Reja: Tizimli blok Ona plata (ma’lumotlar shinasi) Mikroprossessorlar Operotiv hotira Doimiy xotira Manitor, klaviyatura Sichqoncha vip camera Tizimli blok qismlari bilan tanishish

Termiz Davlat Pedagogika instituti Matematika va informatika fakulteti Matematika va informatika yo’nalishi 102 –guruh talabasi Ablonazarova Soniyaning Kompyuter ta’minoti fanidan tayyorlagan taqdimoti

Reja:

• Tizimli blok
• Ona plata (ma’lumotlar shinasi)
• Mikroprossessorlar
• Operotiv hotira
• Doimiy xotira
• Manitor, klaviyatura
• Sichqoncha vip camera

Tizimli blok qismlari bilan tanishish

Kompyuterlarning umumiy tuzilishi va tasnifi bilan tanishish. Kompyuterning umumiy tuzilishi. Kompyuter tarkibiga quyidagi qurilmalar kiradi: tizimli blok, monitor, klaviatura, sichqoncha. Bular kompyuterning standart konfiguratsiyasidir.

Tizimli blok - kompyuterning eng muhim qismi bo’lib, u kompyuterning asosiy elektron qurilmalarini o’z ichiga oladi. Tizimli blokning asosiy qismlari bilan tanishamiz: Ona plata; Protsessor; Operativ xotira; Doimiy xotira.

Ona plata (Ma`lumotlar shinasi)

• maxsus materialdan yasalgan plastinada joylashgan mikrosxemalardan iborat bo’lib, ular o’zaro bog`lovchi elektr toki o’tkazuvchi yo’llari bilan bog`langan. U kompyuterning eng muhim elementlarini o’zida jamlaydi.

Mikroprotsessor

• xotiradagi saqlanayotgan ma’lumotlar ustida arifmetik va mantiqiy amallarni bajaradi, tashqi qurilmalar ishini boshqaradi, ularga ma’lumotlar uzatadi va ulardan ma’lumotlarni qabul qilib oladi. Hozirgi paytda ishlab chiqarilayotgan ko’pchilik kompyuterlar Pentium mikroprotsessoriga asoslangan. Eng ko’p quvvatga ega bo’lgan kompyuterlar esa Pentium Pro mikroprotsessoriga asoslangan. Kompyuterlar mikroprotsessor turlari bilan farqlanadi.Protsessor ishlab chiqaruvchi dunyoda eng yirik ikkita asosiy kompaniya mavjud bo`lib, bular Intel va AMD kompaniyalaridir.

Operativ xotira (RAM-Random Access Memory)

• kompyuterni elektr manbaga bog’liq bo’lgan xotirasi hisoblanadi. Protsessor qisqa vaqt ichida ko’p ishlatiladigan jarayonlarni tezkor xotiraga yuklab oladi va bu kompyuterni ishlashini tezlashtirish uchun xizmat qiladi. Tezkor xotirani asosiy o’lchov birligi uning xotira hajmi bo’lib, kilobayt (KB), megabayt (MB), gigabayt (GB)larda o’lchanadi. Operativ xotira 2 ta asosiy xarakteristikaga ega. Ular operativ xotira hajmi va shu xotira ishlaydigan chastota miqdori hisoblanadi.

Doimiy xotira (BIOS - Basic Input-Output System – kiritish va chiqarishning baza tizimi)

• kompyuterdagi asosiy dasturlar to’plamini saqlovchi mikrosxemadir. Vazifasi, kompyuter jihozlarini ishlashini tekshirish, operatsion sistemaning boshlang`ich yuklanishini ta’minlash, qurilmalarga xizmat ko’rsatish kabi asosiy funksiyalarni bajarish uchun ishlatiladi.

kompyuterdagi matn va grafik ma’lumotlarni tasvirlash qurilmasi. Monitor oq-qora va rangli turlarga ega. Monitorlar oddiy, ya`ni elektron-nur trubkali hamda suyuq kristalli (LCD) bo`ladi. Monitor grafik yoki matn holatida ishlashi mumkin. Matn holatida belgi o’rinlari deyiluvchi alohida qismlarga, grafik holatida esa piksel nomli nuqtalarga bo’linadi.

• Monitor

• kompyuterdagi matn va grafik ma’lumotlarni tasvirlash qurilmasi. Monitor oq-qora va rangli turlarga ega. Monitorlar oddiy, ya`ni elektron-nur trubkali hamda suyuq kristalli (LCD) bo`ladi. Monitor grafik yoki matn holatida ishlashi mumkin. Matn holatida belgi o’rinlari deyiluvchi alohida qismlarga, grafik holatida esa piksel nomli nuqtalarga bo’linadi.

• Klaviatura.

• Klaviatura foydalanuvchi tomonidan ma'lumotlarni va boshqaruv buyruqlarini kompyuterga kiritishga mo’ljallangan qurilmadir.

kompyuter ekrani bo’ylab kursorning erkin harakatlantirishni ta’minlovchi, oyna tugmalarini, menyu bandlarini, buyruqlarini tez tanlash va ishga tushiruvchi dasturlarni boshqarish manipulyatoridir.

kompyuter ekrani bo’ylab kursorning erkin harakatlantirishni ta’minlovchi, oyna tugmalarini, menyu bandlarini, buyruqlarini tez tanlash va ishga tushiruvchi dasturlarni boshqarish manipulyatoridir.

• Veb-kamera.

• Internet orqali bir kompyuterda harakatlarni suratga olib, boshqa kompyuterlarga uzatuvchi qurilma.

• sichqoncha

Printer – elektron ko’rinishdagi ma’lumotlarni qog`ozga chop etuvchi qurilma. Printerlar qog`ozga chiqariladigan ma’lumotning rangi bo’yicha: rangli va oq-qora turlariga ajratiladi. Printerlarni ma’lumotni qog`ozga tushirish texnologiyasi bo’yicha quyidagi turlari mavjud:  nuqtaviy matritsali (ignali, oq-qora rangli);  siyohli (nozik oqimlar ko’rinishida purkovchi)  lazerli (lazer nurlari va toner yordamida tasvir yoki matn hosil qilinadi, oq-qora rangli).

E’tiboringiz uchun raxamat!!!