Hisob va biznes

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI

IQTISODIYOT FAKULTETI
“HISOB VA BIZNES” KAFEDRASI
“BUXGALTERIYA HISOBINING AXBOROT TIZIMLARI” FANIDAN



1-AMALIY MASHG’ULOTI
Mavzu: Korxona moliyaviy rejasining prognozi

Bajaruvchi: BXT-2 gurux talabasi:

Abdusalomova D.Q.

Tekshirdi: Sultanova S.M.

TOSHKENT-2023
1- AMALIY MASHG’ULOT

Elektron jadvallarining funkzional imkoniyatlari va texnologiyalar

Excel-shablonlar (namunalar) ning buxgalteriya hisobini yuritishda qo`shimcha funkzional imkoniyatlari.

MS “Excel” tarkibiga korxonalarning xo`jalik faoliyatini tahlil qililishga xizmat qiladigan, hisob, hujjatlar (naryad) va hattoki biron shaxs byudjeti hisobidan tuzilgan shablonlar yig`ilmasi – Excel jadvallariga kiradi. Ular ba`zida uchraydigan avtomatizatsiya muammolari yechimi uchun foydalanilishi mumkin. Shinday qilib, shablonlar asosida xo`jalik faoliyatidagi hujjatlarda ishlatiladigan blankalari mavjud bo`lgan “Bo`nak hisoboti”, “Hisob”, “Buyurtma” kabi hujjatlarni hosil qilish mumkin. Bu blankalar tashqi ko`rinishi va chop etilishi bilan standart blankalardan farq qilmaydi, faqatgina hujjatni qabul qilishda ma’lumotlarni to`ldirish.
Shablonlar asosida hujjat hosil qilish uchun “Fayl” (Файл) menyusidan “Hosil qilish (yaratish)” (Создать) operaziyasini bajaring, keyin kerakli shablonni “Yechim” ichidan tanlash orqali amalga oshiriladi.
Masalan, moliyaviy hujjat yaratish uchun “Moliyaviy shablonlar” ichidan shablon tanlanadi. Bu guruh shablonlar quyidagi hujjatlar shakllaridan iborat:
- xizmat safari guvohnomasi;
- bo`nak hisoboti;
- to`lov topshirig`i;
- yukxati (накладной);
- ishonchnoma;
- kirim va chiqim orderi;
- telefon va elektr energiyasi uchun to`lov hujjati.
To`ldirish uchun kerakli blankani tanlab, keyin unga ko’rsatilgan barcha rekvizitlarni kiritib va uni chop etish mumkin. Yaratilgan hujjatni oddiy Excel-jadval ko`rinishida saqlash ham mumkin. “Excel” foydalanuvchiga o`zi hujjat hosil qilish va mavjud hujjat ustida o`zgartirib ishlash imkonini beradi. Ba`zida vaqt o`tgan sari hujjat o`zgarib qolishi mumkin, unda mavjud hujjat yaroqsiz holga keladi. Bunga qaramay, Excelni o`rnatgandagi mavjud shablonlarga doimiy o’zgarmaydigan tashkilotingiz, rahbaringiz haqidagi ma’lumotlarni kiritib qo`yish lozim. Ishning yakunida shaxsiy shabloningizni yaratish kerak bo`lishi mumkin, masalan, rejalashtirish bo`limida tez kunlarda smetalarni va kalkulyatsiyalarni rasmiylashtirish uchun maxsus shablonlar, buxgalteriyada firmangiz tamg’asi tushirilgan blanka kerak bo`lishi mumkin.
Bunday holatlar uchun barcha boshqa elektron hujjatlar bilan ishlaydigan dasturlar kabi Excelda ham shaxsiy o`zgacha holatda ishlatish uchun shablonlar yaratish va ularni o`zgartirish imkoniyati mavjud. Excel Shabloni bu maxsus ish kitobi bo`lib, u shunday tipdagi boshqa ish kitoblari namunalari kabi yaratiladi. Oddiy ish kitoblaridan farqli ravishda Excelda mavjud fayl *.xls, fayl shablonlari esa *.xlt kengaytmaga ega.
Shablonlar asosida hujjat hosil qiilshda Excel dasturi avtomatik ravishda hujjat nomining oxiriga tartib raqamni qo`shgan holda uning *.xls kengaytma bilan ish nusxasini yaratadi. Shablon – bunda original nusxasida tegilmagan holatda qoladi va balki oxirida qayta ishlatilishi mumkin.
Avtomatik ravishda sanani kiritish uchun quyidagi operatsiyalar bajariladi: sana katakchasiga BUGUN (СЕГОДНЯ) funksiyasini kiriting va shu kundan boshlab unda oyning qaysi kuni bo`lsa o`sha kun, oy va yil birgalikda aks etadi.