Maktab yoshidagi bolani qanday toʻgʻri ovqatlantirish mumkin?

Maktab yoshidagi bolani qanday toʻgʻri ovqatlantirish mumkin?
 Salomatlik15 Aprel 20213227
Maktab oʻquvchilari, ular qanday taomlanishi kerak?

Sogʻlom farzand oila quvonchi, ota-onaning baxti, hayot davomchisidir. Shu bois har bir oilada bola parvarishiga, uning sogʻlom taomlanishiga alohida eʼtibor qaratiladi.
Tibbiyot fanlari doktori, professor Guli Shayxova bilan boʻlib oʻtgan suhbatda aynan mana shular haqida fikrlar oʻrin olgan:
— Meʼda-ichak kasalliklarining yuzaga kelish xavfi bolaning 6-7 yoshida bir muncha yuqori sanaladi. Odatiy kun tartibining oʻzgarishi, aqliy mehnat yuklamasining ortishi, oʻz vaqtida va toʻgʻri ovqatlanmaslik — oshqozon faoliyati buzilishini keltirib chiqaradi? Mahsulotlar tarkibidagi kimyoviy moddalar va koʻp foizli uglevod vaqtincha toʻqlik hissini yuzaga keltiradi, ammo organizm oʻziga kerakli ozuqani olmaydi. Uglevodli taom va yeguliklarni muntazam isteʼmol qilish esa semirishga moyillikni yuzaga keltiradi.
— Bolalarning ovqatlanish vaqti oraligʻi qancha boʻlishi kerak?
— Hayotining dastlabki uch yilida bola oʻzining kundalik ovqatini kun davomida teng miqdorda isteʼmol qilib boradi. Soʻng asta-sekinlik bilan 6-7-marta ovqatlanishdan 5-martaga, keyin esa 4-martalik tartibga oʻtiladi.
Maktab yoshida kundalik taomlanish shunday taqsimlanadiki, bunda tushlik hajmi jihatdan koʻproq va quvvat qiymati yuqoriroq boʻladi. Ammo mazkur tartibga oʻtish sekin-asta bajarilgani maʼqul. Aks holda, bola oshqozoniga ogʻirlik tushishi mumkin.
Nonushta: bola organizmi uchun kerak boʻlgan bir kunlik energetik qiymatning 25 foizini tashkil etadi. Nonushta sabzavotli salatlar va issiq ovqatdan iborat boʻlmogʻi lozim. Bunda — boʻtqa, kartoshka va sabzavotli aralashmalar, qaynatilgan tuxum, tvorog, sut, sutli qahva, sutli kakao boʻlishi mumkin.
Tushlik: rivojlanayotgan bola organizmi uchun kerakli boʻlgan bir kunlik energetik qiymatning 30-35 foizini tashkil etadi. Tushlikda shoʻrva, goʻshtli yoki baliqli ovqat (garniri bilan) va biror xil shirinlik (kremli boʻlmasligi kerak) isteʼmol qilgan maʼqul.
Tushdan keyin: bu mahal bolaning suyuqlikka boʻlgan ehtiyoji toʻliq qondirilishi lozim. Negaki tushlikdan soʻng bola koʻproq chanqaydi. Ikkinchi tushlikka bir kunlik energetik qiymatning 15–20 foizi toʻgʻri keladi. U suyuqliklar, meva, shirinlik yoki pishiriqlar, kulcha kabi yeguliklardan iborat boʻlmogʻi darkor.
Kechki taomlanish: toʻgʻri tuzilgan taomnoma asosini tashkil etuvchi qism ham aynan shu. Kechki ovqatlanish bir kunlik energetik qiymatning 20 foizini tashkil qiladi. Bunda taomning yengil hazm boʻlishiga eʼtibor qaratish lozim. Kechki taom uchun tvorogli, sabzavotli, yormali, bugʻda yoki qaynatib pishirilgan issiq ovqat, sut, qatiq tavsiya etiladi.
Isteʼmol mahsulotlari bolaning yoshidan kelib chiqib taqsimlansa, organizm kerakli ozuqa manbaiga ega boʻladi. Mutaxassis bilan suhbatni Sogʻliqni saqlash vazirligi matbuot xizmati olib borgan.