Turon unversiteti

TURON UNVERSITETI
Mustaqil ish.

Tohirova Nazokat

Mavzu:So’z manosini o’zlashtirishning psixolingvistik asoslari.

"Psixolingvistik" soʻzi juda qiziqarli va kerakli mavzuni ochdi! Soʻzlar maʼnosini oʻzlashtirish psixolingvistika sohasining keng qamrovli mavzusidir. Ushbu so'zlar ma’nosini oʻzgartirishning ko'pgina amaliyotlari, tilning va uning ma’nosining munosabatlari va odamlarning xayol va aqliy jarayonlari bilan bog'liq bo'lishi mumkin.

Soʻzlar ma’nosini oʻzgartirishda izlanayotgan asoslar ichiga quyidagi bir necha tarkibiy qism kiramiz:

1. Majburiy kontekst: Soʻz ma’nosini tushunishda juda muhim bo'lgan maqsad. Masalan, bir so'zning ma'nosi jumladagi ko'rsatilgan kontekst va mavzu bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Psixolingvistlar bu maqolani o'rganish orqali so'zning ma'nosini tushunishda o'zgarishliligini tushuntirishadi.

2. Tarixiy bag'ishlovchi tushunchalar: So'zlarning ma'nolari tarixiy, madaniy va ijtimoiy muzokaralar orqali o'zgarishi mumkin. Bir so'zning ma'nolari tarix va madaniyat tarixidan kelib chiqqanlik ma'nosini o'zgartirishi mumkin.

3. O'g'itlar va ma'nolarning birikmasi: So'zning ma'nosini tushunishda o'g'itlar (idiomlar) va ma'nolar to'plamlari (terminlar, jargon so'zlar) tinglovchi ma'lumot bo'ladi. Bu o'g'itlar va ma'nolar so'zning o'ziga xos ma'noni ifodalaydi.

4. Ko'p ovozli ma'lumotlar: So'zlar ovoz va imlo bo'yicha ko'p qismlarda foydalaniladi. Bunday farqliliklar so'nggi qo'llanuvchilarning ma'nolarni o'rganishida muhim ahamiyatga ega bo'lishi mumkin.

5. Hududiy ta'sir: Aholining hududiy til ma'nolari, leksikasi va aksentlari tili o'zgarishi mumkin. Bundan tashqari, mahalliy sheriklar, ushbu so'zning o'zlashtirishida begona bo'lishiga olib keladilar.

Barcha qulayliklarga qaramasdan, so’z ma’nosini o’zgartirishning psixolingvistik asoslari, tariqa va qarorlari odamlar orasidagi munosabatlarni o'rganishda muhim ahamiyatga ega bo'lishi kafolatlangan. Ayniqsa, har bir tilda, soʻz maʼnosini oʻzgartirishning xususiyatlari, uning tarixi va madaniy salohiyatlari mavzusida qiziqarli va znachil qolib turuvchi ko'plab tafakkur-muhokama mavzulari mavjud. Bu psixolingvistika sohasining oʻziga xos qiziqarli qismidir!