün sahələrində:
fonetik sistemində, lüğət tərkibində, qrammatik quruluşunda
mövcud olan bütün qanunlara əməl olunmasını tələb edir
2 Nitqin məzmununun gözəl, danışığın aydın və dinləyənin
səviyyəsinə uyğun olmasına diqqət yetirir 3 Natiqlik
bəstəkarlıq və rəssamlıq kimi bir sənətdir 4 Nitq
mədəniyyətinin konkret predmeti vardır 5 Nitq mçədəniyyətinə
yiyələnmək hər kəsin işi olmalıdır A) 1,2,3 B) 4,5 C) 1,2,5 D)
1,4 E) 1,3,5
75
Nitqin aydınlığına aid olan şərtləri seçin. 1. mövzu əvvəlcədən
öyrənilməli 2.lazımı material hazırlanmalı 3.terminlərdən istifadə
olunmalı 4.arqolardan istifadə olunmalı 5. düzgün diksiya,
intonasiya seçilməlidir. A)1,2,3 B)1,2,5 C)2,4,5 D)2,3,5 E)1,2,4
76
Biri məhkəmə nitqinə aiddir:A) çıxış B) məruzə C) yubiley
nitqi D) ittiham nitqi E) mühazirə
77
Normalardan ən çox dəyişikliyə uğrayan hansıdır7 A)fonetik
B)leksik C)qrammatik D)leksik,fonetik E)leksik,qrammatik
78
İsmin hansı hal şəkilçisi bəzən yazılışından fərqli tələffüz olunur? A)
yönlük B) yiyəlik C) təsirlik D) yerlik E) çıxışlıq
79
Diplomatik natiqliyə aiddir: A)mitinqlərdə çıxışlar B)hərbi
paradlarda çıxışlar C)siyasi konfransda çıxışlar D)beynəlxalq
konfransda çıxışlar E0prezidentin ölkə vətəndaşlarına müraciəti
80
"Məhsul şəxs qarşısında başqalarının monoloji nitqi ....... adlanır".
Nöqtələrin yerinə nə yazılmalıdır? A)Mühazirə B)Çıxış C)Məruzə
D)Müsahibə E)Dioloji
81
"Mən, sən və müəllimlər iclasda iştirak edəcəklər" cümləsində ədəbi
dilin hansı norması pozulmuşdur? A) leksik B) fonetik C)
qrammatik D) leksik və fonetik E) fonetik və qrammatik
82
Monoloji nitqin yazılı forması sayılır. A)müzakirə B)müsahibə
C)çıxış D)məktub E)mühazirə
83
Bunlardan birinin konkret predmetini müəyyənləşdirmək çətindir: A)
fonetika B) leksika C) frazeologiya D) nitq mədəniyyəti E)
qrammatik
84
məhkəmə natiqliyində söylənən nitqlərə daxil deyil A)vəkilin nitqi
B)nüddəhimin nitqi C)prokrorun nitqi D)məhkəmənin nitqi
E)lektorun nitqi
85
1.Yazışmanın ən qədim növü hesab olunur . 2.Daxili və yazılı nitq
formasında öz əksini tapır. 3.Münasibətdən asılı olaraq müəyyən
müraciət etiketlərindən istifadə olunur.4.Əsasən terminlərdən istifadə
olunur 5. konkret olur Bunlardan hansı məktuba aiddir? A)1,4,5
B)1,2,3 C)2,4,5 D)1,4,5 E)1,3,4
86
“Mimika” nə deməkdir? A) Razılıq bildirən nitq etiketidir
B) Üz əzələlərinin mənalı hərəkətidir C) Dialekt sözüdür D)
Əl-qol hərəkətləridir E) Nitqin şərtlərindən biridir
87
İlk növbədə cümlələr məntiqi cəhətdən düzgün qurulmalı, dilin
fonetik , leksik, qrammatik normaları pozulmamalıdır. Bu nitqin
hansı keyfiyyətidir? A)Dəqiqliyi B)Aydınlığı C)Təmizliyi
D)Düzgünlüyü E)Yığcamlılığı
88
Şifahi nitqin əsas xüsusiyyətlərinə aid deyil. A)mürəkkəb cümlələr
B)sadə cümlələr C)jestlər D)intonasiya E)ümumişlək sözlər
89
"Şagirdlərin ikisi dərsə hazır gəlməmişdilər" cümləsində ədəbi dilin
hansı norması pozulmuşdur? A) fonetik B) leksik C) qrammatik D)
leksik və qrammatik E) orfoqrafik
90
”Mənbə” sözünün türk mənşəli qarşılığı: A) çağdaş B) durum
C) qaynaq D) əyləc E) bölgə
91
Hər bir xalqın dilində onun milli təfəkkürünə, etnoqrafiyasına
uyğun olaraq işlənən ifadələr adlanır:A) mimika B) nitq C) jest
D) nitq etiketləri E) nitq istisnası
92
Anar qapının qulpundan tutub dayanmışdı – cümləsində ədəbi
dilin hansı norması pozulmuşdur? A) qrammatik B)
leksik C) fonetik D) fonetik, leksik E) leksik, qrammatik
93
Yarımçıq cümlələr daha çox hansı nitq üçün səciyyəvidir?A)
monoloji nitq B) bədii nitq C) akademik nitq D) dini nitq
E) məişət nitqi
94
Leksik normaya əməl etmək üçün verilən şərtlərdən biri səhvdir:
A)sözü yerində və dəqiq işlətmək B)artıq sözlərdən qaçılmaq
C)Mübtəda ilə xəbərin yerini dəyişdirmək D)Sözün mənasına bələd
olmaq E)Sözü düzgün işlətmək
95
Dəqiqlik hansı üslubun səciyyəvi xüsusiyyətləridir? A)Bədii
B)Publisistik C)Elmi D)İşgüzar E)Ailə-məişət
96
Nitqin təmizliyini pozan amillərdən deyil. A)dialektlər B)tufeyli
sözlər C)jarqonlar D)vulqarizmlər E)sözlərin yanlış tələfüzü
97
Əvvəlcədən minətdarlığımı bildirirəm, Allah sizdən razı qalsın .........
Etiketinə aiddir. A)təəssüf B)hal-əhval C)üzürxahlıq D)təşəkkür
E)sağollaşma
98
Nitq mədəniyyətinin birinci şərti: A) nitqin dəqiqliyi B) nitqin
düzgünlüyü C) nitqin ifadəliliyi D) nitqin elmiliyi E) nitqin
sərbəstliyi
99
........... kobud sözdür, nitq qüsuru sayılır, amma bədii əsərdə
obrazın dilində müəyyən məqsədlə işlədilə bilər: A) sarkazm
B) varvarizm C) nitq istisnaları D) frazeoloji birləşmə E)
vulqarizm
100
Biri ədəbi simalara (sənətkarlara) aiddir: A) düzgünlük
B) dəqiqilik C) ifadəlilik D) təmizlik E) aydınlıq
101
Dilə aid edilən əlamətlərdən biri yanlışdır: A) mücərrəd işarələr
sistemindən ibarətdir B) dil əsadır C) özünəməxsus quruluşu, ifadə
imkanları yoxdur D) tarixən az dəyişikliklərə uğrayır E) ünsiyyət
vasitəsidir
102
Poetik funksiya daşıyan ifadələr:1. Soyuq hava 2. Acı söz
3.ləkəli köynək 4. Daş qəlb 5. Polad bilək 6. Şəlalə saçlar
7. İsti paltar 8. Şirin çay A) 1,3,7,8 B) 2,4,5,6 C) 2,1,3,6
D) 4,5,7,8 E) 3,4,6,8
103
"Mədəniyyət" termini ilk dəfə kim işlətmişdi? A)A.Fergüson
B)A.Axundov C) N.Trubbetskoy D)H.Mirzəzadə E)A.İ.Gertsen
104
İctimai-siyasi natiqliyə aid deyil.A)İctimai nitq B)Mitinqdə çıxışlar
C)Xarici konfranslarda çıxışlar D)Siyasi mövzuda çıxışlar E)Siyasi
mövzuda məruzə
105
Hələlik, salamat qal, görüşənə qədər ifadələri nitq etiketlərinin hansı
növünə aiddir? A) alqış B) ayrılma C) müraciət D) təbrik E)
görüşmə
106
Xəbər mübtəda ilə uzlaşmırsa, ədəbi dilin hansı norması pozulmuş
sayılır? A) orfoepik B) orfoqrafik C) leksik D) həm leksik həm
qrammatik E) qrammatik
107
..........danışıq dilində uzunçuluğun qarşısını alan fonetik-semantik
hadisədir. Nöqtələrin yerinə nə yazılmalıdır? A)vurğu B)pauza
C)intonasiya D)temp E)fasilə
108
Əməli yazı örnəklərindən biri şəxsin özü tərəfindən hazırlana
bilməz:A) ərizə B) tərcümeyi-hal C) reklam D) elan E) arayış
109
Biri mədəni nitqin əlaməti deyil:A) ardıcıllıq B) aydınlıq C)
təsirlilik D) müraciət etiketləri E) məntiqlilik
110
Akademik nitqin inkişafında.........................daha çox rolu
vardır. Nöqtələrin yerinə yazılmalıdır:A) ali məktəblərin
B) orta məktəblərin C) bağçaların D) konfransların E) ailənin
111
Bu üslubda yığcamlıq, konkretlik, məntiqlilik əsas yer tutur,
çoxmənalılığa yol verilmir, düstur və qrafiklərdən istifadə
olunur:A) məişət B) bədii C) publisistik D) rəsmi-işgüzar
E) elmi
112
Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın:Qanun, qərar, sərəncam... A)
protokol, reklam B) anons, elan C) fərman, əmr D) izahat,
arayış E) ərizə, qərar
113
Biri bədii dilə aid deyil:A) kütləvilik B) emosionallıq C)
obrazlılıq D) məcazilik E) poetiklik
114
Məntiqi ardıcıllığı tamamlayın:Bildiriş, arayış, izahat... A)
protokol, reklam B) qanun, elan C) sərəncam, akt D) fərman,
ərizə E) əmr, qərar
115
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin beynəlxalq forumda
Qarabağ məsələsi ilə bağlı çıxışı natiqliyin hansı sahəsinə
aiddir? A) siyasi B) bədiii C) elmi D) inzibati-idarə E)
akademik
116
Birinin sinonimi “mükalimə” sözüdür:A) monoloq B) poliloq
C) temp D) pauza E) dialoq
117
Dialoji nitq dada çox hansı nitq üçün səciyyəvidir:A) məişət
nitqi B) bədii nitq C) elmi nitq D) rəsmi nitq E) publisistik nitq
118
Nitqin təsir güçünü artırır. A)epitet B)metofora C)təşbeh
D)metonimya E)sinekdoxa
119
Terminlər hansı dil üçün səciyyəvidir?A) bədii dil B) elmi dil
C) rəsmi-işgüzar dil D) məişət dili E) publisistik dil
120
Biri ancaq şifahi nitq üçün səciyyəvidir:A) fikirləri
əsaslandırmaq B) aydınlıq C) jest D) yığcamlıq E) inandırıcılıq
121
Biri rəsmi sənəddir:A) arayış B) hesabat C) ərizə D) sərəncam
E) reklam
122
Biri yazılı nitqə aiddir:A) diksiya B) orfoqrafiya qaydaları
C) temp D) orfoepiya qaydaları E) pauza
123
Biri danışıq etikasına aiddir:A) müraciət qaydaları B) asta
danışmaq C) danışmamaq D) əyləşmədən danışmaq E) fikri
yazılı şəkildə ifadə etmək
124
Nitq mədəniyyətində əsas məsələdir:A) iltisaqiliyə əməl etmək
B) nitqin ifadəliliyi C) nitqin dəqiqliyi D) ədəbi dilin
normalarına əməl etmək E) nitqin üslubunu tapmaq
125
Nitqin ünsiyyət növlərinə aid olanları seçin. 1.yazılı 2.dialoq
3.monoloq 4.daxili 5.şifahi 6.poliloq A)1,5 B)1,4,5 C)2,3,6
D)2,3 E)1,5,6
126
Biri şifahi ədəbi dil normasıdır. A)leksik B)orfoepik C)fonetik
D)qrammatik E)orfoqrafik
127
Ekran nitqinin sinonimi hansıdır?A) telenitq B) məişət nitqi
C) xütbə nitqi D) yubiley nitqi E) çıxış
128
Mədəni nitq üçün, ilk növbədə, tələb olunur: 1 Dilin səlisliyi,
ifadə imkanlarının genişliyi 2 İnsanı əhatə edən əşya və ya
hadisələri əks etdirmək 3 Həmin dildən istifadə edənlərin ifadə
imkanlarının genişliyindən, səlisliyindən düzgün faydalanmaq
vərdişlərinin olması 4 Ən müvafiq, üslub baxımından ən
uğurlu dil vasitəsini tapmaq A) 1,3 B) 1,2 C) 2,4 D) 3,4 E) 1,4
129
"Sən də, Murad da karikatura çəkməkdə çox mahirsən" cümləsində
ədəbi dilin hansı norması pozulmuşdur? A) leksik B) orfoqrafik C)
qrammatik D) orfoepik E) həm orfoqrafik, həm də orfoepik
130
Biri fonetik üslubiyyata aiddir:A) metafora B) alliterasiya
C) ellipsis D) epitet E) frazeoloji birləşmə
131
"Ömrün uzun olsun", "canın sağ olsun!", "bəxtin ağ olsun!"
nümunələri nitq etiketlərinin hansı növünə aiddir? A) müraciət B)
təbrik C) görüşmə D) alqış E) ayrılma
132
Bu üslub üçün həm təsviri, həm də analitik dil səciyyəvidir:A)
məişət üslubu B) bədii üslub C) publisistik üslub D) rəsmi-
işgüzar üslub E) elmi üslub
133
Publisistik üslubun əlamətlərinə aid deyil. A)aydınlıq B)təsirlilik
C)xalq dilinə yaxın olmaq D)anlaşıqlıq E)xalq dilinə uzaqlıq
134
Biri leksik üslubiyyata aiddir: A) təkrir B) alliterasiya C)
ellipsis D) epitet E) assonans
135
Monoloji nitqin növlərinə aid deyil. A)Nəqletmə, təsviri
B)Daxili,lirik C)Təbliği, inandırma D)müsahibə,müzakirə
E)Məlumatverici, lirik
136
Yaradıcı xarakter daşıyır. Izaha geniş yer verilir. Dinləyicinin bilik və
yaş səviyyəsi nəzərə alınır, faktlara, dəlilərə əsaslanır. Deyilənlər
nəyə aiddir: A)məruzə B)mühazirə C)çıxış D)müzakirə E)müsahibə
137
Hansı cümlələrdə qrammatik norma pozulmuşdur? 1 Bilirəm ki,
məndən narazısan 2 Dostlar bir yerə yığışdı və tədbir tökdü 3 Sinif
rəhbəri Həsəni çağırıb tapşırıq verdi 4 Çapdırır atını birbaşa dünya 5
Evimizin yanında dayanıb onu gözləyirdim 6 Sən də vəfasızsan bu
dünya kimi A) 2, 4, 5 B) 3, 4, 6 C) 2, 5, 6 D) 2, 4, 6 E) heç
birində
138
Hər hansı bir şəxsin həyatının müəyyən mərhələsini əks
etdirən və şəxsi imza ilə təsdiq olunan əməli yazı növü:A)
ərizə B) hesabat C) akt D) əmr E) tərcümeyi-hal
139
Biri mədəni nitqin əsas əlamətlərindən biridir:A) intonasiya
B) aydınlıq C) temp D) inversiya E) pauza
140
Nitqin ifadəliliyini zənginləşdirən amillər hansılardlr?
A)emosionallıq, obrazlılıq, ekspresivlilik B)yığcamlıq, dəqiqlik
C)aydınlıq,düzgünlük D)təsirlilik, ifadəlilik E)intonasiya , dəqiqlik
141
Nitqin ünsiyyət formalarıdır. A)yazılı, şifahi B)monoloq C)dioloq
D)poliloq E)monoloq, dioloq, poliloq
142
Müraciət etiketlərinin haqqında hansı fikir səhvdir? A) müraciət
etiketləri rəsmi və qeyri-rəsmi olur B) nitq etiketlərinə nitq yarlıqları
da deyilir C) bütün nitq etiketləri müəyyən dövrdə işlənib sonra
ünsiyyətdən çıxır D) nitq etiketləri nitq mədəniyyətinin mühüm
göstəricisidir E) onlardan yerində istifadə səmimi münasibət yaradır
143
Nitqin təsirli olması üçün hansı şərtlər lazımdır? 1.Nitq üçün aktual
mövzunun seçilməsi 2.ifaçılıq qabiliyyətinə malik olmaq 3.qarşıya
qoyulan problem maraq doğurması 4.nitqin cəlbedici olması 5. aydın
nitq, diksiya tələb edir A)1,3,4 B)1,2,5 C)1,2,3 D)2,4,5 E)2,3,5
144
Dil və nitqin fərqli xüsusiyyətlərinə aiddir: 1.dil subyektiv, nitq
obyektivdir 2.dil ictimai, nitq psixi hadisədir 3.dil fərdi, nitq
ümumidir 4.dil dəyişməz, nitq dinamikdir 5.dil material, nitq
məlumatdır A)1,3,5 B)1,3,4 C)2,4,5 D)1,2,5 E)2,3,4
145
Nitqin fonetik parçaları sırasına daxil olmur:A) heca B) səs C) ibarə
D) vurğu E)qitə
146
Üslubların biri varvarizm, vulqarizm və dialektizmlərin
işlənməsinə yol verir:A) bədii üslub B) elmi üslub C) rəsmi-
işgüzar üslub D) məişət üslubu E) publisistik üslub
147
Mürəkkəb cümlələrdən ən çox hansı üslubda istifadə
olunur?A) bədii üslub B) elmi üslub C) rəsmi-işgüzar üslub
D) məişət üslubu E) publisistik üslub
148
Nitqin bu növü toy mərasimlərinə aiddir: A) Məruzə B) masabəyi
nitqi C) ittiham nitqi D) hakim nitqi E) başsağlığı nitqi
149
"Düşmənlə aparılan ağır döyüşlərdən birində qəhrəmancasına vəfat
etdi" cümləsində ədəbi dilin hansı norması pozulmuşdur? A) leksik
B) orfoqrafik C) leksik, qrammatik D) orfoqrafik, leksik E)
qrammatik
150
Biri bədii dilə aid deyil:A) kütləvilik B) emosionallıq C)
obrazlılıq D) məcazilik E) poetiklik
151
Bunlardan biri bədii üslubda “emosionallıq” sözünün
sinonimidir: A) ellipsis B) intonasiya C) ekspressivlik D)
inversiya E) alliterasiya
152
Hansı sənədlərdə bəzən obrazlılıq da ola bilər? 1. bəyanat
2. ərizə 3. Manifest 4. Elan 5. Qərar 6.əmr A) 4,6 B) 2,4
C) 5,6 D) 1,3 E) 3,5
153
Biri başsağlığı etiketi deyil:A) Belə dərdli vaxtda təsəlliverici
söz tapmaq çətindir B) Xəbər məni çox mütəəəssir etdi C)
Allah kömək olsun! D) Allah rəhmət eyləsin! E) Balaları
torpağı sanı yaşasınlar!
154
Yanlış fikri göstərin: A) Mədəni inkişaf dildə də özünü
göstərir B) Dil faktları xalqın mədəni tarixi haqqında məlumat
verirC) Elmi dil və xalq danışıq dilinin sintezi “elmi-kütləvi
üslub” deyilən bir nitq forması yaradır D) Mədəni inkişaf
dialektin sosial işlənməsini məhdudlaşdırır E) Şifahi ədəbi dil
orfoqrafik normalara tabe olur
155
Biri psixoloji funksiya da daşıyır: A) diksiya B) pauza C) temp
D) vurğu E) intonasiya
156
Quruluş baxımından sadə olan nitq: A) monoloq B) pololoq
C) dialoq D) müsahibə E) müzakirə
157
Tarixini daha yaxşı bildiyimiz türk dövlətlərindən biri də Hun
dövləti, yaxud imperiyasıdır ki, I minilliyin ortalarındanbizim
eranın V əsrinə qədər mövcud olmuşdur – nümujnə natiqliyin
hansı sahəsinə aid edilməlidir?A) inzibati-idarə natiqliyi B)
bədii natiqlik C) siyasi natiqlik D) işgüzar natiqlik E)
akademik natiqlik
158
Qrammatik normaların gözlənilməsi, ilk növbədə, təmin edir:
A) nitqin düzgünlüyünü B) nitqin dəqiqliyini C) nitqin
ifadəliliyini D) nitqin konkret və yığcamlığını E) ədəbi
tələffüzü
159
Biri sintaktik üslubiyyata aiddir: A) metafora B) alliterasiya
C) ellipsis D) epitet E) assonans
160
Fikirlərdən biri səhvdir: A) rəmzi mənalardan ideoqrafik yazıda
istifadə olunur B) lüğətçilik dilçiliyin praktik sahəsi olub, lüğətlərin
tərtibi prinsiplərini öyrənir C) dialektologiya sözlərin mənşəyini
öyrənir D) şifahi ədəbi dil orfoepik normalara tabe edir E)
Azərbaycan dilinin leksik normasının keyfiyyətini leksika müəyyən
edir
161
Müraciət etiketlərinin haqqında hansı fikir səhvdir? A) müraciət
etiketləri rəsmi və qeyri-rəsmi olur B) nitq etiketlərinə nitq yarlıqları
da deyilir C) bütün nitq etiketləri müəyyən dövrdə işlənib sonra
ünsiyyətdən çıxır D) nitq etiketləri nitq mədəniyyətinin mühüm
göstəricisidir E) onlardan yerində istifadə səmimi münasibət yaradır
162
Professorun auditoriyada oxuduğu mühazirə natiqliyin hansı növünə
aiddir? A) siyasi B) bədii C) işgüzar D) akademik E) inzibati-idarə
163
Baş həkimin xəstəxana işçiləri və həkimlərlə keçirdiyi iclasdakı çıxışı
natiqliyin hansı növünə aiddir? A) siyasi B) bədii C) işgüzar D)
akademik E) inzibati-idarə
164
Bu üslublardan biri haqqında “zarafat üslubu” ifadəsi işlədilir: A)
məişət üslubu B) bədii üslub C) satira üslubu D) hekayə üslubu E)
yumor üslubu
165
Biri diskussiya mədəniyyətinə aiddir: A) monoloq B) spontan nitq C)
dialoq D) təkrar nitq E) məhkəmə nitqi
166
Biri məişət natiqliyinə aiddir: A) çıxış B) məruzə C) yubiley nitqi D)
ittiham nitqi E) mühazirə
167
Biri nitqin prosodik imkanlarına aiddir: A) vurğu B) durğu işarələri
C) sözün yerində işlənməsi D) cümlənin düzgün qurulması E)
məntiqlilik
168
Natiqliyin növlərindən biri daha çox elmi xarakter daşıyır: A)
məhkəmə natiqliyi B) dini natiqlik C) məişət natiqliyi D) bədii
natiqlik E) akademik natiqlik
169
Natiqliyin növlərindən biri ittihamedici və müdafiəedici xarakterə
malikdir: A) akademik natiqlik B) bədii natiqlik C) dini natiqlik D)
siyasi natiqlik E) məhkəmə natiqliyi
170
Sözün düzgün yazılışı hansı norma ilə tənzimlənir? A) leksik norma
B) fonetik norma C) qrammatik norma D) semantik norma E)
frazeoloji norma
171
Düzgün cavab hansıdır? A) Düzgün olmayan jest gülüş doğura bilər
B) Nitqdə mimikasız keçinmək olar C) Usta natiq jestsiz də təsirli
nitq söyləyə bilər D) Jestləri natiqlər eynilə tətbiq edirlər E) Düzgün
olmayan nitq gülüş doğura bilər.
172
Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları ilə bağlı fikirlərdən biri
səhvdir: A) Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları müəyyən
təkamülün məhsuludur B) Bu normalar dilin dialekt, yaxud
şivələrindən, xalq danışıq dilindəki qeyri-mükəmməl ifadələrdən
fərqlənir C) Müasir Azərbaycan ədəbi dili fonetik, leksik-semantik və
qrammatik normalar əsasında fəaliyyət göstərir D) Bu normalarda
flektiv dil tipinin tələbləri əsas götürülür E) Ədəbi dilin normaları
onun nisbi sabitliyini, əhatəliliyini təmin edir, dilin daxili quruluşunu
əks etdirir
173
Nitq mədəniyyəti filologiyanın elə bir sahəsidir ki, o... . Nöqtələrin
yerinə yazılmalıdır: 1. Dilin bütrün sahələrində: fonetik sistemində,
lüğət tərkibində, qrammatik quruluşunda mövcud olan bütün
qanunlara əməl olunmasını tələb edir. 2. Nitqin məzmununun gözəl,
danışığın aydın və dinləyənin səviyyəsinə uyğun olmasına diqqət
yetirir. 3. Natiqlik bəstəkarlıq və rəssamlıq və s. kimi bir sənətdir.
4.Onun konkret predmeti vardır. 5. Ona yiyələnmək hamının, hər
kəsin işi olmalıdır A) 1,2,3 B) 4,5 C) 1,2,5 D) 1,4 E) 1,3,5
174
“Ədəbi dilin” normalarına uyğun gəlməyən dil vahidləri nitqdə
işlədilməməlidir fikri nitqin hansı əlamətinə aiddir? A) nitqin
təmizliyi B) nitqin aydınlığı C) nitqin məntiqliliyi D) nitqin sadəliyi
E) nitqin mürəkkəbliyi
175
Biri danışanın özü ilə əlaqələnən nitqdir: A) İclas nitqi B) xarici nitq
C) daxili nitq D) spontan nitq E) mədəni nitq
176
Tarixən daha qədim nitq forması: A) dini natiqlik B) məhkəmə
natiqliyi C) akademik natiqlik D) bədii natiqlik E) siyasi natiqlik
177
Şifahi nitqdə daha geniş yer verilir: A) bütöv cümlələrə B) nida
cümlələrinə C) sual cümlələrinə D) yarımçıq cümlələrə E) mürəkkəb
cümlələrə
178
Ekspessivlik vasitələrindən istifadə hansı üslub üçün səciyyəvidir?
A) elmi B) publisistik C) bədiii D) rəsmi E) məişət
179
......................dedikdə, üsluba uyğun olan ən yayarlı dil vahidinin
işlənməsi başa düşülür: A) nitqin yığcamlığı B) nitqin məzmunu C)
məntiqlilik D) inandırıcılıq E) nitqin ifadəliliyi
180
Funksional üslubun yazılı formasına aid deyil : A)Elmi üslub B)Sadə
danışıq üslubu C)Şəxsi yazışma D)rəsmi üslub E)Publisistik üslub
181
“Mədəniyyət” terminini ilk dəfə kim işlətmişdir?A) M.F.Axundzadə
B) N.Gəncəvi C) V.Şekspir D) A.Fergüson E) Sədi
182
Birinin fizioloji əhəmiyyəti vardır: A) pauza B) temp C) vurğu D)
intonasiya E) melodiya
183
Natiqliyin növlərindən biri ittihamedici və müdafiəedici xarakterə
malikdir: A) akademik natiqlik B) bədii natiqlik C) dini natiqlik D)
siyasi natiqlik E) məhkəmə natiqliyi
184
Yarımçıq cümlələr daha çox hansı nitq üçün səciyyəvidir? A)
monoloji nitq B) bədii nitq C) akademik nitq D) dini nitq E)
məişət nitqi
185
Örnəklərin birində ədəbi dilin leksik norması pozulmuşdur: A)
Burada otun, suyun, torpağın da yaddaşı var B) Mən dostumla bir-iki
kəlmə kəsməyə, ona təsəlli verməyə ehtiyac duyurdum C) Toyuqlar
yuvalarından çıxıb dən yemək üçün həyətə dağılışdılar
D) Analıq hüququ dünyada, məncə, “Ana” kəlməsindən
başlanmalıdır E) Mən ürəyəm, döyünməsəm, ölərəm
186
Fikirlərdən biri yanlışdır: A) Bədii üslub ən qədim və aparıcı
üslubdur B) Publisistik üslub ən kütləvi üslubdur C) Elmi üslub
terminlərlə yazıldığına görə bədii və publisistik üslub qədər geniş
ifadə imkanları qazanmamışdır D) Elmi üslub üçün sadə cümlələr
xarakterikdir E) Məişət üslubu yazılı ədəbi dildən sonra bir zəruri
nitq norması olaraq yaranmışdır
187
Biri leksik normanın tələbi deyil: A) Leksik normanın keyfiyyətini
milli leksika müəyyən edir B) Leksik normada digər normalara
nisbətən dəyişiklik daha tez olur C) Bu norma hər bir şəxsdən sözün
mənasına bələd olmağı, sözü düzgün, yerində işlətməyi tələb edir D)
Sözü məcazi mənada işlətmək, onu həqiqi mənadan uzaqlaşdırmaq
leksik normanı pozmaq deməkdir E) Leksik normanın tələbinə görə,
ədəbi dildə söyüşlərə, loru, yaxud kobud sözlərə, dialekt sözlərinə yol
verilmir
188
Diksiyanın pozulması səbəblərindəndir: A) auditoriyanın təşkil
edilməməsi B) jest və mimikadan istifadə etməmək C) danışma
zamanı nəfəsin düzgün tənzim olunmaması D) mətnin əvvəldən
hazırlanması E) dinləyicilərin sayca azlığı
189
Biri növbələşən canlıə ünsiyyət danışığıdır: A) Çıxış B) fərman C)
dialoq D) monoloq E) mühazirə
190
"Çatlayır, xan bacı, qəmdən ürəyim" ədəbi dilin hansı norması
pozulub?A)Fonetik B)Leksik C)Orfoepik D)Orfoqrafik
E)Qrammatik
191
Biri monoloji nitqə aiddir: A) mükalimə B) mübahisə C) müzakirə
D) elmi nitq E) məruzə
192
Əvvəldən planlaşdırılmış nitq adlanır: A) daxili nitq B) xarici nitq C)
monoloji nitq D) spontan nitq E) təşkil olunmuş nitq
193
Kütləvi informasiya vasitələrinə aiddir: A) ekran nitqi B) bədii nitq
C) siyasi nitq D) elmi nitq E) dini nitq
194
Beynəlxalq icmalçıların nitqi natiqliyin hansı sahəsinə aiddir:
A) siyasi B) akademik C) inzibati-idarə D) bədii E) işgüzar
195
Nitq mədəniyyəti adlanır:
A) nitqin təzahürü üçün lazım gələn
ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemi B) nitqin
ifadəliliyinə əməl etmək C) insanın dilə və nitqə münasibəti
D) insanların ədəbi dilin müəyyənləşmiş normalarına
yiyələnməsi və gündəlik ünsiyyətdə ona əməl etməsi E) fikrin
ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsinin seçilməsi
196
Dilə aid edilən əlamətlərdən biri yanlışdır: A) mücərrəd işarələr
sistemindən ibarətdir B) dil əsadır C) özünəməxsus quruluşu, ifadə
imkanları yoxdur D) tarixən az dəyişikliklərə uğrayır E) ünsiyyət
vasitəsidir
197
Qonşuların hamısı onun gələcəyini eşitmişdilər cümləsində ədəbi
dilin hansı norması pozulub? A) qrammatik B) leksik C) orfoepik
D) leksik, orfoqrafik E) fonetik
198
Biri dilin səs sisteminin üslub imkanlarını müəyyənləşdirir: A) leksik
üslubiyyat B) fonetik üslubiyyat C) morfoloji üslubiyyat D) sintaktik
üslubiyyat E) frazeoloji üslubiyyat
199
Biri hüzn mərasimlərinə aiddir: A) Vida nitqi B) Məruzə C)
masabəyi nitqi D) ittiham nitqi E) hakim nitqi
200
Biri nitqin qrammatik norması ilə bağlıdır: A) vurğu B) durğu
işarələri C) sözün yerində işlənməsi D) cümlənin düzgün qurulması
E) məntiqlilik
Dostları ilə paylaş: |