22.12.2016
40/95
294
295
296
297
298
299
300
Orta әsr Qәrbi Avropa şәhәrlәrinin inkişaf genezisinin birinci mәrhәlәsinin әsas xüsusiyyәti
aşağıdakılardan hansıdır
Orta әsr Qәrbi Avropa şәhәrlәrinin inkişaf genezisi neçә mәrhәlәdәn keçmişdir
XI әsrdәn başlayaraq şәhәrlәrin iqtisadi әhәmiyyәtinin sürәtlә artma sәbәblәri kimi xarakterizә edilir 1.
Cәmiyyәtin tәbәqәli xarakteri 2. İerarxik struktur 3. Feodal asılılığından azad olma 4. Dini dünya görüşünün
hökmranlığı 5. Feodalın tәsir dairәsindәn kәnarda azad bazar, azad ticarәtin mövcudluğu 6. Qeyri ierarxik
strukturun mövcudlugu
Feodalizmin sosialsiyasi spesifikasının әsas cәhәtlәrinә aşağıdakılardan hansıları aid deyildir
1.Cәmiyyәtin tәbәqәli xarakteri 2.İerarxik struktur 3.Korporativ qurumların geniş yayılması 4.Dini dünya
görüşünün hökmranlığı 5.Bazarın cografiyasının genişlәnmәsi 6.Qeyri ierarxik strukturun mövcudlugu
Feodalizmin qәrarlaşdığı dövrün әsas xarakterik xüsusiyyәtlәri sırasına aşağıdakılardan hansıları aid
etmәk olmaz 1.Natural tәsәrrüfat ( qapalı ) – istehsal edilmiş mәhsul istehsal yerindә dә istehlak olunur.
Yәni, istehsalçı öz tәlәbatını ödәmәk üçün mәhsul istehsal edir. 2.Istehsal vә istehlak hәmin tәsәrrüfatın
çәrçivәsindәn kәnara çıxmır 3.Mübadilә mәnimsәmә iqtisadiyyatına xas olan mahiyyәtdә hәyata keçirilir
4.әmtәә istehsalı yoxdur 5.Bazar yoxdur 6.Geniş bazar mövcuddur 7.әmtәә istehsalı mövcuddur
F.List sahә әlamәtinә әsaslanmaqla tarixi dövrlәnmәnin neçә mәrhәlәsini fәrqlәndirir
F.Listin sahә әlamәtinә әsaslanmaqla tarixi dövrlәnmәnin әsas mәrhәlәlәri sırasına aid deyildir
Erkәn orta әsrlәr (VX әsrlәr) – bütün iqtisadi proseslәr kәnd yerlәrindә cәmlәşib. Sәnәtkarlıq kәnd tәsәrrüfatı
әmәyi ilә uyğunlaşdırılıbdır. Şәhәrlәr – inzibati vә dini mәrkәzlәr rolunda çıxş edirlәr;
•
Kәnd tәsәrrüfatında vә sәnәtkarlıqda әmәk mәhsuldarlığının yüksәlişi, әhalinin әhәmiyyәtli artımı, ticarәt
sәnәtkarlıq mәrkәzlәri kimi şәhәrlәrin inkişafı
Müәyyәn imtiyazlara malik sosialsiyasi qrupun tәdricәn әlahiddәlәşmәsi
Çoxukladlı iqtisadiyyat şәraitindә feodal münasibәtlәrinin qәrarlaşması, iri torpaq mülkiyyәtçiliyinin
formalaşması
4
5
6
3
•
1, 6
3, 6
2, 6
3, 5
•
1, 6
3, 6
2, 6
5, 6
•
1, 5
3, 4
1, 2
5, 6
•
5
•
4
2
1
Heç biri
Әkinçilik vә әkinçilikmanufaktura
Vәhşilik vә maldarlıq
•
22.12.2016
41/95
301
302
303
304
305
306
307
308
Cәmiyyәtin inkişaf mәrhәlәlәrinin U.Rostou tәsnifatına görә cәmiyyәtin hәlledici inkişaf mәrhәlәsi
hansı tarixi dövrü әhatә etmişdir
Cәmiyyәtin inkişaf mәrhәlәlәrinin U.Rostou tәsnifatına görә cәmiyyәtin yüksәk kütlәvi istehlak
mәrhәlәsi hansı tarixi dövrü әhatә etmişdir
Cәmiyyәtin inkişaf mәrhәlәlәrinin U.Rostou tәsnifatına görә keçid cәmiyyәti yaxud irәlilәyişin ilkin
şәrtlәrinin yaradılması mәrhәlәsi hansı tarixi dövrә tәsadüf etmişdir
Tarixi dövrlәnmәnin L.Morqan tәsnifatının mәrhәlәlәrinә aid deyil
Tarixi dövrlәnmәnin L.Morqan tәsnifatına görә vәhşilik mәrhәlәsinә aid deyil
Postindustrial cәmiyyәt nәzәriyyәsini aşağıdakı tәdqiqatçılardan hansı irәli sürmüşdür
D.Bellә görә postindustrial olmaqlığının neçә әlamәtini mövcuddur
D.Bellә görә postindustrial olmaqlığının belә bir әlamәtini mövcud deyildir
Totalitarizm vә bazar tәsәrrüfatı
•
XVIIIXIX әsrlәr
•
XVXVI әsrlәr
XX әsrin 80ci illәri – XXI әsrin 10cu illәri
XVIII әsrin 60cı illәriXX әsrin 70ci illәri
İnkişaf etmiş ölkәlәrdә müasir dövr
•
XVXVI әsrlәr
XX әsrin 80ci illәri – XXI әsrin 10cu illәri
XVIII әsrin 60cı illәriXX әsrin 70ci illәri
İnkişaf etmiş ölkәlәrdә müasir dövr
XVIII әsrin 60cı illәriXX әsrin 70ci illәri
Avropa: XVIIXVIII әsrin әvvәllәri
•
XVXVI әsrlәr
Barbarlıq
Barbarlıq
Feodalizm
•
Vәhşilik
Ali
Orta
Yuxarı
•
Aşağı
D. Rikardo
D. Bell
•
O.Toffler
A.Toynbi
5
•
3
2
4
Praktiki biliyin aparıcı rolu
•
Yeni intellektual texnologiyalar әsasında qәrarların qәbulunun tәminatı
Nәzәri biliyin aparıcı rolu
22.12.2016
42/95
309
310
311
312
313
314
315
316
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin hansı tipi mövcud deyildir
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin indisturializmә qәdәrki
tipinin coğrafiyasına aid deyil
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin indisturial tipinin
coğrafiyasına aid deyil
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin postindisturial tipinin
coğrafiyasına aiddir
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin indisturializmә qәdәrki
tipinin xarakterinә aid deyil
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin indisturializmә qәdәrki
tipinin xarakterinә aiddir
Texnoloji amilә әsasәn cәmiyyәtin tarixi tiplәri tәsnifatına görә sosial tәşkilin postindisturial tipinin
xarakterinә aiddir
Tarixi dövrlәnmәnin D.Helbreyt versiyasına görә kapitalizmin hansı mәrhәlәlәri fәrqlәndirilir
Әmtәә istehsalından xidmәt istehsalına keçid
Sosial demokratik tip
•
Postindisturial tip
İndisturial tip
İndistrualizmә qәdәrki tip
Şәrqi avropa
•
Cәnubi Asiya
Latın Amerikası
Afrika
Braziliya
•
Yaponiya
Keçmiş sovet respublikaları
Avropa
ABŞ
•
Meksika
Keçmiş sovet respublikaları
Avropa
Maşınqayırma
•
Balıqçılıq
Heyvandarlıq
Әkinçilik
Kütlәvi istehlak mallarının istehsalı
•
Әkinçilik
Heyvandarlıq
Balıqçılıq
Kütlәvi istehlak mallarının istehsalı
Balıqçılıq
Xidmәt istehsalı
•
Әkinçilik