Международный
научный
журнал
№
9
(100),
часть
3
«
Научный
импульс
»
апреля
, 202
3
1818
O‘ZBEKISTONDA HUQUQBUZARLIKLAR PROFILAKTIKASI
SOHASIDA QOLLANILAYOTGAN ZAMONAVIY USUL VA SHAKKLAR
Bozorboyeva Sevinch G’ayrat qizi
Annatatsiya
:
Maqolada O‘zbekiston Respublikasida huquqbuzarliklar profilaktikasi
sohasida qo’llanilayotgan usul va shakllarning zamonaviy tasnifi
uning nima ekanligi,
huquqbuzarliklar profilaktikasining turlari, uni
amalga oshiruvchi organlar, bu sohadagi
islohotlar va sohani rivojlantirishga oid
takliflar keltirib o‘tilgan.
Kalit so‘zlar
:
huquqbuzarliklar profilaktikasi, huquqiy asos, profilaktika shakl va
usullari, e-baholash tizimi
O’ZBEKISTONDA HUQUQBUZARLIKLAR PROFILAKTIKASI SOHASIDA
QO’LLANILAYOTGAN ZAMONAVIY SHAKL VA USULLAR
Mamlakatimizda huquq tartibotni mustahkamlash fuqarolarning kostitutsiyaviy
huquq va erkinliklarini ta’minlash, ularni belgilangan qonunlarga birdek amal qilishi va
boshqa shaxslarning huquqlariga putur yetkazmasligini ta’minlash,
har bir ichki ishlar
organlari xodiminlarining xizmat vazifasining asosini tashkil etadi. Bu davlat rivoji va
tinchligi uchun eng muhim omillardan biri hisoblanadi. Jamiyatda jamoat tartibini saqlash
va xavfsizligini ta’minlash, fuqarolarning mol-mulkini hayoti va sog’ligini turli ko’rinishdagi
tajovuzlardan himoya qilish, har bir fuqaroga ogoh bo’lish, xodimning kasbiy fazilatini
belgilab
beradi
97
.Xo‘sh huquqbuzarliklar profilaktikasi o‘zi nima degani?
Bunda profilaktika so‘ziga e’tibor berish lozim. Profilaktika so‘zi lotincha so‘z bo‘lib
ma’nosi “oldini oluvchi”, “saqlovchi” degan ma’nolarni anglatadi.
98
Bundan kelib chiqadiki,
huquqbuzarliklar profilaktikasi deganda huquqbuzarliklarni oldini olish tushuniladi. Yanada
aniq huquqiy javob “Huquqbuzarliklar profilaktikasi to‘g‘risida”gi Qonunning 3-moddasida
keltirib o‘tilgan: “Huquqbuzarliklar profilaktikasi—huquq-tartibotni saqlash hamda
mustahkamlash, huquqbuzarliklarni aniqlash, ularga barham berish,
shuningdek
huquqbuzarliklarning sodir etilishi sabablarini va ularga imkon berayotgan shart-
sharoitlarni aniqlash, bartaraf etish maqsadida qo‘llaniladigan huquqbuzarliklar umumiy,
maxsus, yakka tartibdagi va viktimologik
profilaktikasining
huquqiy, ijtimoiy, tashkiliy va boshqa chora-tadbirlari tizimi”
99
. Huquqbuzarliklar
profilaktikasining
huquqiy
asosi
haqida.
Mustaqillikka
erishganimizdan
so‘ng
huquqbuzarliklar sohasini amalga oshirishga oid, yanada takomillashtirishga
oid juda
ko‘plab qonun va qarorlar qabul qilingan. Ammo, 2014-yil 14-mayda qabul qilingan
97
O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi hay’atining kengaytirilgan
yig‘ilishidagi Prezident Shavkat Mirziyoyevning nutqi // 2021
98
Qarang:O’zbekiston Respublikasi Milliy ensiklopediyasi /2021
99
O’zbekiston respublikasi Huquqbuzarliklar profilaktikasi to‘g‘risida”gi Qonun // 2014-yil 14-may