Amaç Biyokimyasal koagülasyon testleri hakkında bilgi sahibi olmak.
Öğrenim hedefleri Hemostaz ve koagülasyon sisteminin intrinsik ve ekstrinsik bileşenlerini hatırlayabilecekler, Koagülan, antikoagülan ve fibrinolitik sistemin değerlendirilmesinde kullanılan testleri sayabilecekler, PTZ, aPTT ve faktör düzeylerinin nasıl belirlendiğini tanımlayabilecekler. Koagülasyon test sonuçlarını yorumlayabilecekler.
Hemostaz - Primer hemostaz; hasardan dolayı kan damarı kontraksiyonu, subendotelyuma plateletlerin adezyonu
- Hemostatik plak oluşumu
- Sekonder hemostaz; trombin oluşturmak üzere 20’ye yakın plazma proteininden oluşan koagulasyon sistemi aktivasyonu
- fibrinojen fibrin
Hemostatik sistem Hasarlanmaya ani yanıt oluşumu Hasarın lokalize edilmesi Rüptüre olmuş kan damarının tıkanmaması Kan akımına karşı mekanik olarak dirençli olması Kalıcı yapının oluşturulması
Kolagülasyon sistemi Prokoagülan sistem; hasara hızlı, lokalize yanıtın oluşumu Antikoagülan sistem; prokoagülan sistemin anahtar reaksiyonlarındaki aktivatör proteinleri inaktive ederek olayın lokalize kalması Fibrinolitik sistem; fibrinin proteolitik sindirimini gerçekleştirerek, kalıcı hemostatik plak oluşumu
Hemoraji Travma Vasküler defektler Platelet eks.i ya da disfonksiyonu Koagülasyon faktörlerinin eks.i
Tromboz Sağlam bir kan damarında ya da kalpte platelet agregasyonu ve/veya fibrin pıhtısı oluşumu - İskemik nekroz
- Venöz dönüş engellenmesi
- Pulmoner emboli
Kanama zamanı Belirli bir kesi oluşturulduktan sonra kanamanın durması ne kadar zaman alıyor değerlendirilir Koagülasyon sistemi ile ilgili izole bozukluklarda KZ normaldir Uzamış KZ (1-4 dk.) - Platelet boz.unu
- Küçük damar yapısal boz. (skorbüt)
In vitro koagülasyon Kan alınıp, bir cam tüpe konduğunda oldukça çabuk pıhtılaşır Bu işlemde Ca iyonları gerekir EDTA ya da sitrat eklenmesi In vitro Ca eklenmesi pıhtılaşmayı tekrar başlatır
aPTT Yeniden Ca eklenen plazma 2-4 dk. pıhtılaşır Bu süre (-) yüklü PL eklenmesiyle kısaltılabilir Plazmanın kaolin ile preinkübasyonu pıhtılaşma süresini 21-32 sn’ye kısaltır (insoluble aluminum silicate) Kaolin, PL ve Ca ile başlatılan bu rxn. aktive parsiyel tromboplastin zamanı (aPTT)
PTZ Yeniden Ca eklenmiş plazma pıhtılaşma zamanı “tromboplastin” (TF) eklenerek 11-14 sn’ye kısaltılır Tromboplastin ve Ca ile başlatılan bu rxn. protrombin zamanı (PTZ) INR (Int. Normalized Ratio) Hasta PTZ INR = Normal Ortalama PTZ
Kanama bozukluklarında
Pıhtılaşma faktörleri Koagülasyon yolağında defekt olan iki hastanın plazmaları karıştırıldığında pıhtılaşma zamanı normale dönebilir İki hastanın farklı koagülasyon defektleri olduğunu düşündürür
Faktör düzeyleri Ölçülmek istenen faktörden yoksun olan plazma hastadan alınan plazma ile karıştırılarak pıhtılaşma zamanı ölçülür
Fibrinojen Sitratlı plazmaya fazla miktarda trombin eklenerek pıhtılaşma sağlanır Buradaki pıhtılaşma süresi büyük ölçüde örnekte bulunan fibrinojen kons.una bağlı Daha önceden çizilen pıhtılaşma süresi/fibrinojen kons.u eğrisinden kons. hesaplanır N 180-350 mg/L
Warfarin (coumadin) Vit K bağımlı faktörler? Vit K fonk.u? Takipte hangi koagülasyon testi kullanılır? - PTZ ve INR ile takip
- INR’nin 2-3 arasında olması
Rutin lab.da PTZ aPTT Fibrinojen Faktör düzeyleri Protein C ve S Genetik
Özet Hasarlanmış damardan kan kaybının spontan önenmesine ---------------- denir. Koagülasyon sisteminin üç bileşeni; - ---------- sistem
- ---------- sistem
- ---------- sistemdir.
-------- -------- koagülasyon sistemi ile ilgili bilgi vermez. İntrinsik yolu -------, ekstrinsik yolu -------- ile değerlendirebiliriz. Heparin verilen bir hastada aPTT ---- saniyenin üzerine çıkar. Coumadin verilen bir hastada PT ---- saniyenin üzerine çıkar.
45 yaşında derin ven trombozu öyküsü olan bir hastanın yapılan laboratuvar test sonuçlarına göre PTZ’si 19 saniye, INR’si 1.5, aPTT’si 30 saniye olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 45 yaşında derin ven trombozu öyküsü olan bir hastanın yapılan laboratuvar test sonuçlarına göre PTZ’si 19 saniye, INR’si 1.5, aPTT’si 30 saniye olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Hastanın PTZ ve aPTT değerleri normaldir. Hasta heparinize edildiği için aPTT’si uzamıştır. Hastada ekstrinsik yoldaki pıhtılaşma faktörlerinden biri eksik olduğu için PTZ uzamıştır. Hasta oral antikoagülan alıyor ve ancak INR’si istenen sınırlar içerisinde değildir. Hastada derin ven trombozuna bağlı aPTT ve PTZ uzamıştır.
Dostları ilə paylaş: |