22.12.2016
38/95
281
282
283
284
285
286
287
Böyük coğrafi kәşflәrin Qәrbin tarixiiqtisadi yüksәlişindә oynadığı әsas istiqamәtlәrdәn biri kimi
aşağıdakılardan hansını qiymәtlәndirmәk olar
Böyük coğrafi kәşflәrin bir proses olmaq etibarı ilә yaranması sәbәblәri aşağdakılardan hansılarıdır 1.
Ön vә Kiçik Asiyanın (Konstantinopol – 1453cü il) vә Avropanın bir hissәsinin türklәr tәrәfindәn tutulması
nәticәsindә Avropa →Şәrq (İran, Hindistan, Çin) ticarәt yollarının qapanması 2. Tәdavül vasitәsi kimi
qiymәtli metalların kәskin defisiti: qızıl aclığı 3. Sәnayenin dinamik inkişafı 4. Ticarәtin dinamik inkişafı
Avropa sәnayesindә kapitalist münasibәtlәri sisteminin genezisi hansı tarixi dövrә tәsadüf edir
Son orta әsrlәrdә hәyata keçirilәn iqtisadi siyasәtin әsas cәhәtlәrinә aşağıdakılardan hansıları aid etmәk
olmaz 1. İqtisadi siyasәt – ayrıayrı şәhәrlәrin yaxud әrazi vahidlәrinin deyil, bütövlükdә ölkәnin
mәnafelәrinә yönәlmişdir. 2. İqtisadi siyasәt vahid mәrkәzdәn – dövlәt tәrәfindәn hәyata keçirilirdi. 3.
İqtisadi siyasәt iki mәrkәzdәn – dövlәt vә özәl sektor tәrәfindәn hәyata keçirilirdi. 4. İqtisadi siyasәt –
iqtisadiyyatın kәnd tәsәrrüfatı sferasını әhatә edirdi 5. әsas mәqsәdlәrdәn biri tәdricәn bütün ölkәni әhatә
edәcәk daxili bazarın formalaşdırılmasından ibarәt olunmuşdur: 6. İqtisadi siyasәt – iqtisadiyyatın әsas
sferalarını (kәnd tәsәrrüfatı, sәnaye, ticarәt vә s.) әhatә edәn tәdbirlәr kompleksi formasında hәyata
keçirilirdi.
İstehsal iqtisadiyyatı – son orta әsrlәrin tarixi xranologiyası hansı dövrlәri әhatә etmişdir
Dördüncü sәlib yürüşünün (12021204) әsas nәticәsi aşağıdakılardan hansıdır
Üçüncü sәlib yürüşünün (11471149) әsas nәticәsi aşağıdakılardan hansıdır
5
2
3
•
Tәlәb inqilabı
Ticarәt inqilabı
Sәnaye inqilabı
Qiymәt inqilabı
•
1, 4
1, 3
2, 4
1, 2
•
XVIXVII әsrlәr
•
XVIXVIII әsrlәr
b.e.ә. 3cü minilliyin ikinci yarısından I minilliyin birinci yarısına qәdәr
b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr
1, 6
3, 6
2, 6
3, 4
•
10961270ci illәr
XVIXVIII әsrlәr
•
b.e.ә. 3cü minilliyin ikinci yarısından I minilliyin birinci yarısına qәdәr
b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr
Heç biri
İerusalim Krallığı yaradılmışdır
Kiprin istilası ilә nәticәlәnmişdir
Konstantinopol fәth edilmişdir
•
22.12.2016
39/95
288
289
290
291
292
293
Birinci sәlib yürüşünün (10961099) әsas nәticәsi aşağıdakılardan hansıdır
Dünya iqtisadiyyatı tarixindә neçә sәlib yürüşü keçirilmişdir
Erkәn orta әsrlәrin sonundan etibarәn Qәrb ölkәlәri tәrәfindәn hәyata keçirilәn sәlib yürüşlәrinin tarixi
xranalogiyası aşağıdakılardan hansı dövrü әhatә etmişdir
İstehsal iqtisadiyyatı formasiyasında qildiya dedikdә başa düşülür
Orta әsr Qәrbi Avropa şәhәrlәrinin inkişaf genezisinin üçüncü mәrhәlәsinin әsas xüsusiyyәti
aşağıdakılardan hansıdır
Orta әsr Qәrbi Avropa şәhәrlәrinin inkişaf genezisinin ikinci mәrhәlәsinin әsas xüsusiyyәti
aşağıdakılardan hansıdır
Heç biri
İerusalim Krallığı yaradılmışdır
Kiprin istilası ilә nәticәlәnmişdir
•
Konstantinopol fәth edilmişdir
Heç biri
İerusalim Krallığı yaradılmışdır
•
Kiprin istilası ilә nәticәlәnmişdir
Konstantinopol fәth edilmişdir
4
5
6
8
•
10961270ci illәr
•
15101670cı illәrә qәdәr
b.e.ә. 3cü minilliyin ikinci yarısından I minilliyin birinci yarısına qәdәr
b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr
Erkәn orta әsrlәr (VX әsrlәr) – bütün iqtisadi proseslәr kәnd yerlәrindә cәmlәşib. Sәnәtkarlıq kәnd tәsәrrüfatı
әmәyi ilә uyğunlaşdırılıbdır. Şәhәrlәr – inzibati vә dini mәrkәzlәr rolunda çıxş edirlәr;
Kәnd tәsәrrüfatı fәaliyyәtilә mәşğul olan insanların birliyidir
Müәyyәn imtiyazlara malik sosialsiyasi qrupun tәdricәn әlahiddәlәşmәsi
Müәyyәn peşәkar fәaliyyәtlә mәşğul olan insanların birliyidir
•
Erkәn orta әsrlәr (VX әsrlәr) – bütün iqtisadi proseslәr kәnd yerlәrindә cәmlәşib. Sәnәtkarlıq kәnd tәsәrrüfatı
әmәyi ilә uyğunlaşdırılıbdır. Şәhәrlәr – inzibati vә dini mәrkәzlәr rolunda çıxş edirlәr;
Klassik orta әsrlәr (XIXV әsrlәr) әvvәlki dövrlәrdә mövcud olmuş şәhәrlәr dirçәlmәyә başlayır, yeni şәhәrlәr
yaranır. XIXIII әsr sәlib yürüşlәri şәhәrlәrin inkişafında xüsusi rol oynayırlar. Şәhәrlәr – tәkcә siyasi vә dini deyil,
hәmçinin iqtisadi vә mәdәni mәrkәzlәrә çevrilirlәr.
Son orta әsrlәr – “kommunal” inqilablar vә şәhәrlәrin feodal asılılığından azad olması. Şәhәr – respublikalar
yaranmağa başlayır (Şımali İtaliyada → Milan, Genuya, Florensiya, Venesiya; Almaniyada → Hamburq, Nyünberq,
Strasburq; Fransada → Paris, Orlean; İngiltәrәdә London).
•
Çoxukladlı iqtisadiyyat şәraitindә feodal münasibәtlәrinin qәrarlaşması, iri torpaq mülkiyyәtçiliyinin
formalaşması
Erkәn orta әsrlәr (VX әsrlәr) – bütün iqtisadi proseslәr kәnd yerlәrindә cәmlәşib. Sәnәtkarlıq kәnd tәsәrrüfatı
әmәyi ilә uyğunlaşdırılıbdır. Şәhәrlәr – inzibati vә dini mәrkәzlәr rolunda çıxş edirlәr
Klassik orta әsrlәr (XIXV әsrlәr) әvvәlki dövrlәrdә mövcud olmuş şәhәrlәr dirçәlmәyә başlayır, yeni şәhәrlәr
yaranır. XIXIII әsr sәlib yürüşlәri şәhәrlәrin inkişafında xüsusi rol oynayırlar. Şәhәrlәr – tәkcә siyasi vә dini deyil,
hәmçinin iqtisadi vә mәdәni mәrkәzlәrә çevrilirlәr.
•
Müәyyәn imtiyazlara malik sosialsiyasi qrupun tәdricәn әlahiddәlәşmәsi
Çoxukladlı iqtisadiyyat şәraitindә feodal münasibәtlәrinin qәrarlaşması, iri torpaq mülkiyyәtçiliyinin
formalaşması