Giriş Günümüzde pompalar kendilerine oldukça geniş bir kullanım alanı bulmuşlardır. Tarımda, sulamada, endüstride, özellikle kimya sanayiinde, ham maddenin iletilmesinde

1. 
   Giriş
   

Günümüzde pompalar kendilerine oldukça geniş bir kullanım alanı bulmuşlardır. Tarımda, sulamada, endüstride, özellikle kimya sanayiinde, ham maddenin iletilmesinde, tesislerin ve konutların su ihtiyacının karşılanmasında ve bir çok alanlarda pompalardan yararlanılmaktadır. Endüstride pompa iki amaç için kullanılır. Bunlar devir daim ettirmek ve nakil etmektir. En çok kullanılan şekli nakil amacıyla olanıdır.

0. 
   Pompalar Hakkında Genel Bilgi
   

Pompa içine çektiği akışkana kinetik ya da potansiyel enerji kazandırmaya yarayan aygıttır. Pompa genellikle akışkanları bir yerden bir yere iletmeye daha yükseğe çıkarmaya gazları sıkıştırıp kapalı kapıların içindeki gazları boşaltmaya yarar. Pompalar çok çeşitlidir. En basit pompa bir silindir içinde hareket eden bir piston ve uygun sübablardan oluşur. Piston yerine kimi pompalarda (örneğin benzinli motorların yakıt pompalarında) bir gövdeleri içinde, akışkana momentum kazandıran bir fan (pervane) bulunur. Fanı bir salyangoz içinde dönen pompalara SANTRİFÜJ POMPA denir. Akışkanın pompaya temas etmemesi gerekiyorsa (nükleer reaktörlere olduğu gibi) elektromanyetik pompa kullanılır. Bu tür pompalarda, bir elektrik akımı ve buna dik bir manyetik alan kullanılarak iletken olan akışkanın, her ikisine dik bir açı altında akması sağlanır.
Pompalar, enerjinin akışkana uygulanış biçimine göre sınıflandırılır;

1. 
   Hacimsel (Volümetrik) yer değiştirme.
   
2. 
   kinetik enerji eklenmesi.
   
3. 
   Elektromagnetik kuvvet.
   

Bir akışkanın yeri mekanik olarak ya da bir başka akışkanın aracılığıyla değiştirilebilir. Akışkana kinetik enerji, akışkanı hızla döndürerek ya da akış yönünde bir itme vererek eklenebilir. Elektromagnetik kuvvet kullanabilmek için, pompalanan akışkanın iyi bir elektrik iletkeni olması gerekir. Gazların taşınması ya da basınçlarının arttırılmasında kullanılan pompalara sıkıştırıcı (kompresör), üfleç ya da fan denir. Yer değişiminin mekanik yolla gerçekleştirildiği pompalara pozitif yer değiştirmeli ya da volumetrik pompalar denir. Hızla dönen bir pervanenin yardımıyla akışkana kinetik enerji yükleyen pompalara da kinetik pompa denir.

Genel olarak söylenecek olursa, pozitif yer değiştirmeli pompalar görece az miktardaki akışkanı yüksek basınçla hareketlendirir, kinetik pompalar ise daha büyük miktardaki akışkanı daha düşük basınçla iter.

0. 
   Santrifüj Pompa
   

Bir gövde içinde yer alan kanatlı bir pervanede (Çark) oluşan bu pompalarda sıvı, bir girişten çarkın ortasına iletilir. Basınç, sıvının çarkla döndürülmesiyle elde edilir.
Bir santrifüj pompada sıvının izlediği yol şu şekildedir. Çarkın emiş tarafında meydana gelen vakum nedeniyle sıvı çarkın kanatları arasına girer. Çark kanatları arasından geçen sıvı, çarkın dönü hareketleriyle büyük teğetsel bir hız kazanır. Çark kanatları ile çarkın ön ve arka profili tarafından sınırlanan kanallar arasında sıvı çarkın çıkış tarafına doğru dönme hareketi esnasında meydana gelen santrifüj kuvvetler etkisiyle itilir. Bu şekilde oluşan hareket, sıvının devamlı akışını ve pompanın emme etrafındaki emişini sağlar. Çark kanatları büyük bir teğetsel hızla terk eden sıvının içerdiği kinetik enerji, sabit difüzör kanatları arasında salyangoz boşluğunda basınç enerjisine çevrilir.
Artı yer değiştirmeli pompanın tersine santrifüj pompanın basma valfi yoktur. Belirli bir dönme hızıyla en yüksek basınç elde edilir. Bu tür bir pompanın bir hidrodinamik pompa olduğu söylenebilir. Bütün sıvılarda kullanılmaya elverişlidir. Plastikten, bronzdan, titanyum ve tantal gibi maddelere kadar her türlü maddeden yapılabilir.