International scientific-practical conference on the theme:
«
INFORMATION TECHNOLOGY, NETWORKS AND TELECOMMUNICATIONS
ITN&T-2023
»
522 |
B.Yu. Palvanov, Z.B. Yusupova, I.SH. Nafasov, K.R. Babadjanov.
IJTIMOIY TARMOQLAR VA ULARDAN FOYDALANISHDA XAVFSIZLIK MUAMMOLARI
IJTIMOIY TARMOQLAR VA ULARDAN FOYDALANISHDA XAVFSIZLIK
MUAMMOLARI
B. Yu. Palvanov
TATU Urganch
filiali kafedra mudiri
Z. B. Yusupova
Xiva prezident maktabi o‘quvchi
I. SH. Nafasov
Urganch davlat universiteti kattao‘qituvchi
K.R. Babadjanov
Urganch davlat universiteti kattao‘qituvchi
Annotation
. This article provides evidence-based information on the most common social
media scams and how to prevent them.
Keywords
.
Phishing, Cyberbilling, Ddos attack,
information security
Аннотация
. В данной статье представлена научно обоснованная информация о
наиболее распространенных мошенничествах при использовании социальных сетей и их
предотвращении.
Ключевые слова
. Фишинг, Кибербиллинг,
Ddos атака, информационная
безопасность.
Ijtimoiy tarmoqlar bugungi kunda eng mashhur va keng qo'llaniladigan onlayn
xizmatlardan biri bo’lib kelmoqda. Ijtimoiy tarmoqlarning
ommabopligiga qaramay, ular
foydalanuvchi ma'lumotlarini qayta ishlash va saqlash bilan bog'liq ko'plab xavfsizlik muammolari
bilan eng zaif kiberolam tizimlardan biri hisoblanadi.
Ijtimoiy tarmoqlar xavfsizligini tashvishga soladigan asosiy masalalardan biri
foydalanuvchilarning shaxsiy maʼlumotlarini himoya qilishdir. Ko'pgina foydalanuvchilar
ijtimoiy tarmoqlarda o'zlari haqida qancha ma'lumot oshkor
qilishlarini tushunmaydilar, bu esa
shaxsiy ma'lumotlarning sizib chiqishi va noto'g'ri ishlatilishiga olib kelishi mumkin. Misol uchun,
tajovuzkorlar foydalanuvchilarning shaxsiy ma'lumotlaridan firibgarlik,
shaxsga oid
ma’lumotlarni o'g'irlash va boshqa jinoyatlar uchun foydalanishi mumkin.
Xavfsizlikning yana bir muammosi - bu fishing - foydalanuvchining akaunt ma'lumotlarini
ushlash orqali uning hisobiga kirishga urinish. Bu elektron pochta, ijtimoiy media xabarlari, soxta
veb-saytlar va boshqa vositalar orqali sodir bo'lishi mumkin. Buzg'unchilar foydalanuvchining
akauntiga kirish va shaxsiy ma'lumotlarini o'g'irlash uchun fishingdan foydalanishi mumkin.
Fishing
. Ijtimoiy tarmoqlar ham zararli dasturlar va viruslar tarqaladigan joyga aylandi.
Bu fishing, tasdiqlanmagan ilovalar, virusli veb-saytlarga havolalar
va boshqa vositalar orqali
sodir bo'lishi mumkin. Zararli dasturiy ta'minot ma'lumotlarning o'g'irlanishiga, shaxsiy
ma'lumotlarning yo'q qilinishiga va qurilmaning ishlamay qolishiga olib kelishi mumkin [1].