Qərbi Kaspi Universitetinin kolleci Sərbəst iş Tələbə: Vəlizadə Nurçin
Yüklə 91,97 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mövzu: Qrup rəhbəri Bakı-2023
- İstifadə olunan ədəbiyyat siyahısı
|
A zərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Qərbi Kaspi Universitetinin kolleci Sərbəst iş Tələbə: Vəlizadə Nurçin İxtisas: Turizm işinin təşkili Qrup: 411/A Müəllim: Məsimova İradə Fənn: Ekskursiya işinin təşkili Mövzu: Qrup rəhbəri Bakı-2023 Ekskursiya bir qayda olaraq, ekskursiya bələdçisinin rəhbərliyi ilə kollektiv və ya fərdi şəkildə həyata keçirilir. Ekskursiya məhsulunun yaradılması – menecer və ekskursiya bələdçilərinin fəal iştirakını tələb edən mürəkkəb prosesdir. “Yaxşı bələdçi “universal əsgər”dir” Bələdçi (tur rəhbərləri, turizm təlimatçısı və s.) ekskursiyanın (proqramın) əsasını təşkil edir. Turda olan hər bir insan məlumat axtarır, lakin tarixlərin, rəqəmlərin və faktların axını ilə yanaşı, müsbət emosiyalar almaq, bir az əylənmək və tətilini şaxələndirmək istəyir. Bələdçilər “bələdçilik etdiyi” məkanın tarixini, mədəniyyətini, adət-ənənəsini, təbiətini, o cümlədən turistlərlə ünsiyyət qurduğu dili mükəmməl bilməlidirlər. Bu baxımdan onlara yalnız kitab və ya internet bilikləri kifayət etmir. “Yaxşı bələdçi “universal əsgər”dir” deyimi də bu baxımdan formalaşıb. Təəssüf ki, “Necə yaxşı bələdçi olmaq olar?” sualı bizim bir çox turizm şirkətləri tərəfindən təşkil edilən daxili turlara çıxanlar üçün hələ də cavabsızdır. Bələdçi-ölkəyə gələn turistlərin yüksək səviyyədə qarşılayıb, yola salan şəxsdir. Onlar ölkədə qaldığı müddətdə turistlərlə ünsiyyət qurur, şəhəri tanıdır, tarixi abidələrlə tanış edir, getmək istədikləri yerlərə istiqamətləndirir, bir sözlə bələdçilik edir. Ölkəyə gələn turistlərin yüksək səviyyədə yola salınmasında bələdçilərin rolu əvəzsizdir. Bu baxımdan bələdçi-tərcüməçilər və bələdçi-təlimatçılar peşəkar, dünyagörüşlü, insanlarla ünsiyyət qurmaq bacarığı olan şəxslər olmalıdır. Çünki bu turizm məhsulunun keyfiyyətinə təsir edir. Bələdçilər turistlərə məlumat verən şəxsdilər. Onların iki mənalı məlumat verməməsi və ölkə tarixi haqqında səhv danışmaması üçün o, mütləq Azərbaycan vətəndaşı olmalıdır. Azərbaycanda təhsilalan xarici vətəndaşlar bələdçilik edə bilməzlər. Bələdçilik birbaşa turizmlə bağlı məsələdir. Turizmin inkişafı bir tərəfdən güclü infrastrukturun qurulması, müasir otel və istirahət mərkəzlərinin yaranması ilə şərtlənirsə, digər tərəfdən ölkəyə gələn turistlərin yüksək səviyyədə qarşılanması üçün bələdçilərin öhtəsinə ağır bir vəzifə qoyur. B Bələdçi lisenziyası almaq üçün Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin, Azərbaycan Turizm və Menecment universitetinin birgə təşil etdiyi kurslardan keçərək, atestasiya komissiyasının imtahanından məqbul qiymət almaq lazımdır.
Turqrup üzvlərini onların fiziki imkanları, bacarıq və vərdişləri, texniki imkanlardan istifadə bacarıqları və habelə onların qrup üzvləri ilə psixoloji uyğunluğu əsasında tərtib etməyə; Lazım gəldikdə qrup üzvlərini tibbi baxışdan keçirməyə; Marşrutu, onun yürüş üçün ehtimal olunan mürəkkəb yerlərini və aşılma yollarını öyrənməyə, müvafiq kartoqrafik materialları hazırlamağa; Lazım gəldikdə qrupun məşqlərini keçirməyə borcludur. Vəzifələri: Tura qatılacaq qonaqları avtovağzalda, hava limanında və ya tur agentlik şirkətlərinin qarşısında qarşılamaq, Hazırlanmış səyahət sənədlərini qonaqlara çatdırmaq, Təyyarənin və ya tur avtobusunun gediş vaxtı və minmə qapısı kimi təfərrüatların qonaqlarla paylaşılması, Səyahət vasitəsi təyyarədirsə, qeydiyyat prosedurlarında qonaqlar üçün vasitəçilik etmək; Qonaqların tur maşınlarına minib- minmədiyini yoxlamaq və saymaq, Səfər zamanı mümkün qədər turu tərk etmədən hərəkət etmək, İlk təəssürat kimi qonaqlarla yaxşı ünsiyyət qurmaq vacibdir, Qonaqlara təyinat şəhəri və ölkəsi haqqında məlumat vermək, Turun sonunda qonaqlara öz istəklərinə uyğun səyahət etmək üçün vaxt vermək. Turizmdə bələdçinin əsas prinsipi müştərilərin ehtiyaclarını qarşılaşmaq və onlara məmnunedici xidmətin verilməsini təmin etməkdir. Turizm müəssisələrində xidmət keyfiyyəti və performansın ən yaxşı ölçülməsi isə müştəri məmnuniyyətinin təmin edilməsidir. Turizm müəssisələrində müştərilər məmnuniyyəti təqdim edilən xidmət və məhsullar ilə gözlədikləri məhsul və xidməti müqayisə edərək dəyərləndirirlər. Ekskursiyalarda məmnuniyyətin qiymətləndirilməsi gerçək xidmət təqdimatı müddətində həyata keçirilir və ümumiyyətlə müştəri ilə xidməti təqdim edən bələdçi arasında bir qarşılıqlı təsir formalaşır. Bələdçi qonaqlar qrupunun gedəcəkləri yerlər barədə məlumatlandıran şəxsdir. Bu baxımdan bələdçi turun təşkil olunduğu məkan barədə geniş informasiyaya malik olmalıdır. Bələdçi bununla bağlı informasiya toplama və təqdimat etmə xüsusiyyətlərini özündə cəmləşdirməlidir. Bələdçi tur təşkili zamanı hər bir xırda məqamlara fikir verməlidir. Yol boyu ekskursantları maraqlandıran sualları cavalandırmaq üçün, tur təşkil olunan məkana qədər yol xəritəsini bilməli həmçini tur marşurutunun keçdiyi bölgələr haqqında informasiyaya sahib olmalıdır. Bələdçi ekskursantların üida fasiləsi zamanı olduqları məkanın mətbəxi barədə informasiyayaları bilməlidir. Bu xüsusiyyətlər bələdçinin yüksək bacarıqlara, elmilik göstəricilərinə qadir olmasını göstərir. Bələdçi daima yeni informasiyalara açıq olmalıdır, daimə araşdırmalıdır. Bunu üçün bələdçi İKT biliklərinə sahib olmalıdır. İKT bilikləri bələdçiyə lazım olduğu zaman anında informasiya əldə etməsinə kömək edən bir bacarıqdır. Obeyktlərin nümayişi zamanı metodiki üsullardan istifadə olunmasında bələdçinin potfelinin əhmiyyəti və rolu böyükdür.Hər ekspanatın – fotoşəkil rəsm, rəsm reproduksiyası, portret, çertiyoj, sənət surətinin öz sıra nömrəsi var. Buda ekskursiyaçılara nümayiş edilən eksponatların ardıcılığını müəyyən edir. Ekskursiya bələdçisi eksponatı ekskursiyaçılara öz yerindən göstərə bilər, yaxud avtobusda daha yaxından tanış olmaq üçün cərgə ilə ekskursiyaçılara ötürə bilər. Ekskursiyanın metodiki hazırlanmasına əsasən bələdçi audio və video kasetlərdən istifadə edə bilər. Aparatların saz və işlək vəziyyətdə olduğunu lazımı lent yazılarının olduğunu öncədən yoxlamaq lazımdır. Bələdçi bu aparatlardan istifadə olunma qaydasını bilməlidir. Turoperatorlarla bələdçilərin birgə əməkdaşlığı olaraq Turoperator infoturlara bələdçiləri dəvət edərək marşrutun imkanlarını onlara göstərir. İnfotur zamanı əsasən yerləşmə obyektləri bələdçilərə göstərilir. İştirakçılar birgün ərzində yaxın ərazidə 4-5 yerləşdirmə obyektiilə tanışolur. Turoperator əməkdaşlıq etdiyi bələdçilər vaxtında və lazımi miqdarda tərtib etdiyi kataloqları göndərməlidir. Böyük həcmli turoperatorlar hər il özturları haqqında ətraflı kataloqlar hazırlayırlar. Orada turların qrafiki, qiyməti, nəqliyyatın iş cədvəli, topdan satış güzəştlər və başqa turların təşkili ilə əlaqədar məlumatlar çap olunur. Ekskursiyaçıların yerdəyişməsi (avtobusdan obyektə, obyektdən avtobusa, obyektlər arasında hərəkət) qrup halında həyata keçirilir. Qrupun mərkəzində ekskursiya bələdçisi olmalıdır, bir neçə nəfər öndə, bir neçəsi yan tərəflərdə, qalanları isə arxa tərəfdə hərəkət edir. Qrup dağınıq olmamalı, qabaqda gedənlərlə, arxada gedənlərin arasındakı məsafə 5-7 metrdən artıq olmamalıdır. Ekskursiya bələdçisi marşrut üzrə qrupun mütəşəkkil hərəkətinin pozulmamasına nail olmalıdır. Qrup üzvləri dağınıq halda olduqda, ekskursiya bələdçisinin yol boyu izahını, şərhlərini, məntiqli keçidlərini eşitmək çətinləşir. Təcrübəli bələdçilər qrupun marşrut üzrə hərəkətini baca rıqla idarə edirlər. Qrupun hərəkətinin surəti, qrupun tərkibindən (uşaqlar, gənclər, orta yaşlı, ahıl yaşlı insanlar), ərazinin relyefindən (məsələn, dağa qalxmaq, abad olmayan yollarla irəliləmək və s.) asılıdır.. Piyada ekskursiyalarda nümayiş obyektləri bir-birinə yaxın yerləşdikdə, ekskursiyaçtların hərəkət surəti az olur, ağır addımlarla qrup tələsmədən irəliləyir. Avtobus ekskursiyalarında qrupun lazımı hərəkət tempinin təyin edilməsi daha mürəkkəbdir. Bələdçi avtobusdan düşərək tələsik hərəkət etmir. Xüsusən obyektin aralıda yerləşdiyi ərazidə, o, ekskursiyaçıların əksəriyyətinə avtobusdan çıxmağa imkan yaradır, sonra tələsmədən qrupun önündə obyektə doğru hərəkət edir. Obyektə çatdıqda, bütün qrup yığıldıqdan sonra bələdçi danışmağa başlayır. Ekskursiyaçıların avtobusa qayıtması zamanı, qrupun avtobusa doğru hərəkətinin önündə ekskursiya bələdçisi gedir. Ərazini yaxşı tanıyan bələdçi olmadıqda sıx meşə və dağlıq ərazilərdə itmək ehtimalı ola bilər. Bəzən hətta həmin ərazini yaxşı tanıyanlar belə dağlıq relyefdə aza bilirlər. Belə halların baş verməməsi üçün professional bələdçilərin olması vacibdir. Turistlər ölkəmizə gəldikdə bələdçini Azərbaycanın səfiri qismində görürlər. Ona görə də onların əksəriyyəti bələdçi xidməti üçün müraciət edirlər. Bəzi turistlər hətta onlayn formada bələdçi seçə bilirlər. İstifadə olunan ədəbiyyat siyahısı Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH-Bələdçilik Əli Cabbarov-Turizm marşrutları və ekskursiya işinin təşkili, Bakı-2017 Bahadur Bilalov-Turizm fəaliyyətinin tənzimlənməsi, Bakı-2006 Yüklə 91,97 Kb. Dostları ilə paylaş:
|