Texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari

---

O‗ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI 
TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI 
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI 
UNIVERSITETI FARG‗ONA FILIALI 
 
 
 
―KOMPYUTER INJINIRINGI‖ fakulteti 
 
Kompyuter injiniringi yo‗nalishi 
 
610.21– guruh talabasi 
 
Ziyodaliyev Asrorbek ning 
 
―
Kompyuter tarmoqlari‖
 
 
fanidan tayyorlagan 
Mustaqil ish
 
 
 
 
 
 
 
 
Topshirdi:
 Abdurahmonov Shahriyor 
 

 
Qabul qildi: POLVONOV A. Q
 
 
 

---

 
 
Farg‗ona 2023 
Mavzu: Kompyuter tarmoqlarining rivojlanish evalutsiyasi
Reja:
1.
 
Kompyuter tarmoqlari haqida
2.
 
Kompyuter tarmoqlari tarixi
3.
 
Tarmoqlarning texnik vositalari
4.
 
Kompyuter tarmoqlarining sinflari
5.
 
Xulosa
6.
 
Foydalanilgan adabiyotlar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.Kompyuter tarmoqlari haqida tushuncha
 
Jamiyatning hozirgi bosqichida axborot texnologiyalarining rivojlanishini 
kompyuter tarmoqlarisiz tasavvur etib bo`lmaydi.
Kompyuter (hisoblash) tarmog`i
– bu, aloqa kanallari orqali yagona tizimga 
bog`langan kompyuter va terminallar majmuasidir, Tarmoqda axborotni ishlab 
chiqaruvchi va undan foydalanuvchi ob’yektlar tarmoq ob’yektlari
deyiladi. 
Tarmoq ob’yektlari
alohida kompyuter, kompyuterlar kompleksi, ishlab 
chiqarish robotlari va boshqalar bo`lishi mumkin. Axborotlarni territorial 
joylashuviga ko`ra kompyuter tarmoqlarini uchta asosiy sinfga bo`lish mumkin: 
global tarmoqlor, regional (mintaqaviy) tarmoqlar, lokal (mahalliy) tarmoqlar.
Global kompyuter tarmoqlari 
turli mamlakatlarda, turli qitalarda joylashgan 
abonentlarni birlashtiradi.
Abonentlar orasida aloqa bunday tarmoqlarda telefon aloqa liniyalarda, radioaloqa 
va sputnik aloqa tizimlari asosida amalga oshiriladi.
Mintaqaviy kompyuter tarmoqlari 
bir-biridan ancha uzokda joylashgan biror 
mintaqaga tegishli abonentlarni birlashtiradi. Masalan,
shahar ichidagi yoki iqtisodiy regionda yoki alohida bir mamlakatda joylashgan 
abonentlarni birlashtiruvchi tarmoq.
Lokal (mahalliy) tarmoq 
kichik bir hududda joylashgan abonentlarni birlashtiradi. 
Bunday tarmoq odatda aniq bir joyga bog`langan bo`ladi. Masalan, biror korxona 

---

yoki tashkilotga. Mahalliy tarmoqning uzunligini 2-3 km bilan cheklanishi 
mumkin.
Global, mintaqaviy va mahalliy tarmoqlar birlashmasi ko`p tarmoqli ierarxiyani 
tashkil etish imkonini beradi. Masalan, Internet kompyuter tarmog`i keng tarqalgan, 
ommaviylashgan global kompyuter tarmog`idir. Uning tarkibiga erkin ravishda 
birlashgan tarmoqlar kiradi. Uning nomining o`zi «tarmoqlar orasida» ma’nosini 
bildiradi. Internet alohida tarmoqlarni birlashtirgan. Shuning uchun u katta 
imkoniyatlarga ega. O`zining shaxsiy kompyuteri orqali Internetning ixtiyoriy 
abonenti axborotni boshqa shaharga uzatishi, Vashington kongressi 
kutubxonasidagi adabiyotlar katalogini ko`rib chiqish, Nyu-Yorkdagi metropoliten 
muzeyining eng so`nggi ko`rgazmasining rasmlari bilan tanishib chiqish, tarmoqqa 
ulangan abonentlar bilan konferensiyada yoki o`yinda ishtirok etishi mumkin.
Internetning asosiy yacheykasini mahalliy kompyuter tarmoqlari tashkil etadi.